3 - 12 - 2019
گیوتین برگزیت
گروه جهان- ترزا می آخرین سخنرانی خود را دیروز مقابل خیابان داونینگ‌استریت به عنوان نخست‌وزیر بریتانیا با چشمانی اشکبار ایراد کرد. ناکامی در به ثمر رساندن توافق برگزیت و فشارهای داخلی مبنی بر استعفای او، در نهایت منجر به کناره‌گیری‌اش شد.
پس از سه بار رد شدن توافق برگزیت در پارلمان بریتانیا، تهدید اتحادیه اروپا به خروج اجباری بدون توافق و همچنین استعفای معاون پارلمانی دولت، سرانجام نخست‌وزیر بریتانیا پس از مواجهه با درخواست اعضای حزب محافظه‌کار برای استعفا، دیروز اعلام کرد هفتم ژوئن از مقام نخست‌وزیری کناره‌گیری می‌کند.
ترزا می در سخنرانی مقابل دفتر نخست‌وزیری بریتانیا در خیابان داونینگ گفت: در یک دموکراسی، اگر به مردم گزینه‌ای برای انتخاب بدهید، وظیفه دارید تصمیمی که می‌گیرند را اجرا کنید.
او با اشاره به مخالفت مجلس عوام با توافقی که بعد از مذاکره با اتحادیه اروپا درباره برگزیت به‌دست آورده بود، توضیح داد: هر چه در توان داشتم برای قانع کردن نمایندگان پارلمان جهت حمایت توافق انجام دادم، اما متاسفانه موفق نشدم. سه بار تلاش کردم.
ترزا می با اعلام استعفا از پست نخست‌وزیری بریتانیا، افزود: اکنون برای من روشن شده که به نفع کشور است تا یک نخست‌وزیر جدید، تلاش‌ها برای برگزیت را هدایت کند. پس امروز اعلام می‌کنم که به‌عنوان رهبر حزب محافظه‌کار در روز جمعه ۷ ژوئن استعفا می‌دهم تا نفر بعدی انتخاب شود. او همچنین از لزوم اجرای فرآیند انتخاب رهبر جدید برای حزب محافظه‌کار بریتانیا در هفته آینده خبر داد.
ترزا می با بیان اینکه تا زمان تکمیل فرآیند انتخاب رهبر جدید برای حزب محافظه‌کار، به‌عنوان نخست‌وزیر به فعالیت خود ادامه می‌دهد، تصریح کرد: همواره از اینکه نتوانستم توافق برگزیت را تصویب کنم، افسوس خواهم خورد. نفر بعدی باید راهی پیدا کند که به نتیجه همه‌پرسی خروج از اتحادیه اروپا احترام بگذارد.
او همچنین درباره وظیفه نخست‌وزیر بعدی بریتانیا در قبال توافق خروج از اتحادیه اروپا اضافه کرد: او برای موفق شدن باید در پارلمان، اجماع نظر ایجاد کند کاری که من نتوانستم. چنین اجماعی فقط زمانی به‌دست می‌آید که طرفین مباحثات حاضر به سازش باشند. او در پایان با صدایی بغض‌آلود، سخنان خود را با این جمله به پایان برد که از داشتن فرصت خدمت به کشوری که به آن عشق ورزد، افتخار می‌کند.
به این ترتیب انتخابات درونی حزب محافظه‌کار که چند هفته‌ای است بر اثر افزایش فشارها برای کناره‌گیری ترزا می به صورت بی‌صدا آغاز شده بود، رسما از دو هفته دیگر آغاز خواهد شد. کمیته ۱۹۲۲ حزب، مسوول برگزاری انتخابات حزب محافظه‌کار است و قاعدتا از همان شیوه‌ای که در سال ۲۰۱۶ میلادی منجر به انتخاب ترزا می شد، استفاده می‌کند. البته این موضوع باید به تایید هیات‌رییسه حزب محافظه‌کار برسد.
بر اساس رویه، همه نمایندگان پارلمانی حزب محافظه‌کار می‌توانند نامزدی رهبری حزب شوند، به این شرط که دست‌کم دو نماینده دیگر از نامزدی‌شان حمایت کنند. اگر نامزدها بیش از سه نفر باشند، هر چند بار که لازم باشد از نمایندگان محافظه‌کار مجلس عوام رای می‌گیرند تا فقط دو نامزد باقی بمانند. (در هر مرحله رای‌گیری، کسی که کمترین رای را داشته باشد حذف می‌شود). زمانی که دو نامزد ماند، انتخاب به اعضای حزب در سراسر انگلیس واگذار می‌شود.
