کمبود واگن صادرات را مختل کرده است

بسیاری از تحلیلگران اقتصادی صادرات را هدف نهایی تولید در هر کشور می‌دانند بنابراین رفع موانع صادرات از پیش پای تولیدکنندگانی که خود به جرگه صادرکنندگان پیوسته‌اند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
با این حال، صادرکنندگان و تولیدکنندگان این روزها با مشکل بزرگی به نام حمل‌ونقل برای صادرات غیرنفتی مواجه هستند؛ امری که با وجود پیگیری چند ساله رسانه‌ها همچنان لاینحل باقی مانده است.
از آنجا که سیستم حمل‌ونقل ریلی یکی از باصرفه‌ترین روش‌های حمل بار تا مبادی خروجی است، تقاضا برای ارسال بار توسط خطوط ریلی آنقدر بالا می‌رود که کمبود واگن حرف اول را در مشکلات صادرکنندگان می‌زند .
اما نکته مهم اینجاست که ظرفیت ناوگان ریلی کشور ما پایین است و هر کجا که تقاضا از عرضه سبقت گرفته رانت و فساد به وجود آمده است.
بنابراین دور از ذهن نیست که رانت خواری در ناوگان ریلی هم وجود داشته باشد، موضوعی که تا به حال کمتر به آن پرداخته شده و نیاز است تا متخلفان شناسایی شوند و برای افزایش ظرفیت نیز فکری اساسی کرد.
در این رابطه رمضانعلی جلیلوند، مدیرعامل یک شرکت صادر‌کننده گفت: با کمبود واگن برای بارگیری روبه‌رو هستیم و راه‌آهن، سیستم مدون و برنامه دقیقی برای صادرکننده‌ها ندارد و همین امر صادرات غیرنفتی را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین مطالبات ما در سال جدید، رفع مشکلات حمل‌ونقل به‌ویژه حمل‌ونقل ریلی است زیرا در حال حاضر صادرکنندگان با کمبود شدید واگن مواجه هستند.
این صادرکننده مواد پلاستیکی از وجود بازار سیاه واگن خبر داد و تصریح کرد: ما برای افزایش صادرات اقدام کرده‌ایم اما با بازار سیاه واگن مواجه هستیم. برخی که اساسا صادرکننده نیستند این واگن‌ها را در اختیار دارند و گاه تا ۳۰۰۰ دلار آنها را می‌فروشند و این امر سبب می‌شود ما مزیت نسبی خود را در بازارهای هدف از دست بدهیم.
سال‌هاست مشکل داریم
اسماعیلی یکی دیگر از صادرکنندگان با تاکید بر اینکه دولت باید زیرساخت‌های لازم راجهت صادرات مهیا سازد، گفت: مشکل کمبود واگن سال‌هاست صادرکنندگان را دچار مشکل کرده و سالی نیست که از دپوی کالاها در محوطه راه‌آهن و تجمع صادرکنندگان خبری نداشته باشیم اما سال‌ها می‌گذرد و هیچ‌کس به این خواسته ما وقعی نمی‌نهد .
وی ادامه می‌دهد: هدف تولید نیز چیزی جز صادرات نیست و صادرات نیز راهی برای عبور و انتقال به مقصد می‌خواهد. حال اگر تولید و صادرات را مهم بدانیم و این حلقه
آخر، یعنی حمل‌ونقل را مهم نشماریم، نتیجه این می‌شود که صادرکنندگان ما که خیلی‌هایشان خود تولیدکننده هستند به خطوط ریلی که به صرفه‌ترین و گاه تنها راه انتقال کالایشان به خارج از مرزهاست نیز نتوانند امید ببندند و هر روز با مشکل جدیدی در انتقال کالایشان مواجه باشند.
در این رابطه خبرنگار ما سراغ نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی رفت تا نظر آنان را در این‌باره جویا شود.
نماینده تربت حیدریه و عضو کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی در این‌باره اظهار داشت: وقتی در راه‌آهن چنین کارهایی صورت گیرد طبیعی است که زمینه تجارت فراهم نخواهد شد زیرا رغبتی به وجود نمی‌آید و این امر هم خیلی واضح است در چنین شرایطی احتمال ضرر فراوان است.
