چگونه پادکست‌ها دانش‌آموزان را محققان برتر می‌کند‌

زهرا علی‌اکبری- بر کسی پوشیده نیست که امروزه اغلب دانش‌آموزان، برای فعالیت‌های پژوهشی خود از طریق موتورهای جست‌وجو بررسی‌ها را انجام می‌دهند. آنها معتقدند چرا تا زمانی که می‌توانند به راحتی با اشاره انگشتان خود بر صفحه کلید کامپیوتر شخصی، موبایل، تبلت و…. از طریق پایگاه داده‌های آنلاین هر چه را که می‌خواهند بیابند و بدانند، با استفاده از منابع و کتاب‌های مرجع خودشان را اذیت کنند؟ اما این نگرش در بین دانش‌آموزان باعث نگرانی بسیاری از معلمان و کتابداران شده است، چرا‌‌که با این روند، توانایی انجام تحقیقات دقیق و کامل، یک هنر در حال مرگ در مدارس است. برخی از معلمان گزارش می‌دهند که «انجام تحقیقات» برای دانش‌آموزان یک روند نسبتا کندی از کنجکاوی و کشف روشنفکری به یک تمرین سریع و کوتاه‌مدت با هدف یافتن اطلاعات کافی برای تکمیل یک تکلیف تغییر یافته است.
پژوهش‌ها در کشورهای در حال توسعه نشان می‌دهد که سه معلم از هر پنج نفر معلم به این نتیجه رسیده‌اند که اگر چه فناوری‌های امروز دسترسی به عمق و گستردگی اطلاعات بیشتری را فراهم می‌کنند‌ اما تشخیص دانش‌آموزان برای پیدا کردن منابع قابل اطمینان اطلاعات را سخت‌تر می‌کنند. در حقیقت، بیش از ۴۰ درصد از دانش‌آموزان می‌گویند که هنگام تحقیق و پژوهش در ارزیابی منابع در معرض دوگانگی قرار می‌گیرند که آیا منابع جست‌وجو کافی و معتبر بوده یا نه. بسیاری از آنها پس از فراغت از تحصیل در مدرسه، به دانشگاه وارد می‌شوند بدون اینکه بتوانند مهارت‌های تحقیقاتی اولیه مانند چگونگی پیدا کردن و بازبینی اطلاعات از طیف وسیعی از منابع مرجع را کسب کنند.
زمانی که دانش‌آموزان به آموزش عالی راه پیدا می‌کنند- درحالی که پژوهش‌ها در سطح کاملا جدیدی قرار دارند- با این پرسش رو‌به‌رو خواهند شد که‌ «تحقیق معتبر چیست؟ مقاله مبتنی بر شواهد چیست؟ پیش از ورود به دانشگاه آنها تنها این باور را دارند که برای تحقیق و پیدا کردن منابع از یک وب‌سایت استفاده کنند، بنابراین ایده بررسی تحقیقات میدانی و همکاری در طرح‌های پژوهشی برای آنها تازه است.»
امروزه صاحبنظران حوزه آموزشی در مورد شکاف تحقیق در بین دانش‌آموزان به ویژه در مدارس دبیرستانی، که فرصت زیادی برای حضور و ارتباط با کتابخانه را ندارند، به طور فزاینده‌ای نگران شده‌اند. اگر چه معلمان از کمبود مهارت تحقیقاتی آگاهی دارند‌ اما با توجه به حجم ناکارآمد کتب درسی اغلب وقت ندارند که در کلاس درس به آن پاسخ دهند.
تجارب مشابه در کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که آنان برای رفع این مشکل و ارتقای توان پژوهشی دانش‌آموزان مجموعه‌ای از پادکست‌ها (تدوین صوتی- فایل چند رسانه‌ای) را با موضوع چگونگی انجام تحقیقات و پژوهش‌های میدانی آماده کرده‌اند و آنها را به عنوان تکالیف پژوهشی دانش‌آموزان در کلاس درس در اختیار معلمان قرار داده‌اند. پادکست‌ها در حقیقت آموزش الکترونیکی و غیرحضوری هستند برای مواردی که احتیاج به توضیح شفاهی وجود دارد. یک تکنولوژی نوین در عرصه دیجیتال و اینترنت که می‌تواند سرویس‌های خوب‌ علمی، آموزشی، تخصصی و سرگرمی و… را ارائه دهد.
پادکست‌ها، که از بخش‌های دو دقیقه‌ای تا بحث‌های ۱۵ دقیقه‌ای متغیر هستند، موضوعاتی مانند نحوه استفاده از پایگاه‌های داده یا تحقیقات مورد بررسی را در‌بر می‌گیرد. محبوب‌ترین این سری، یک پادکست سبک مصاحبه‌ای است که چرا تحقیق مهم است؟ و توضیح می‌دهد که ابعاد و مولفه‌های یک تحقیق دقیق چه چیزی است و چرا دانش‌آموزان باید منابع علمی را جست‌وجو کنند. این کمک می‌کند که آنها در آینده سازندگان دانش خوب و صحیحی باشند.
پادکست‌ها یک راه عالی برای لغو آموزش‌های اضافی در موضوعاتی هستند که به طور مستقیم به برنامه‌های درسی مرتبط نیستند‌ اما می‌توانند تاثیر زیادی بر موفقیت و یادگیری دانش‌آموزان داشته باشند.
برای کتابداران مدرسه که دیگر وقت کلاس درس را با دانش‌آموزان ندارند، پادکست‌ها راهی برای حمایت از معلمان در تلاش برای کمک به پرورش مهارت‌های تحقیقاتی قوی ارائه می‌دهد و با تبیین ابعاد مختلف کمک می‌کند تا دانش‌آموزان انجام چگونگی یک پژوهش برتر را با تلفیقی از اطلاعات وب‌سایت‌ها، موتورهای جست‌وجو وکتاب‌های مرجع آموزش ببینند.
با پیشرفت‌های نوین در عرصه دیجیتال و با توجه به میزان اثر‌گذاری پادکست‌ها در مخاطب‌‌ که متاسفانه امروزه صرف وقت کمتری برای کتابخوانی و مطالعه در نظر می‌گیرد و ترجیح می‌دهد با صوت و تصویر منابع اطلاعاتی خود را افزایش دهد از این فناوری می‌توان برای اطلاع‌رسانی، آموزش و یادگیری در زمینه‌های مختلف آموزشی‌، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بهره‌برداری کرد.