کاهش تولید روغن نگران‌کننده است

«جهان صنعت»- با توجه به تمرکز وزارت کشاورزی به موضوع کاهش وابستگی به واردات روغن و همچنین کشت دانه‌های روغنی در کشور، اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده به طوری که به گفته مجری طرح دانه‌های روغنی، تولید کلزا برای سال زراعی آینده به ۳۵۰ هزار تن خواهد رسید‌ اما به دلیل رکود و تداوم آن در اقتصاد و همچنین مشکلاتی که از سوی دولت برای شرکت‌های روغنی به وجود آمده، با وجود افزایش واردات روغن خام، در هفت ماهه نخست سال‌جاری شاهد کاهش چهار درصدی تولید و توزیع روغن نباتی بوده‌ایم که به گفته دبیر انجمن روغن نباتی ایران، کاهش تولید روغن نباتی طی ماه‌های اخیر در کشور نگران‌کننده بوده است. این در حالی است که در شرایط فعلی، ظرفیت تولید روغن نباتی به چهار میلیون تن در سال رسیده است.
امکان تولید دانه‌های روغنی در خوزستان
بر همین اساس مشاور وزیر جهادکشاورزی و مجری طرح دانه‌های روغنی در همایش بین‌المللی روغن‌های خوراکی، دانه‌های روغنی و صنایع وابسته اظهار کرد: بنابر اعلام سازمان استاندارد، تمامی روغن‌های تولیدی از کیفیت مناسبی برخوردارند. علیرضا مهاجر با اشاره به اینکه کشت سویا در استان خوزستان شرایط بسیار خوبی برای تولید را به دست آورده است، افزود: مزرعه‌هایی که با امکان کشت تراریخته به صورت پایلوت در این مناطق ایجاد شده‌اند از شرایط مساعدی برخوردار هستند به گونه‌ای که به عنوان کشت دوم امکان تولید بیش از ۳۰۰ هزار هکتار سویا وجود دارد.
مهاجر با بیان اینکه با توجه به توسعه کشت سویا کمبود ماده اولیه کارخانجات تامین خواهد شد، گفت: وزارتخانه در‌صدد افزایش توسعه کشت این محصول در سطح ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار هکتار است.مجری طرح دانه‌های روغنی با اشاره به اینکه کنجد به عنوان آجیل و روغن در کشور مصرف می‌شود، گفت: در گذشته عملیات کاشت، داشت و برداشت کنجد، به دلیل نبود مکانیزاسیون برداشت، کاملا سنتی بود. با این حال امسال در استان گلستان و اردبیل امکان مکانیزه شدن صددرصدی مراحل تولید وجود دارد.
ضرورت نجات صنعت از رکود
مشاور وزیر جهاد کشاورزی میزان سرانه سالانه مصرف روغن کشور را یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن اعلام کرد و افزود: البته ظرفیت کارخانه‌های روغن‌کشی بیش از ۵/۳ میلیون تن است که انتظار می‌رود با کمک مسوولان، وزارتخانه‌های مربوط و سازمان ملی استاندارد بتوان این صنعت را از رکود نجات داد و همواره برنامه‌ای جامع برای به کارگیری حداکثر ظرفیت کارخانه‌ها تنظیم کرد.
این مقام مسوول با انتقاد از این مساله که واردات تمام‌ محصولات در کشور امکان‌پذیر‌ است، بیان کرد: امکان صادرات تمام‌ محصولات وجود ندارد از این رو صادرات این محصول مستلزم برنامه‌ریزی جامع و اهداف بلند‌مدت است.
علت حضور نداشتن وزرا
همچنین دبیر انجمن روغن نباتی ایران در این همایش اظهار کرد: با توجه به اهمیت روغن نباتی به عنوان یک کالای اساسی و استراتژیک در کشور و حضور و نقش اساسی دولت در فرآیند تامین، تولید، قیمت‌گذاری و توزیع، از مسوولان وزارتخانه‌های مرتبط با این صنعت دعوت شده بود به سبب حساسیت قیمت نان و تغییر دادن تصمیمات ستاد پشتیبانی تنظیم بازار همزمان با همایش امروز، جلساتی در ریاست‌جمهوری تشکیل شد و معاونان وزرا در آنجا حضور دارند. امیرهوشنگ بیرشک به ایجاد ظرفیت دو میلیون تنی تولید در سال ۸۵ اشاره کرد و گفت: میزان تولید روغن به صورت جامع از ۹۰ درصد در سال ۷۰ به ۵۰ درصد در سال ۹۰ کاهش یافت. ضمن آنکه در استانداردهای تولید روغن نباتی و افزایش کمی و کیفی تولیدات تجدیدنظری صورت گرفت. این مقام مسوول سال ۹۰ به بعد را دوره بحران ارزی، روند رو به رشد تاسیس واحدهای کوچک، تنوع در دسته‌بندی و تغییر در فرمولاسیون محصولات نام برد.
