دعوت پادشاه عربستان از رهبران کشورهای عربی

گروه سیاسی- هم‌پیمانی ریاض و واشنگتن برای زیر فشار گذاشتن ایران موضوعی تکراری است که حاصلی جز تشدید فضای تنش‌آلود در منطقه نخواهد داشت‌.
شاید اگر واشنگتن حمایت‌های تل‌آویو و ریاض را با خود نداشت هیچ وقت از برجام خارج نمی‌شد‌. اما این مثلث ریاض، تل‌آویو و واشنگتن هر روز به دنبال تقویت روابط خود علیه ایران هستند تا با سیاست‌های خصمانه خود از نفوذ منطقه‌ای این کشور بکاهند‌. در راستای این سیاست دیروز آژانس خبری سعودی گزارش داد ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور «به منظور مشورت و هماهنگی» از رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و همچنین کشورهای عضو اتحادیه عرب برای تشکیل نشست عالی سران در عربستان دعوت کرده است‌. این گردهمایی بی‌ارتباط با اتهام عربستان به ایران مبنی بر اینکه پشت حمله ۲۴ اردیبهشت حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی و یک خط لوله عربستان قرار دارد نیست‌. ضمن اینکه این دعوت در حالی صورت می‌گیرد که تنش‌ها در منطقه بالا گرفته است‌. رویارویی تهران و واشنگتن‌، پاسخ ایران به تحریم‌های آمریکا و کاهش تعهدات برجامی، فرصت ۶۰ روزه تهران به اروپا برای اجرای تعهدات برجامی و تهدید مقامات نظامی برای بستن تنگه هرمز یک سمت ماجراست و طرف دیگر سیاست‌های متناقض ترامپ‌، آشفتگی کاخ سفید، سخنان جنگ‌طلبانه پمپئو وبولتون‌ و استقرار ناو هواپیمابر واشنگتن در خاورمیانه است‌. در این میان برخی اتهامات دیگر، تنش و درگیری در منطقه را بیش از قبل می‌کند و بهانه‌ای دست فرصت‌طلبان می‌دهد تا جامعه جهانی را مقابل ایران قرار دهند و تهران را منزوی کنند‌. از جمله این بهانه‌ها خرابکاری‌های اخیر در فجیره بود‌. خبرگزاری رویترز بر اساس سند محرمانه‌ای از یک شرکت بیمه نروژی ادعا کرده که سپاه پاسداران در عملیات خرابکارانه در بندر فجیره امارات دست داشته است‌. ضمن اینکه انور قرقاش، وزیر خارجه امارات متحده عربی، عامل حملات خرابکارانه به نفتکش‌های عربستان سعودی در بندر فجیره را رفتار ایران در منطقه دانست‌. البته ادعای دست داشتن ایران در حمله‌های اخیر نفتی در حالی مطرح می‌شود که کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی اخیرا در گفت‌وگویی تاکید کرد که ایران هرگز دخالتی در این ماجرا نداشته است و ارتباطی با آنچه اتفاق افتاد ندارد و باید تحقیق شود تا عناصر دخیل در این حادثه معلوم شوند‌. اما مضاف بر اتفاق فجیره، هفته گذشته عربستان سعودی گزارش داد چند پهپاد حامل مواد منفجره به خطوط لوله نفتی این کشور حمله کرده و خساراتی بر جای گذاشته‌اند‌. البته گروه حوثی یمن مسوولیت این حملات را برعهده گرفت‌.
اما عربستان ادعا می‌کند که شبه‌نظامیان حوثی جزئی از سپاه پاسداران هستند‌. وزیر مشاور سعودی در امور خارجه بارها ادعا کرده بود که شبه‌نظامیان حوثی جزئی از سپاه پاسداران هستند که دارایی ملت یمن را به نفع ایران به تاراج می‌برند، این در حالی است که ائتلاف عربی به رهبری دولت سعودی از فروردین ۹۴ حملات همه‌جانبه‌ای را علیه مردم یمن انجام داده که در پی آن حدود ۷۰هزار نفر کشته شده‌اند و علاوه بر آن تعداد زیادی نیز از فقر و گرسنگی ناشی از محاصره رنج می‌برند‌.
