کشف قیمت زعفران ایرانی با گواهی سپرده

گروه بورس- مدیرعامل بورس کالا در مراسم افتتاحیه معاملات گواهی سپرده زعفران از کشف قیمت لحظه‌ای و واقعی زعفران ایرانی در پی معاملات گواهی سپرده کالایی خبر داد‌. روز گذشته با حضور جمعی از مقامات ارشد از جمله علی‌اکبر مهرفرد قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی، حسن امیری معاون سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین حسین صفایی مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، معاملات گواهی سپرده زعفران به‌طور رسمی در مقدس مشهد افتتاح شد‌. در ابتدای این مراسم نخستین معامله رسمی گواهی سپرده زعفران در سامانه www. tsetmc. com بین نماینده اتحادیه مرکزی تعاون روستایی به عنوان خریدار و اتحادیه تعاون روستایی استان خراسان رضوی به عنوان فروشنده انجام شد و در نهایت طی معاملات روز گذشته یک کیلو و ۱۶۰ گرم زعفران ایرانی به ارزش بیش از ۵۰ میلیون ریال در قالب گواهی سپرده کالایی به فروش رفت‌. براساس این گزارش، پس از انجام نخستین معامله گواهی سپرده زعفران، امیرمسعود پژمان‌پور مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های روستایی استان خراسان رضوی به عنوان میزبان ضمن عرض خیر مقدم به مسوولان و مدعوین عنوان کرد: بیش از ۱۶۰ هزار خانوار کشاورز در حوزه زعفران به عنوان کالایی ارزشمند، فعال هستند اما به دلیل نبود برنامه‌ریزی مناسب، نوسانات قیمت و نبود بازاری متشکل برای کشف واقعی قیمت زعفران، این خانوارها جزو ضعیف‌ترین اقشار هستند‌. برهمین اساس درصدد هستیم با استفاده از مکانیسم‌های بورس کالا، حرکتی روبه جلو در زمینه بازاریابی، ایجاد بازاری پایدار، کوتاه کردن دست دلالان و حل مشکلات نقدینگی کشاورزان کشور انجام دهیم‌.
مزایای معاملات به شیوه گواهی سپرده کالایی
در ادامه این مراسم، حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالا با اعلام قدردانی نسبت به حضور مقامات ارشد بازار سرمایه و وزارت جهاد کشاورزی گفت: معاملات زعفران در بورس کالا هم به صورت گواهی سپرده کالایی و هم در بازار فیزیکی به صورت نقد، سلف و نسیه انجام می‌شود‌. مدیرعامل بورس کالا به مزایای معاملات زعفران به شیوه گواهی سپرده کالایی اشاره کرد و گفت: امکان ورود کشاورزان به معاملات و فروش محصولات خود، تسهیل در فروش محصول و دریافت سریع وجه، امکان انجام معاملات در سطح خرد و کلان، عرضه مستمر و کشف نرخ روزانه و کاهش هزینه‌های جابه جایی محصول از جمله مزایای راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده زعفران در بورس کالا است‌. سلطانی‌نژاد افزود: همچنین ارتقای کیفی و استانداردسازی کالا و کمک به ارتقای برند زعفران ایرانی با توجه به انتشار اطلاعات قیمت‌ها و حجم معاملات به صورت برخط و از طریق اینترنت در سامانه www.tsetmc.com در نماد زعفران و نیز امکان حضور مستقیم خریداران بین‌المللی در این معاملات از دیگر مزایای راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده زعفران به‌شمار می‌رود‌.
جزییات معاملات گواهی سپرده زعفران
سلطانی‌نژاد در ادامه به جزییات معاملات گواهی سپرده زعفران اشاره کرد و گفت: در معاملات گواهی سپرده کالایی، کشاورزان محصول خود را به انبارهای تحت کلید بورس کالا می‌سپارند و معادل میزان محصول انبار شده که دارای استانداردهای لازم است، گواهی سپرده یا همان قبض انبار دریافت کرده و با مراجعه به کارگزاری‌های مجاز، محصول خود را روی تابلوی معاملات می‌برند تا شاهد ثبت عرضه، تقاضا و کشف واقعی قیمت زعفران در بورس کالا باشیم‌. وی به موارد قابل توجه در نگهداری زعفران در انبارها اشاره کرد و توضیح داد: برای ارزیابی و نمونه‌گیری زعفران، مبلغ ۱۵۰ هزار ریال به ازای هر کیلوگرم به صورت نقدی به انباردار پرداخت می‌شود‌. همچنین انباردار مجاز است به منظور ارزیابی محصول حداکثر تا سه گرم از کالا به ازای هر محموله را برای آزمون استخراج و تشخیص رنگ‌های افزودنی را مورد استفاده قرار دهد و قبض انبار را براساس وزن خالص صادر کند‌. وی ادامه داد: مدت زمان لازم جهت ارزیابی کالا، ۲۴ ساعت پس از زمان دریافت کالاست که در این مدت محصول در قرنطینه انبار باقی می‌ماند و امکان عودت آن به مالک کالا وجود ندارد که در صورت عدم انطباق با استاندارد مشخص شده، محصول به مالک بازگردانده می‌شود که البته در غیر این صورت، قبض انبار صادر می‌شود‌.
