هیچ‌وقت انگ سیاه نمایی به او نچسبید

در آستانه اکران فیلم مستند «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با عباس کیارستمی» که توسط سیف‌الله صمدیان ساخته شده و قرار است در اکران نوروزی، گروه «هنر و تجربه» به نمایش درآید، نشست نقد و بررسی آن در واپسین روزهای جشن تصویر سال برگزار شد.
شامگاه ۱۹ اسفند ماه، جمعی از هنرمندان و علاقه‌مندان کیارستمی به خانه هنرمندان آمدند تا پس از تماشای مستندی که سیف‌الله صمدیان، دوست و همکار سالیان دور و نزدیک این کارگردان سرشناس جهانی درباره او ساخته است، درباره این فیلم صحبت کنند.
داودی: مسوولان باید این فیلم را ببینند
ابوالحسن داودی – کارگردان سینما – در این نشست خطاب به سیف‌الله صمدیان با بیان اینکه فیلم زیبایی ساخته است و البته اصولا در چنین مراسمی صحبت نمی‌کند، گفت: این فیلم بر من تاثیر گذاشت و فارغ از بحث‌های سینمایی، به نظرم یک فیلم روان‌درمانی است.
کارگردان «زادبوم» با اشاره به محتوای فیلم «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی» خطاب به صمدیان ادامه داد: تصاویر و حسی که گرفته بودی، زاییده ۳۰ سال تبحر شما در درک تصویری و همراهی‌ات با کیارستمی بود.
این فیلم فراتر از یک فیلم سینمایی است و مسوولان جزو وظایف‌شان است که آن را ببینند.

تبریک مهرداد اسکویی به سیف‌الله صمدیان
مهرداد اسکویی مستندساز نیز که در نمایش فیلم «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی» حاضر بود، گفت: یکی از زیباترین پلان‌های شروع و پایان سینمای مستند را در تاریخ سینمای مستند ایران امروز در این مستند دیدیم و همچنین شاهد بودیم که چگونه ساختار یک فیلم پیش می‌رود تا مخاطب اینقدر روان، با جهان یک آدم ارتباط بگیرد.
کارگردان مستند «رویای دم صبح» ادامه داد: در سینمای مستند ما بیشتر راجع به خودمان حرف می‌زنیم تا موضوع، من خودم الان خیلی درگیر این موضوع هستم و هرجایی که صحبت می‌شود، این سوال را مطرح می‌کنم که چقدر فیلم مستند راجع به آدمی است که ما داریم در موردش فیلم می‌سازیم و چقدر تحت تاثیر روح و شخصیت خودمان است؟!
او خطاب به صمدیان با اشاره به مستندی درباره کیارستمی ادامه داد: به خوبی این ترکیب را می‌بینم، هر چقدر بگویم در این فیلم گفت‌وگو نکردیم، فیلمساز خودش نخواسته دیده شود. این فیلم را یک شعر دیدم که شما، در سینمای مستند از احساسی که نسبت به یک آدم داشتید، تصویر کردید.
مهرداد اسکویی با بیان اینکه این فیلم یک تعامل از جنس دوستی عمیق است، ادامه داد: حضور شما هم یک شخصیت را تحریک کرده و او (عباس کیارستمی) بخشی از خودش را دارد جلوی دوربین شما نشان می‌دهد که به این راحتی‌ها دوربین سینمای مستند نمی‌تواند به آن دست پیدا کند، بنابراین به شما تبریک می‌گویم.
در بخش دیگری از نشست، سیف‌الله صمدیان که با همراهی امیر پوریا، منتقد در نشست نقد و بررسی «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی» حاضر بود در پاسخ به اینکه اسم فیلم به تعداد روزها و سال‌های عمر عباس کیارستمی است، اما چرا شما یک روز اضافه کردید، توضیح داد: در کشوری زندگی می‌کنیم که دروغ در آن فضیلت شده است و وقتی این جوری است، خیلی چیزها جابه‌جا می‌شود و خیلی از آدم‌ها آدرس‌های غلط می‌گیرند بی‌آنکه داشته باشند.
