کشورهای هدف دولت برای جذب گردشگر

نادر نینوایی- براساس آنچه در برنامه هفتم توسعه مطرح شده، ایران باید تا پایان این برنامه، موفق به جذب سالانه 15‌میلیون گردشگر خارجی شود. این درحالی است که آمار گردشگر ورودی به ایران براساس آمار رسمی در سال گذشته حدود 6‌میلیون گردشگر بوده است و فاصله زیادی برای دستیابی به اهداف تعیین شده در برنامه وجود دارد.
از سوی دیگر باید اذعان داشت که تنش‌های منطقه‌ای و مسائل دیپلماتیک کشور در حیطه اختیارات وزارت گردشگری نیست و در این شرایط جذب گردشگر از اروپا و آمریکای شمالی دور از ذهن به‌نظر می‌رسد. درنتیجه این وضعیت پیچیده، در شرایط کنونی وزارتخانه باید برای رسیدن به اهداف برنامه هفتم، توجه خود را معطوف به کشورهایی کند که در عمل امکان جذب گردشگر از آنها وجود دارد.
در دولت قبل تمرکز وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بر جذب گردشگر از کشورهای چین، روسیه و همینطور کشورهای عضو بریکس بود. در دولت چهاردهم، اما آنطور که از صحبت‌های اخیر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برمی‌آید، کشورهای هدف ایران برای جذب گردشگر شامل کشورهای محورنوروز، هند، ترکیه، چین، عراق و عربستان هستند.
جامعه هدف برای جذب گردشگر
برای درک بهتر تصمیم وزارتخانه برای تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه، باید به سخنان روزهای اخیر وزیر گردشگری دقت کرد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در سخنان اخیر خود با بیان اینکه «ظرف و ظرفیت گردشگری ایران نیازمند یک تغییر است»، گفت: اولین بازار هدف گردشگری کشورهای «حوزه نوروز» است حوزه تمدنی و ایران فرهنگی است، جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای حوزه نوروز است، بیش از 8/1‌میلیون گردشگر از این کشور به ایران سفر می‌کردند که به دلیل یک حادثه در تهران (حادثه در سفارت) میزان گردشگر به 1/0‌میلیون نفر رسید.
سیدرضا صالحی‌امیری تصریح کرد: در سفر اخیر به باکو که با مقامات ارشد این کشور گفت‌وگو کردم در تلاش هستیم این مسیر باز و تبادل گردشگر احیا شود.
وی افزود: کشورهای حوزه خلیج‌فارس به‌ویژه عراق دومین بازار هدف گردشگری هستند. از عراق بیش از ٣‌میلیون گردشگر به ایران می‌آیند در صورتی که سالانه 5/7‌میلیون زائر ایرانی به عراق می‌روند که متناسب نیست و باید متعادل شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همچنین گفت: یکی از اهداف اصلی و جدی ما بازار گردشگری عربستان در حوزه خلیج‌فارس است، برداشت و باور بر حل مسائل میان طرفین است. اراده رییس‌جمهور و دولت چهاردهم بر حل مسائل با عربستان سعودی است، تا امروز هم پیشرفت خوبی در این مسیر شکل گرفته است. قطعا در دیدار رییس‌جمهوری با سران جمهوری آذربایجان و عربستان مسائل حل‌وفصل و فصل نوینی از روابط آغاز خواهد شد.
صالحی‌امیری همچنین گفت: برای اینکه بتوانیم بعد از بسترسازی حضور گردشگران به کشور، میزبانی شایسته‌ای داشته باشیم، باید زیرساخت‌های مناسبی در کشور ایجاد کنیم؛ از ترابری زمینی و هوایی گرفته تا هتل‌ها و اقامتگاه‌ها همگی مدنظر هستند.
او با تاکید بر اینکه نباید دریا را فراموش کنیم و باید توسعه سرمایه‌گذاری در این حوزه اتفاق بیفتد، افزود: اراده نظام و دولت توسعه اقتصاد دریامحور است و برای شکل‌گیری اقتصاد دریایی باید در ساحل، امکانات مناسب شکل بگیرد.