به هر حال نشست عالی سران در عربستان با هدف «بررسی تمامی مسائل مربوط به تقویت امنیت و ثبات در منطقه در پی حمله به کشتیرانی تجاری در آب‌های سرزمینی امارات عربی متحده به علاوه حملات شبه‌نظامیان حوثی به دو ایستگاه پمپاژ نفت در مملکت عربستان سعودی» پنجشنبه آینده برگزار می‌شود‌.
اما جدا از خبر برگزاری نشست ضدایرانی در مکه، عربستان سعودی تاکید داشته که خواهان جنگ در منطقه نیست‌. وزیر مشاور در امور خارجی این کشور در اظهاراتی در مورد حوادث اخیر در خلیج فارس مدعی شده است که عربستان تنها به دنبال صلح است! ادعای الجبیر در حالی مطرح می‌شود که ایران همواره اعلام کرده آغاز‌کننده هیچ جنگی نخواهد بود و این تیم ب است که برای جنگ‌افروزی در منطقه تلاش می‌کند‌.
عادل الجبیر همچنین ضمن تاکید بر تمایل ریاض برای جلوگیری از جنگ در منطقه هشدار داده که عربستان آماده است با «شدت و قاطعیت» به هر اقدام تنش‌آفرینی واکنش نشان دهد‌. او می‌گوید در مناقشه میان تهران و ریاض اکنون «توپ در زمین ایران است»‌. عادل الجبیر گفت که عربستان سعودی «دست‌هایش همیشه برای صلح به سوی همه دراز و این کشور همیشه در پی صلح است و اعتقاد دارد که همه ملل منطقه از جمله مردم ایران حق دارند در امنیت و ثبات زندگی کنند و در راه توسعه کشورهایشان گام بردارند‌.‌»
وی افزود: «در این چارچوب، مملکت عربستان سعودی به درخواست استمداد یک کشتی ایرانی در آب‌های دریای سرخ پاسخ داد و فورا کمک‌های لازم را در اختیار این شناور و خدمه آن قرار داد و طبق تعهدات بین‌المللی، خدمه ایرانی کشتی هنوز هم تحت مراقبت عربستان هستند‌.‌»
اما رییس کمیسیون امنیت ملی نسبت به اظهارات عادل الجبیر واکنش نشان داد و گفت: «عادل الجبیر بیشترین نقش را در ایجاد اختلاف بین ایران و عربستان داشت و حالا به عنوان وزیر مشاور در امور خارجی این سیاست را دنبال می‌کند و باید در مقابل این رفتارش به جهان اسلام پاسخگو باشد‌. البته حکومت سعودی هم مقاومت خاصی در مقابل این رفتار‌ها از خود نشان نداد‌.‌»
حشمت‌الله فلاحت پیشه افزود: «اینکه سپاه فرماندهی حوثی‌ها را بر عهده دارند فرافکنی است و حوثی‌ها بخشی از واقعیت یمن هستند؛ واقعیتی که سعودی‌ها تلاش کردند آن را جور دیگری جلوه دهند همان‌طور که در بحرین این سیاست را اتخاذ کردند‌.‌»
نماینده مردم اسلام‌آباد غرب تصریح کرد: «برای حل بحران یمن باید راهکار یمنی اتخاذ شود و عربستان مانع این کار است، درشرایط کنونی منطقه جنگ نه جزو منافع ایران است و نه آمریکا اما برخی بازیگران منطقه مثل عربستان سیاست دیگری را دنبال می‌کنند و حتما باید با هوشمندی مدیریت‌شان را در راس سیاست‌های خود داشته باشیم‌.‌»
باید تاکید داشت که یکی از علت‌های دشمنی عربستان با ایران، به روابط تهران و واشنگتن مرتبط است‌. هرگونه مصالحه بین ایران و آمریکا با دیده سوءظن و نگرانی نگاه می‌شود، چرا که جایگاه عربستان به عنوان دولت تابع اصلی آمریکا در خاورمیانه را تهدید می‌کند از این رو در سیاست لفاظی خود علیه ایران واشنگتن را تشویق می‌کند تا به واسطه آن یک وضعیت جنگی در منطقه ایجاد شود‌.