ظرفیت تولید ۴ میلیون تن روغن در سال
دبیر انجمن روغن نباتی ایران با بیان اینکه اکنون ظرفیت تولید روغن نباتی به چهار میلیون تن در سال رسیده است، بیان کرد: اکنون حداکثر رقابت در صنعت شکل گرفته و طی این دوران مصرف‌کنندگان طعم شیرین رقابت سازنده تولیدکنندگان را در تنوع بسته‌بندی، افزایش کیفیت و کاهش قیمت لمس کرده‌اند.
بیرشک با اشاره به اینکه روغن خام اولین واژه معنادار در صنعت روغن نباتی کشور است، تصریح کرد: چگونگی تامین روغن خام و میزان وابستگی آن به واردات در زمان‌های مختلف تغییر‌ و تحولات زیادی را در استانداردها و بسته‌بندی‌های روغن نباتی ایجاد کرده است.
کاهش تولید روغن نباتی
دبیر انجمن روغن نباتی ایران با اظهار نگرانی از کاهش تولید روغن نباتی، یادآور شد: در هفت ماهه سال شاهد کاهش چهار درصدی تولید و توزیع بوده‌ایم و اگرچه شرایط اقتصادی کشور از سال ۹۲ تا‌کنون نشان‌دهنده رکود اقتصادی و تداوم آن است‌‌ اما کاهش تولید روغن نباتی طی ماه‌های اخیر در کشور نگران‌کننده بوده است.
وی ادامه داد: با وجود افزایش واردات روغن خام، کاهش معنادار تولید در فصل مصرف طی هفت ماه اخیر نگران‌کننده است که علت اصلی آن را می‌توان در نبود همراهی ستاد پشتیبانی تنظیم بازار در بررسی و تصویب پیشنهاد افزایش قیمت روغن نباتی که به تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان رسید، دانست. بیرشک با اشاره به اینکه گردش مالی سالانه صنعت روغن نباتی بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان است، یادآور شد: صنعت روغن نباتی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع ملی کشور متعهد به حمایت از بخش کشاورزی و تولیدات داخلی است که همواره از مسوولان تقاضا دارد در جهت حمایت از بخش کشاورزی و تولیدات داخلی صنعت روغن نباتی را از بخشنامه‌ها، آیین‌نامه‌ها و عوارض‌‌ متعددی که سبب افزایش قیمت تمام‌شده محصول است، معاف کنند.
کارخانه‌ها با ۴۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند
همچنین در ادامه دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی ایران با بیان اینکه فعالیت انجمن روغن‌کشی از سال ۷۹ آغاز شده است، اظهار کرد: انجمن در دهه ۸۰، تحت توسعه کشت دانه‌های روغنی اشتراکات زیادی با وزارت جهاد کشاورزی داشت که با تغییر سیاست دولت در کشت دانه‌های روغنی تا سال ۹۲ این صنعت، دچار رکود شد. اکبر سبقتی افزود: با توجه به رویکرد دولت یازدهم مبنی بر حمایت از تولیدکنندگان و توسعه کشت دانه‌های روغنی در راستای خوداتکایی، مجددا فعالیت انجمن روغن‌کشی آغاز شد. وی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی برای حفظ اشتغال و ایجاد ارزش افزوده به جای واردات محصول نهایی، واردات ماده اولیه را از ۲۰۰ هزار تن به دو میلیون تن افزایش داد‌ چراکه در صورت واردات بیش از حد محصول نهایی در جهت تامین نیاز داخل خروج از رکود این صنعت غیرممکن بود.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی با اشاره به اینکه کارخانه‌های روغن‌کشی با ۴۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند، تصریح کرد: با توجه به نیروهای تحصیلکرده جوانان جویای‌کار و فعالیت کارخانه‌های روغن‌کشی تا ۴۰ درصد ظرفیت پیشنهادات عملیاتی جهت فعالیت ۱۰۰درصدی این کارخانه‌های سرمایه‌گذاری شده، داده شده است.
ظرفیت مناسب در تولید کره‌های گیاهی
همچنین دبیر انجمن کره گیاهی ایران با بیان اینکه سرانه مصرف کره گیاهی در اتحادیه اروپا پنج تا شش کیلوگرم در سال است‌، گفت: در جهان عقایدی شکل گرفته که هدف آن گرایش بیشتر به سمت و سوی مصرف کره گیاهی است. وی ادامه داد: شعارها و ادعاهایی روی کره گیاهی در بسیاری از کشورها درج می‌شود که از جمله آنها تولید محصول بدون چربی لبنی، چربی بدون ترانس و غنی‌شده با ویتامین‌ها و مواد معدنی بر مبنای شریعت گیاهخواری که تمایل به مصرف آنهاست، افزایش یافته است. دبیر انجمن کره گیاهی ایران با اشاره به اینکه پتانسیل مناسبی در صنعت کره گیاهی در کشور وجود دارد، افزود: سرمایه‌گذاری مناسبی در این بخش به وجود آمده که می‌توان در جهت تولید و صادرات از آن بهره گرفت.
این مقام مسوول در خصوص چشم‌اندازهای پیش روی انجمن گفت: صادرات محصول، حمایت از به روزرسانی ثبت تکنولوژی کره گیاهی و مارگارین در داخل، بهبود سیستم آموزش، فرهنگ‌سازی مصرف و تنوع تولید محصولات خانوار از جمله این چشم‌اندازها به شمار می‌رود.