کوچ اجباری دانش‌آموزان در پی مدیریت ناکارآمد

عبدالرضا طالبی*- هزینه‌بر بودن نگهداری از مدارس موضوع قابل کتمانی نیست و از گذشته تا امروز همواره چالش‌هایی جدی بین مدیران مدارس و والدین ایجاد کرده است. مدیران اما اگر با درایت، دانش و مدیریت خود آن گونه که شایسته چارچوب‌های آموزشی است رفتار کرده و فضا را برای محرومیت هیچ دانش‌آموزی فراهم نکنند موقعیت بهتری ایجاد می‌شود. محروم شدن دانش‌آموز از یک مدرسه و کوچ اجباری او به مدرسه‌ای دیگر نه تنها برای دانش‌آموز خطرناک است حتی امکان ایجاد آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر را در آینده او ایجاد می‌کند. آسیب‌هایی که نه تنها شخصیت فرد را دچار آسیب می‌کند‌ بلکه آسیب‌های اجتماعی گاه جبران‌ناپذیر را رقم می‌زند.
شرایط مالی مدرسه را به هر شیوه‌ای می‌شود گذراند اما اینکه در نهایت تا چه میزان مشکلات مدرسه مدیریت شود اهمیت قابل توجهی دارد. پول‌هایی که از والدین دریافت می‌شود اغلب در راستای هزینه خدمات فوق برنامه است و پرداخت حق‌الزحمه پرسنل مدرسه به طور مستقیم به عهده آموزش‌و‌پرورش است. مدارس اما یکسری فعالیت‌های جانبی انجام می‌دهند که می‌توانند این فعالیت‌ها را با دریافت هزینه مربوطه از والدین مدیریت کنند یا از انجام آن صرف‌نظر کرده و به بیانی عطای آن را به لقایش ببخشند.
والدین اما ترجیح می‌دهند فرزندان خود را در مدارسی ثبت‌نام کنند که شرایط ویژه‌تری داشته و امکانات متمرکز و خاص‌تری را به دانش‌آموزان ارائه می‌دهند. از همین رو است که در راستای پرداخت هزینه بیشتر برای ثبت‌نام مقاومت نکرده و حتی از این موضوع استقبال می‌کنند. موضوع کاملا روشن است، آموزش‌و‌پرورش از نظر قانونی این حق را به مدارس داده است که در صورت برگزاری برنامه‌های آموزشی تا سقف تعیین شده از والدین هزینه دریافت کنند و این موضوع منع قانونی هم ندارد‌ اما هیچ مدرسه‌ای از نظر قانونی این حق را ندارد که دانش‌آموز را به دلیل عدم پرداخت هزینه کلاس‌های فوق‌برنامه از شرکت در کلاس‌ها منع کرده یا تنبیه‌های دیگری برای این موضوع در نظر گیرد.
بخش دیگری از هزینه‌های مدرسه مربوط به هزینه‌های جاری مانند هزینه آب، برق و گاز مدرسه می‌شود که اغلب خیرین نسبت به پرداخت این هزینه‌ها اقدام می‌کنند و اداره آموزش‌و‌پرورش نسبت به پرداخت آن کمک جدی نمی‌کند. همچنین هزینه تعمیرات مدرسه نیز در گروه هزینه‌هایی قرار دارند که آموزش‌و‌پرورش نسبت به پرداخت آنها تعهد جدی ندارد و این روند نیز باید از محل پرداخت خیرین یا کمک والدین مدیریت شود؛ در غیر این صورت حتی پرداخت هزینه تعمیرات اساسی مثل تعمیر شیروانی مدارس نیز از عهده خارج است. نکته نگران‌کننده در این مسیر اما دریافت هزینه از والدین به شکلی است که تحت فشار قرار می‌گیرند. این موضوع به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست که اولیای مدرسه والدین دانش‌آموزان را در شرایطی قرار دهند که به دلیل عدم توانایی در پرداخت هزینه‌های مدرسه دچار سردرگمی، نگرانی یا استیصال شوند. اگر بنا به اجرای مر قانون در امور آموزشی باشد نمی‌توان خروج از مسیرهای رسمی و قانونی که در راستای ادامه حیات ارتقای سطح کیفی دانش است را پذیرفت.
*مدیر دبیرستان