این فرآیند معمولا بین چهار تا شش هفته طول می‌کشد. ترزا می ترجیح می‌داد انتخابات درونی حزب محافظه‌کار بعد از تعطیلات پارلمان (شهریور) برگزار می‌شد تا او در این مدت فرصت کافی برای تصویب قوانین به نفع برگزیت نرم را داشته باشد. به هر حال او تمایل دارد به‌عنوان فردی خوش‌نام در تاریخ بریتانیا ثبت شود تا نخست‌وزیری که تلاش کرد، اما موفق به اجرای برگزیت نشد.
ترزا می در سال ۲۰۱۶ اندکی پس از همه‌پرسی برگزیت به نخست‌وزیری بریتانیا رسید و جانشین دیوید کامرون شد. دوره نخست‌وزیری او یکی از کوتاه‌ترین دوره‌های زمامداری دولت در بریتانیا پس از جنگ جهانی دوم بود. از بوریس جانسون وزیر خارجه پیشین، آندره‌آ لیدسام وزیر مستعفی کابینه، مایکل گوو وزیر محیط زیست، جرمی هانت وزیر خارجه، دومینیک راب وزیر مستعفی دیگر، ساجد جاوید وزیر کشور و نیز امبر راد وزیر کار به عنوان جانشینان احتمالی ترزا می در سمت نخست‌وزیری بریتانیا نام برده می‌شود.
آخر خط
گفتنی است رسانه‌های انگلیسی پنجشنبه گذشته از احتمال استعفای ترزا می در روزهای آینده و در پی شکست مجدد شامگاه چهارشنبه گذشته او در به تصویب رساندن طرح توافق برگزیت در پارلمان این کشور خبر داده بودند و با انتشار تیترهای تندی، پرونده ترزا می در داونینگ‌استریت را تمام‌شده خواندند.
روزنامه میرور با تشبیه وضعیت ترزا می به مارگارت تاچر، تیتر زد: اشک‌های شماره ۲٫
سان هم تصویر ترزا می با چشم‌هایی قرمز را منتشر کرد و در تیتر اصلی‌اش نوشت: چشم‌های قرمز نخست‌وزیری که به آخر خط رسیده است. تنها در خانه شماره ۱۰.
روزنامه گاردین تصویر شادتری از نخست‌وزیر در صفحه اولش منتشر کرد، اما در تیتر نخست خود نوشت: در خانه شماره ۱۰ کباب شده اما همچنان می‌خواهد ادامه دهد.
چرایی استعفای خانم نخست‌وزیر
ترزا می پیشتر گفته بود پس از موافقت پارلمان با طرح دولت از مقام خود کناره‌گیری خواهد کرد. قانونگذاران بریتانیایی تاکنون سه بار با طرح دولت درباره چگونگی خروج از اتحادیه اروپا مخالفت کرده‌اند. این در حالی است که تعداد زیادی از نمایندگان پارلمان بریتانیا و همچنین چند نفر از وزرای کابینه خانم می، ضمن درخواست از او برای استعفا، عنوان می‌کردند که خانم نخست‌وزیر دیگر به پایان خط رسیده و نمی‌تواند در این سمت باقی بماند.
دو روز پیش از اینکه موعد مقرر اولیه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا فرا برسد (۹ فروردین ۱۳۹۸) خانم می وعده داد که برای به‌دست آوردن موافقت هم‌حزبی‌هایی که با توافق او درخصوص برگزیت مخالف بودند، استعفا می‌دهد.
ترزا می در آن زمان با صدایی شکننده و فاقد صلابت پیشین به کمیته نمایندگان پارلمانی حزب محافظه‌کار گفت: «می‌دانم که تمایلی برای یک رهبری و رویکردی جدید در فاز دوم مذاکرات برگزیت وجود دارد و من هم در برابر آن نمی‌ایستم... من آماده‌ام این شغل را زودتر از زمانی که می‌خواستم، ترک کنم تا کار درست را برای کشورمان انجام داده باشم.»