صمدیان: کیارستمی به ساز هیچ جشنواره‌ای نرقصید
این مستندساز ادامه داد: آقای کیارستمی از آن مظلومان فرهنگی کشور بودند که نمی‌دانم چرا این همه آدم قصد داشتند یک جوری به ایشان ضربه بزنند؟! ضربه زدن از آن جهت که هزار تا انگ نامربوط و نامردانه زدند و فکر می‌کردند امثال کیارستمی غرب‌زده هستند و وطن‌شان را قبول ندارند که البته برخی از آنها پس از مرگ کیارستمی خیلی شخصی به من گفتند که از عملکردشان پشیمانند.
صمدیان با تاکید بر اینکه «هیچ‌وقت انگ سیاه‌نمایی در مورد فیلم‌های عباس کیارستمی صدق نکرد»، ادامه داد: همه می‌دانند فیلم‌های ایشان حتی آنهایی که در روستا ساخته شده بودند، طوری تصویر نشده بود که فقر امکانات مشاهده شود و اتفاقا ایشان فضا را پر می‌کرد. از داشته‌های انسانی و حتی آنجایی که احساس می‌کرد، فکر جای دیگری برود، تلاش می‌کرد، فضایی به وجود آورد که این اتفاق نیفتد مثلا در فیلم «خانه دوست کجاست؟» آن جاده معروف را آگاهانه در کنارش گل کاشت تا ذهن تماشاچی ناخواسته به سمت دیگری نرود و زیبایی را ببیند.
وی در حالی که متاثر شده بود، با اشاره به سوال مطرح‌شده درباره‌ روزی که به تعداد روزهای عمر کیارستمی در اسم فیلمش اضافه کرده است، یادآور شد: با آقای میرکریمی و بهمن کیارستمی وقتی داشتیم پیکر آقای کیارستمی را از پاریس به تهران می‌آوردیم، احساس کردم آن یک روز لازم است، به پاس این همه نه گفتن برای مهاجرت و ماندن در ایران. آن یک روز اضافه، روزی است که در آسمان است و پیکر ایشان به ایران برمی‌گردد تا اینجا به خاک سپرده شود.
این کارگردان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نمایش جهانی این مستند که از جشنواره فیلم ونیز آغاز شده و در جشنواره‌ها و رویدادهای مختلفی در نقاط مختلف جهان ادامه پیدا کرده است، خطاب به مخاطبان گفت: شما نماینده ملت ایران هستید، ملتی که تک تک شان مدیون آقای عباس کیارستمی است برای یک موضوع بسیار ساده؛ اینکه در دنیای نانجیب رسانه‌های گروهی امروز جهان و موقعیتی که بسیار وحشتناک درباره ملت ایران در حال رقم خوردن بوده و هست، بلایی که بر سر نشناختن آگاهانه ملت و فرهنگ ایران دارد سرمان می‌آید، یک مرد، یک‌تنه حداقل در سه دهه گذشته کاری کرد که احترام برای ما خرید و من از این جهت می‌گویم ما به ایشان مدیون هستیم.
صمدیان گفت: این مرد به ساز هیچ کس حتی جشنواره‌های جهانی نرقصید برخلاف آنچه پشت سرش گفتند، او واقعا ساز خودش را زد و اتفاقا آنها (جشنواره‌های جهانی) در اکثر موارد به ساز ایشان رقصیدند.
او با اشاره به نمایش مستند «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی» که در اکران نوروزی هنر و تجربه اتفاق می‌افتد، ادامه داد: این فیلم را قبل از سالگرد درگذشت ایشان به نمایش می‌گذاریم و امیدواریم برای آن مقطع هم برنامه ویژه‌ای داشته باشیم.