واردات چای بی‌سابقه است

به گفته مدیر اجرایی سندیکای کارخانه‌های چای شمال کشور، سال گذشته هیاتی از سازمان توسعه تجارت به سریلانکا سفر کرد که ماحصل این سفر امضای تفاهمنامه برای پرداخت طلب نفتی ما از این کشور بود. تا آنجا که من اطلاع دارم این تفاهمنامه فقط محدود به واردات چای از سریلانکا نبود و مقرر شد ۴ تا ۸ نوع کالای دیگر از سریلانکا وارد کنیم. واردات مواد اولیه تولید تایر نیز از جمله مواد وارداتی است
محمد‌صادق حسنی، در واکنش به خبر واردات چای از سریلانکا گفت: سال گذشته هیاتی از سازمان توسعه تجارت به سریلانکا سفر کرد که ماحصل این سفر امضای تفاهمنامه برای پرداخت طلب نفتی ما از این کشور بود. تا آنجا که من اطلاع دارم این تفاهمنامه فقط محدود به واردات چای از سریلانکا نبود و مقرر شد ۴ تا ۸ نوع کالای دیگر از سریلانکا وارد کنیم، واردات مواد اولیه تولید تایر نیز از جمله مواد وارداتی است. به نظر می‌رسد این شیوه واردات به نفع مصرف‌کننده است، چراکه با قیمت مناسب محصول وارد می‌شود.
وی ادامه داد: تولید داخلی چای نیاز بازار را تامین نمی‌کند از این‌رو واردات چای اجتناب‌ناپذیر است. سال گذشته حدود ۱۱۰هزار تن چای وارد کردیم که واردات این رقم از چای در تاریخ ایران بی‌سابقه بود. حدود ۶۷ درصد از چای مورد نیاز از هندوستان، ۱۶ درصد از سریلانکا، ۷ درصد از امارات و ۳ درصد از ترکیه و کنیا چای وارد کردیم. واردکنندگان در شرایط تحریم باید از موانع زیادی عبور کنند تا موفق به واردات شوند اما تهاتر چای از سریلانکا امکان صادرات به صورت مستقیم را فراهم می‌کند و دیگر نیاز نیست که ارز دولتی به واردکنندگان داده شود و در ازای آن چای وارد نکنند.
این فعال اقتصادی با اشاره به فرمول رسیدن به نیاز واقعی کشور به چای، تصریح کرد: برای رسیدن به عدد مصرف و نیاز داخلی باید تولید به اضافه واردات منهای صادرات شود؛ عدد به دست آمده نیاز کشور به چای را نشان می‌دهد.‌ این عدد هر سال در حال افزایش است و این موضوع جای بحث دارد؟ در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۵ هزار تن چای وارد کردیم و سال ۱۴۰۱ این عدد به ۱۱۰ هزار تن رسید. به نظر می‌رسد دریافت ارز نیمایی انگیزه واردات را افزایش داده است؛ عده‌ای ارز دولتی دریافت کردند و در ازای آن وارداتی انجام ندادند که برای آنها پرونده قضایی تشکیل شد و دستگاه‌های نظارتی از جمله سازمان بازرسی ویژه ریاست جمهوری در این زمینه ورود کرد، اما هنوز در این زمینه شفاف‌سازی انجام نشد.
به گفته صادق حسنی، کیفیت چای سریلانکا باید از سوی دستگاه‌های نظارتی کشور تایید شود و به نظر من تهاتر چای از سریلانکا اتفاق جدیدی نیست.
مدیر اجرایی سندیکای کارخانه‌های چای شمال کشور قیمت خرید چای وارداتی ثبت‌شده در گمرک را غیرواقعی دانست و افزود: با توجه به آمارهای تی بورد هند و سریلانکا مبلغ فروش چای به ایران کمتر از ۶ دلار و ۱۷ سنت از هند و ۵ دلار و ۹۷ سنت از سریلانکاست این سخن به این معناست که وارد‌کنندگان چای را کمتر از قیمت ثبت‌شده از این کشورها خریداری کردند و من اعتقاد دارم که اعداد ثبت‌شده برای خرید چای از این کشورها واقعی نیست.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه صادرات چای مانند واردات اما و اگرهایی دارد، تصریح کرد: ۲۶ هزار و ۱۰۰ تن چای تولید که مطابق با آمار گمرک از این عدد ۱۰ هزار و ۷۰۰ تن آن صادر شد. این آمار عجیب است و به نظر می‌رسد این حجم از چای از کشور خارج نشده باشد، مافیای چای از قدیم و در دوره پهلوی نیز وجود داشت و الان هم به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
حسنی از افزایش قیمت چای داخلی خبر داد و افزود: بهای برگ سبز ۵۷ درصد، هزینه‌های انرژِی گاز ۶۰۰ درصد و سایر هزینه‌های سربار و تولید افزایش پیدا کرده‌اند پس طبیعی است قیمت چای افزایش پیدا کند. میانگین قیمت چای ۶۲ درصد در بازار افزایش پیدا کرد البته قیمت برخی از چای تولید داخلی تغییر نکرد.
وی با تاکید بر کاهش مصرف چای اضافه کرد: قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و این موضوع در میزان فروش چای کارخانه‌های چای قابل مشاهده است، البته درصد دقیق کاهش مصرف را نمی‌توان بیان کرد اما سفره‌ مردم کوچک شده است و این موضوع در میزان خرید نمود پیدا کرده است. همچنین مصرف چای در هوای گرم کم می‌شود و جوانان از نوشیدنی‌هایی چون قهوه و نسکافه بیشتر از چای استفاده می‌کنند از این‌رو میزان مصرف چای نسبت به گذشته کمتر شده است.
بازگشایی مجدد ثبت‌سفارشات چای
این در حالی است که مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، از بازگشایی مجدد ثبت‌سفارشات چای دارای اظهار یا تامین ارز ۱۰۰درصدی خبر داد. میثم جاهدی در این خصوص به خبرنگار ما گفت: بررسی ثبت‌سفارشات تمدیدی یا ویرایشی چای دارای اظهار یا تامین ارز ۱۰۰درصدی آغاز شده است.
وی ضمن برشمردن شرایط انواع ثبت سفارشات چای بیان کرد: اقدام اجرایی برای سایر انواع ثبت‌سفارشات چای که دارای اظهار یا تامین کمتر از ۱۰۰درصد (به دلیل نیاز به ویرایش مقدار مانده با قیمت جدید) یا فاقد موارد فوق‌الذکر بوده یا ثبت‌سفارش جدید هستند؛ پس از تعیین نرخ سقف ارزی در کمیته قیمت‌گذاری با بررسی وزارتخانه متبوع برای واریته‌ها و مبادی مختلف و همچنین تعیین سقف میزان واردات و سهم هر شرکت از ثبت‌سفارشات سالانه، پس از ابلاغ توسط معاونت توسعه بازرگانی انجام خواهد شد.
جاهدی افزود: موارد رد پرونده‌ها نیز مطابق قبل براساس بررسی نوبتی یا طبق درخواست کتبی شرکت‌ها انجام می‌شود. مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی خاطرنشان کرد: این مکانیزم طراحی‌شده و اجرایی برای سایر کالاها بوده که در صورت رعایت آن توسط مرجع قبلی ثبت‌سفارشات چای، جلوی بروز تخلفات گسترده در حوزه چای گرفته می‌شد. وی ادامه داد: هم‌اکنون در تلاش هستیم با اجرای این فرآیند و سپس سیستمی‌شدن ثبت‌سفارشات هم در جهت شفافیت و هم تسریع در امور و حذف گلوگاه فساد گام موثری برداشته شود.