لزوم ارتقای زیرساخت‌ها
سس برای دستیابی به اهداف برنامه
بدیهی است که برای دستیابی به هدف جذب سالانه 15‌میلیون گردشگر خارجی که در برنامه هفتم توسعه به آن اشاره شده است، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های مناسب در حوزه حمل‌ونقل، اقامت و تاسیسات گردشگری وجود دارد و درواقع امکانات و زیرساخت‌های کنونی پاسخگو نیست.
در این رابطه وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با بیان اینکه «زیرساخت اولین کلان، مساله صنعت گردشگری است»، اظهار داشت: ملت ما قطعا از بحران‌ها عبور می‌کند و دشمن شکست خواهد خورد و ما به شرایط عادی برمی‌گردیم، اما اگر قرار است تا پایان برنامه هفتم به هدف جذب سالانه ١۵‌میلیون گردشگر برسیم باید زیرساخت آن آماده باشد. صالحی‌امیری ادامه داد: مجموعه‌ای از پروژه‌ها باید به نتیجه برسد تا قطار گردشگری با شتاب حرکت کند، بدون زیرساخت مناسب نمی‌توانیم گردشگر بیاوریم. اکنون در کشور ١۴٣٠ هتل ثبت شده است که بسیاری از آنها شرایط پذیرش گردشگر را ندارند.
وی تاکید کرد: طبق برنامه تعهد داریم سالی ١٠٠ هتل در کشور ساخته شود و افتتاح کنیم که البته امکان‌پذیر است، اما پیش‌نیازهایی لازم داریم که مهم‌ترین آن سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، حمایت دولت و رفع موانع است.
صالحی‌امیری گفت: برای جذب ١۵‌میلیون گردشگر به ۵۵٠ فروند هواپیما نیاز داریم که باید آزادی پنجم را اجرایی کنیم، همچنین باید ظرفیت هتل‌های ما چندبرابر شود. از طرفی باید نظام حمل‌ونقل کشور متحول شود. با ١٣٣ فروند هواپیما با عمر بالا به هیچ‌وجه ظرفیت خدمات‌دهی به ١۵‌میلیون گردشگر را نداریم.
مقابله با ایران‌هراسی پیش‌شرط جذب گردشگر
برای رقم‌زدن عملکردی موفق در زمینه جذب گردشگر، نیاز به تحقق پیش‌شرط‌هایی نظیر کمرنگ شدن ایران‌هراسی موجود و نیز کاهش تنش‌های منطقه‌ای وجود دارد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درباره چالش ایران‌هراسی گفت: واقعیت تلخ این است که رسانه‌های بزرگ جهان به ناحق امنیت در ایران را پرده‌سازی می‌کنند. ایران به لحاظ شاخص‌های امنیتی در مقایسه با بسیاری از کشورها ظرفیت بهتری دارد.
وی تاکید کرد: ایران امن است، چالش‌های ما نسبت به همسایگان بسیار کمتر است، خارج از مقطع کنونی که در یک تقابل مستقیم با رژیم صهیونسیتی قرار داریم، دیروز و فردای ایران که جامعه امن بوده و خواهد بود ما به نسبت کمترین حوادث را داشتیم.
صالحی‌امیری گفت: ما با پدیده ایران‌هراسی که رسانه‌های غربی با هزینه‌های گزاف ایجاد کردند و القا می‌کنند مواجهیم، با این حال هر گردشگری که به ایران می‌آید در بازگشت نگاهش تغییر می‌کند. بیش از ٨۵‌درصد گردشگران خارجی در یک نظرسنجی اعلام کردند که ما با یک تصویر ذهنی «ناامنی» به ایران آمدیم، اما در بازگشت با تصویری رضایت‌بخش برگشتیم و ایران را امن، جذاب و زیبا دیدیم.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در خصوص اثرات منفی چالش‌های منطقه‌ای بر گردشگری نیز بیان کرد: «بروز چالش امنیتی منطقه غرب آسیا قطعا در میزان حضور گردشگر تاثیر می‌گذارد زیرا یکی از شاخص‌های اصلی جذب گردشگر در یک منطقه یا کشور مفهوم امنیت است که الزاما امنیت داخلی نیست بلکه امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است.»
در نهایت باید منتظر ماند و دید هدف‌گذاری صورت‌گرفته و تمرکز بر کشورهای حوزه نوروز، هند، چین، عراق، ترکیه و عربستان تا چه میزان راهگشا بوده و آینده صنعت گردشگری ایران به چه شکل رقم خواهد خورد.