تامین مالی و پوشش ریسک فعالان بازار زعفران
همچنین معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس اوراق بهادار در مراسم افتتاح رسمی معاملات گواهی سپرده زعفران، مزایای راه‌اندازی این معاملات را تشریح کرد‌. امیری چهار محور اصلی را به عنوان اهداف سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد و گفت: توسعه ابزارهای مالی در بستر بورس‌ها، تسهیل انواع معاملات در بورس‌ها برای ذی نفعان، معرفی ابزارهای پوشش ریسک و نفوذ در بازارهای جهانی از اهداف اصلی سازمان بورس به‌شمار می‌روند‌. وی به ابزارهای نوین مالی بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: گواهی سپرده کالایی و قراردادهای سلف استاندارد از مهم‌ترین ابزارهای تامین مالی و همچنین ابزاری برای بازار نقد قوی و قراردادهای اختیار معامله و آتی نیز به عنوان ابزارهای پوشش ریسک در بورس کالای ایران فعال هستند‌. امیری در ادامه به مزایا و کارکردهای گواهی سپرده کالایی اشاره کرد و گفت: این ابزار معاملاتی به دلیل استاندارد بودن و اخذ مجوزهای مورد نیاز و نیز ورقه بهادار بودن، قابلیت معاملات پیوسته در انواع بازارها را داراست‌. معاون سازمان بورس، گواهی سپرده کالایی را ابزاری برای تامین مالی عنوان کرد و گفت: به دلیل ماهیت اوراق بهادار بودن گواهی سپرده کالایی، این امکان وجود دارد که با توثیق آن نزد یک بانک یا موسسه مالی و اعتباری (تعیین شده توسط بورس) نسبت به اخذ تسهیلات به پشتوانه آن اقدام کرد‌. امیری با بیان اینکه گواهی سپرده کالایی می‌تواند ابزاری برای تحویل در قراردادهای مشتقه باشد، گفت: دارندگان موقعیت تعهدی فروش در بازار قراردادهای آتی در صورتی که تا سررسید قرارداد اقدام به بستن موقعیت تعهدی خود ننمایند، ملزم به تحویل کالا به خریدار هستند که در اینجا می‌توان از گواهی‌های سپرده کالایی به عنوان ابزار تحویل استفاده شود‌.
تبدیل شدن به مرجع قیمتی
وی در ادامه به مزایای بهره‌گیری از گواهی سپرده کالایی در حوزه کشاورزی اشاره کرد و گفت: نقدینه کردن کالاهای راکد، ایجاد بازار نقد قوی و کشف روزانه قیمت‌ها، کاهش بی ثباتی‌های قیمتی، ارتقای استانداردها و معیارهای کیفی محصولات در انبارها، عدم نیاز به حمل و جابه‌جایی مکرر محصولات با معاملات پیوسته، تضمین انجام معاملات و کیفیت محصولات به واسطه تضامین انبارداران از مهم‌ترین مزیت‌های بازار کشاورزی در زمینه بهره‌گیری از گواهی سپرده کالایی محسوب می‌شود که این ابزار مالی تاثیر بسزایی در رونق بازار خواهد گذاشت‌. به گفته معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس اوراق، زعفران از محصولات استراتژیک و شناخته شده ایران در سطح دنیاست و از این رو، راه‌اندازی ابزارهای معاملاتی و توسعه معاملات این محصول در بازاری شفاف و نظامند چون بورس کالا می‌تواند در تسهیل دادوستدها و تبدیل شدن به مرجعیت قیمتی نقش پررنگی داشته باشد‌. امیری بر اهمیت ابزارسازی برای فعالان بازار زعفران تاکید کرد و گفت: برای رسیدن به هدف تبدیل شدن ایران به تنها مرجع قیمت زعفران دنیا، باید در دو حوزه ایجاد ابزارهای پوشش ریسک و تامین مالی برای فعالان این بازار با جدیت کار کرد همچنین به منظور گسترش معاملات به ویژه در حوزه صادراتی باید به توسعه معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران و ارتقای استانداردهای آن توجه ویژه‌ای داشت که عملیاتی کردن این موارد همگی از طریق ابزارهای بورس کالای ایران قابلیت تحقق دارد‌.