محمدعلی رضایی در رابطه با بهره‌برداری از رانت در جا‌به‌جایی کالا گفت: یکی از نقاطی که می‌تواند نقش اساسی در تحول اقتصادی کشور داشته باشد، راه‌آهن است و در کمیسیون عمران هم برای توسعه ریلی کشور در سطح کلان برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته و مصوباتی نیز در همین زمینه نهایی شده است.وی با اشاره به پرسش مطرح شده توضیح داد: برای اولین بار است که می‌شنوم افرادی هستند که ازکمبود واگن سوء‌استفاده می‌کنند.این امر حتما باید گزارش شود تا پیش از بروز مشکلات مرتبط در این زمینه برخوردهای لازم صورت گیرد.نماینده تربت‌حیدریه در ادامه یادآور شد، مجلس در جهت توسعه راه‌آهن خیلی صریح و شفاف وارد میدان شده و تمام آنها برای این است که مشکلاتی از این دست به وجود نیاید.

این امر حتما باید گزارش شود تا پیش از بروز مشکلات مرتبط در این زمینه برخوردهای لازم صورت گیرد.نماینده تربت‌حیدریه در ادامه یادآور شد: مجلس در جهت توسعه راه‌آهن خیلی صریح و شفاف وارد میدان شده و تمام آنها برای این است که مشکلاتی از این دست به وجود نیاید.
آسیب‌های رانت‌خواری
این عضو کمیسیون عمران در رابطه با عواقب حرکت مورد اشاره و تصریح کرد: این کار لطمات زیادی می‌تواند وارد سازد. البته همان‌طور که توضیح دادم تمام این موارد قابل رفع است باید با کسانی که اینچنین قانون را زیرپا می‌گذارند به شدت برخورد می‌شود.وی در این رابطه توضیح داد: امکان دارد بار در زمان لازم به مقصد نرسد در کنار این موضوع کرایه‌ها بالا می‌رود و شاید هم تجار مجبور می‌شوند به جای ریل از کامیون برای جا‌به‌جایی بارهای خود بهره‌برداری کنند که این اتفاق مشکلات خاص خود را در پی دارد.نماینده تربت حیدریه با اشاره به مصرف‌کننده هم ابراز کرد: قطعا مصرف‌کننده هم در این میان متضرر می‌شود زیرا کالایی که با این دردسر به دست وی می‌رسد از قیمت بالایی هم برخوردار خواهد بود.
ظرفیت پایین
نماینده لنگرود هم با اشاره به اینکه باید از بخش خصوصی کمک گرفت، تصریح کرد: وقتی ظرفیت ریلی ما کم است قطعا رانت و فساد به وجود خواهد آمد.
مهرداد لاهوتی، نماینده لنگرود و عضو کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی در رابطه با بهره‌برداری از رانت در جا به جایی کالا در گفت‌وگو با سایت دنیای صنعت گفت: به طور کلی و در مجموع ۹۰ درصد از حمل‌ونقل کشور از طریق جاده صورت می‌گیرد و تنها ۱۰ درصد آن ریل و راه‌آهن است پس در ابتدا باید تاکید کرد که ظرفیت ریلی نیاز به افزایش دارد.
وی در ادامه افزود: ظرفیت ریلی کشور باید به ۲۶ هزار کیلومتر برسد که سال گذشته پنج هزار کیلومتر و امسال شش هزار کیلومتر ساخته شد.این عضو کمیسیون عمران ادامه داد: مجلس توقع دارد تا زمانی که ما به ظرفیت مورد نظر نرسیده‌ایم بیشتر مراقبت شود تا به چنین موارد ناپسندی برخورد نکنیم.
لاهوتی اضافه کرد: وجود رانت در جابه‌جایی کالا ضررهای فراوانی با خود به همراه دارد.
وی در این رابطه اظهار داشت: مهم‌ترین مساله این است که کالا در زمان مورد نظر به مکان تعیین شده نمی‌رسد ممکن است فاسد شود یا یک‌هزار اتفاق دیگر برای آن بیفتد در هر صورت اعتقاد نمایندگان این است که باید هر‌چه سریع‌تر جلو این کار را گرفت.