او البته در صحبت‌هایش تاریخ دقیقی برای استعفا دادن از نخست‌وزیری اعلام نکرد، اما برخی کارشناسان و تحلیلگران انگلیسی احتمال می‌دادند که او همزمان با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، استعفا بدهد. از سوی دیگر، پارلمان بریتانیا تا کنون سه بار توافق برگزیت را که ترزا می بعد از مذاکرات فشرده با نمایندگان اتحادیه اروپا به‌دست آورده، رد کرده و تصویب آن را به دلایلی نپذیرفته است. ابتدا در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۱۹ (۲۵ دی ۹۷) بود که نمایندگان پارلمان بریتانیا با جلوداری احزاب مخالف دولت، با ۴۳۲ رای مخالف (در برابر ۲۰۲ رای موافق) توافق خروج از اتحادیه اروپا را رد کردند.
نمایندگان پارلمان بریتانیا البته به ترزا می مجوز دادند که بر سر مفاد غیرقابل قبول پارلمان در توافق، با اعضای اتحادیه اروپا دوباره به مذاکره بنشیند. سخنگوی ریاست شورای اروپا و امانوئل ماکرون اما ضمن مخالفت با مذاکره مجدد، تاکید کردند این بهترین توافقی است که لندن به‌دست آورده است.
در هر حالتی که بود، ترزا می توافق دوباره مذاکره شده را در تاریخ ۱۲ مارس ۲۰۱۹ (۲۱ اسفند ۹۷) به صحن پارلمان بریتانیا برد که دوباره با ۳۹۱ رای مخالف و ۲۴۲ رای موافق مورد تصویب قرار نگرفت. خانم می اما وعده داد که قویا این نتیجه را قبول نداشته و پارلمان یا باید این توافق را بپذیرد یا بریتانیا بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج می‌شود. نمایندگان پارلمان بریتانیا اما با تصویب قانونی، هر گونه خروج بدون توافق را ممنوع کردند.
مخالفت‌های مکرر پارلمان بریتانیا با توافق برگزیت، تهدید رییس پارلمان به عدم رای‌گیری مجدد در صورت عدم تغییر توافق و عدم مذاکره مجدد اتحادیه اروپا به ترزا می بر سر مفاد توافق، او را بر آن داشت که از این اتحادیه درخواست کند تا اجرای خروج را تا ۳۰ ژوئن (۹ تیر ۹۸) به تعویق بیندازد. دونالد تاسک، رییس شورای اروپا اما تاکید کرد فقط به شرطی که پارلمان بریتانیا، توافق کنونی را تصویب کند، آنها نیز اجرای آن را به تعویق می‌اندازند.
پس از کشمکش‌های متعدد، قرار بر آن شد که در صورت تصویب توافق برگزیت در پارلمان، خروج از اتحادیه اروپا تا ۲۲ می (۳۱ اردیبهشت) به تعویق بیفتد. در همین حین اتحادیه اروپا هم مکررا تهدید می‌کرد که برای خروج اجباری و بدون توافق بریتانیا از این سازمان آماده می‌شود، اما پارلمان بریتانیا در تاریخ ۲۹ مارس (۹ فروردین) برای سومین بار با ۳۴۴ رای مخالف و ۲۸۶ رای موافق، توافق برگزیت خانم نخست‌وزیر را رد کرد. بعد از این اتفاق بود که سران اتحادیه اروپا در جلسه‌ای فوق‌العاده هشدار دادند که احتمالا بریتانیا در ۱۲ آوریل (۲۳ فروردین) بدون هیچ توافقی از این اتحادیه خارج می‌شود.
با درخواست پارلمان بریتانیا، ترزا می دوباره از اتحادیه اروپا خواست فرآیند برگزیت را تا همان تاریخ ۳ ژوئن به تعویق بیندازند. این سازمان نیز نهایتا برای آخرین بار به بریتانیا فرصت داد که یا تا تاریخ ۳۱ اکتبر (۹ آبان) توافق خروج را تصویب کند یا بدون هیچ توافقی از اتحادیه اروپا خارج شود.
شامگاه پنجشنبه گذشته هم آندرا لیدسام، معاون پارلمانی دولت، در مخالفت با سیاست‌های برگزیتی ترزا می از سمت خود استعفا کرد. این استعفا پس از جلسه‌ای رخ داد که در آن اعضای حزب محافظه‌کار به خانم می هشدار دادند فقط ۴۸ ساعت برای حفظ رهبری خود بر این حزب مهلت دارد یا باید استعفا دهد. لیدسام در نامه استعفای خود که برای ترزا می نوشت، درباره اجرای هرنوع همه‌پرسی دوم درباره خروج از اتحادیه اروپا هشدار داده و گفت این مساله می‌تواند دودستگی خطرناکی در کشور ایجاد کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد