ازهمراهی با انقلاب تا دورافتادن از قدرت

گروه سیاسی- ابراهیم یزدی، مرد شماره یک حزب نهضت آزادی ایران شامگاه یکشنبه در ۸۶ سالگی پس از یک دوره بیماری در ترکیه درگذشت. ابراهیم یزدی یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های انقلاب بود که در طول فعالیت‌های خود پس از انقلاب اسلامی چندان هم در مسند قدرت باقی نماند. او یکی از مشاوران امام خمینی(ره) در نوفل‌لوشاتو فرانسه بود که پس از پیروزی انقلاب همراه امام از این کشور به ایران بازگشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی او به عضویت شورای انقلاب اسلامی درآمد و پس از شروع کار دولت موقت در سال ۱۳۵۷ و بعد از استعفای کریم سنجابی، ابراهیم‌یزدی به عنوان وزیر امور خارجه و معاون نخست‌وزیر در دولت موقت مهدی بازرگان انتخاب شد. ۲۰ اسفندماه ۱۳۵۷در زمان وزارت او، ایران از پیمان سنتو خارج شد و به جنبش عدم تعهدها پیوست. با این حال حضور او در این دولت تنها هشت ماه دوام آورد و پس از ماجرای گروگانگیری سفارت آمریکا و برکناری دولت موقت، یزدی نیز در مسند خود باقی نماند. البته ابراهیم یزدی در حل این جریان نیز حضور موثر داشت و یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده ایرانی با آمریکایی‌ها در قرارداد ۱۳۸۱ الجزایر بود که در جریان آن ماجرای گروگانگیری در سفارت آمریکا با میانجیگری الجزایر ختم شد. ابراهیم یزدی در طول چندماه گذشته در بستر بیماری به سر می‌برد و قرار بود زمستان گذشته در کشور آمریکا تحت عمل جراحی قرار گیرد اما از آنجا که این کشور حاضر به صدور روادید برای یزدی نشد، او برای عمل جراحی به ازمیر ترکیه رفت تا اینکه سرانجام بر اثر کهولت سن و بیماری درگذشت. این در حالی است که یک عضو خانواده ابراهیم یزدی خاطرنشان کرد: پیکر آقای یزدی برای تشییع و خاکسپاری در روزهای آینده به کشور منتقل خواهد شد.
واکنش‌ مقامات
در پی درگذشت ابراهیم یزدی، سیاستمداران کشورمان به این واقعه واکنش نشان دادند. رییس‌جمهور در پیامی با تسلیت درگذشت دکتر ابراهیم یزدی، از درگاه ایزد منان برای آن مرحوم رحمت واسعه و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسالت کرد. در متن این یادداشت آمده است: درگذشت مرحوم دکتر ابراهیم یزدی، موجب تاثر و تالم خاطر شد. در سال‌های سیاه استعمار خارجی و استبداد ستمشاهی که تشکیل حکومت دینی و احیای کرامت انسانی آرزویی دست‌نیافتنی می‌نمود، دکتر یزدی جزو پیشگامان مبارزه در محافل دانشگاهی به شمار می‌آمد. وی در ایام هجرت امام راحل به فرانسه در کنار آن حضرت بود و بعد از پیروزی انقلاب نیز در دستگاه اجرایی و مجلس شورای اسلامی انجام وظیفه کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز درگذشت ابراهیم یزدی، وزیر اسبق امور خارجه را تسلیت گفت. ظریف در پیامی درگذشت مبارز برجسته دوران ستمشاهی را به خانواده و کلیه بازماندگان آن فقید سعید‌ تسلیت گفته و از درگاه خداوند سبحان برای آن مرحوم رضوان و رحمت واسعه مسالت کرد.
سید‌حسن خمینی هم در این حادثه با انتشار تصاویری از امام(ره) و ابراهیم یزدی در اینستاگرام خود نوشت: درگذشت یکى از نخستین وزراى امور خارجه جمهورى اسلامى مرحوم دکتر ابراهیم یزدى را به دوستان و خانواده ایشان تسلیت عرض مى‌نمایم و از خداى متعال براى ایشان غفران واسع مسالت دارم. سید‌کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی در واکنش به درگذشت ابراهیم یزدی به برگی از خاطرات مشترک با مرحوم یزدی اشاره کرد و گفت: ان‌شاءالله خداوند ایشان را رحمت کند. ایشان در دوران قبل از انقلاب نقش موثری در خارج از کشور داشتند. من در شهر هوستون تگزاس تحصیل می‌کردم و با ایشان که آنجا حضور داشتند هم همکاری داشتم. در مجموعه انجمن‌های اسلامی فعال بودند و با حضرت امام ارتباط مکاتبه‌ای داشتند. مرحوم یزدی خیلی در خارج از کشور در رشد حرکت دانشجویی و کمک به حضرت امام در سیر تحولاتی که از زمان حضور ایشان در پاریس به وجود آمد نقش موثری داشت. وی ادامه داد: مرحوم ابراهیم یزدی در ابتدای انقلاب هم عضو شورای انقلاب بود و هم وزیر امور خارجه. اما بعد از سقوط دولت موقت که سیاست‌های دولت موقت با آنچه امام در نظر داشت تطبیق نمی‌کرد دیگر سمت رسمی نداشت و به عنوان یک فعال سیاسی فعالیت می‌کرد. خرازی گفت: او از جهت سیاسی فردی کارشناس و پیگیر بود و به مسایل سیاست خارجی اشراف داشت و نقش خود را در جناح فکری مجموعه یاران مرحوم مهندس بازرگان چه قبل و چه بعد از انقلاب ایفا می‌کرد. امیدوارم خداوند ایشان را رحمت کند.