همه چیز درباره ابهامات ۲۰ کیلومتر متروی تهران-پرند

«جهان‌صنعت»- متروی تهران- پرند بعد از گذشت ۱۱ سال و بارها
خلف وعده، بالاخره در نخستین روزهای آذرماه با حضور رییس دولت به بهره‌برداری رسید، اما آنچه در این افتتاحیه در بین اهالی رسانه و کارشناسان ریلی سروصدا به پا کرد، سخنان رییسی بود که از صادق‌الوعده بودن دولت سخن گفت و عملکرد دولت را به‌دلیل افتتاح خط رفت و برگشت به‌جای افتتاح فقط خط رفت ستود؛ موضوعی که موجب مزاح کاربران در فضای مجازی و نقد رسانه‌ها شد. پاسخ مسعود درستی مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران به انتقادها مهر تاییدی بود بر اظهارات رییس دولت که گفته ‌بود: «ایشان درست گفتند، چراکه قرار بود متروی تهران- پرند یک خطه باشد ولی خط دوم هم تقریبا آماده است. این در حالی است که دولت سال گذشته قول یک خطه را داده بود، اما اکنون بیشتر از قولی که داده عمل کرده است!»
سعید قصابیان کارشناس حمل‌ونقل ریلی به ترابران گفت: «توجیه مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران عذر بدتر از گناه است، چرا که این توافق از ابتدا غلط بوده است.» او توضیح داد: «به‌لحاظ فنی ماهیت خط مترو طوری است که قطار وقتی به انتهای خط می‌رسد، باید روی خط دیگر منتقل شود و در مسیر برگشت قرار گیرد؛ یعنی قطار روی خطوط مترو یک چرخه را طی می‌کند، به طوری که قطارها باید پشت سر هم بیایند و بروند و این چرخه را طی کنند.»
قصابیان یادآور شد: «البته در راه‌آهن بین‌شهری تک‌خطه، در ایستگاه‌ها خطوط فرعی داریم که وقتی قطار دیگری از روبه‌رو می‌آید (تلاقی) قطار اول به خطوط فرعی هدایت می‌شود تا قطار روبه‌رویی (دوم) از ایستگاه رد شود و پس از آن قطار اول مجددا روی خط اصلی قرار می‌گیرد و مسیرش را ادامه می‌دهد. این سیستم شاید در راه‌آهن اشکال زیادی ایجاد نکند، اما پیاده کردن این روش در مترو اصولا غلط است، ما در ایستگاه‌های مترو خط فرعی نداریم.»
او تاکید کرد: «وقتی مسیر مترو تک‌خطه است و به گفته مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران، یک قطار ۷ واگنه یک فاصله بیست کیلومتری را در دو ساعت می‌رود و برمی‌گردد (سرعت متوسط ۲۰ کیلومتر بر ساعت)، هیچ‌گاه نباید دو قطار از روبه‌رو با هم تلاقی کنند، لذا جز این یک قطار نمی‌شود در مسیر داشت و خط همیشه اشغال است. به همین دلیل سرفاصله این خط دو ساعت است. در حالی که در مسیر دوخطه می‌توانید تعداد قطارها را دو برابر کنید، به‌دلیل ایجاد چرخه برای مسیر قطارها، سرفاصله به نصف کاهش پیدا می‌کند.»
به گفته قصابیان، اگر تعداد قطارها را چهار برابر کنید (با رعایت فاصله ایمن بین دو قطار) سرفاصله به یک‌چهارم کاهش پیدا می‌کند. چهار برابر کردن قطارها به معنای تامین ۲۸ واگن است که به نظر می‌رسد چنین استعدادی در ناوگان متروی تهران و حومه وجود ندارد. این کارشناس حمل‌ونقل ریلی تاکید کرد: «اگر مدیریت مترو از ابتدا با دولت این توافق را کرده اشتباه توافق کرده است. وقتی خطوط مترو احداث می‌شود باید دو خطش افتتاح شود. اینکه این آقایان رفتند با دولت چنین توافقی کردند، غلط بودن استراتژی آنها را توجیه نمی‌کند. اینکه پول نداریم نباید باعث شود اصول اولیه طراحی مترو را نقض کنیم و مسیر را دوخطه نکنیم! اینها از لحاظ فنی غلط است.» قصابیان افزود: «اصلا چنین چیزی در افتتاح خطوط مترو سابقه نداشته است و نمی‌دانم بر چه اساسی اصلا چنین توافقی کرده ‌بودند! هیچ جای دنیا خط مترو نمی‌تواند تک‌خطه باشد.» قصابیان اضافه ‌کرد: «شما خودتان را جای مردم پرند بگذارید. آیا حاضرید دو ساعت صبر کنید تا قطار حرکت کند، یا از تاکسی استفاده می‌کنید که کرایه‌اش هم ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان است و در عرض ۴۵ دقیقه شما را به ترمینال تاکسی صادقیه می‌رساند؟ معلوم است که مردم ترجیح می‌دهند از تاکسی استفاده کنند؛ بنابراین به نظر نمی‌رسد با روند فعلی متروی تهران- پرند مشکلی از مردم آن منطقه حل کند، به‌ویژه برای کارمندان و دانشجویان که زمان برای آنها بسیار مهم است.» این کارشناس امور ریلی همچنین به ‌روش قیمت‌گذاری بلیت متروی تهران-پرند نیز انتقاد کرد و گفت: «من به عدد آن کار ندارم. تعجبم از فاصله قیمتی زیاد بلیت مترو در شهر تهران و این خط مترو جدید است! مسوولان باید پاسخ دهند چرا قیمت بلیت مترو در تهران زیر ۳ هزار تومان است، اما در پرند ۱۵ هزار تومان؟» قصابیان توضیح داد: «اگر در تهران به خاطر یارانه قیمت بلیت مترو کمتر از ۳ هزار تومان است و با قیمت ارزان به‌دست مردم می‌رسد، چرا این یارانه به مردم پرند تعلق نمی‌گیرد و به آنها اجحاف می‌شود؟ مسوولان باید برای مردم توضیح دهند که چرا چنین اختلاف قیمتی وجود دارد.»