نتانیاهو و امیدی به نام ترامپ

نمایندگان بیش از ۷۰ کشور در کنفرانس صلح خاورمیانه در پاریس شرکت کردند. از اسراییل و فلسطین نماینده‌ای حضور ندارد. نخست‌‌وزیر اسراییل کنفرانس را ضد اسراییلی خوانده و آن را همتراز ترور گروه‌های اسلام‌گرا قرار داده است.
در کنفرانس صلح خاورمیانه که به ابتکار دولت فرانسه دیروز در پاریس برگزار شد نمایندگان ۷۰ کشور و نهادهای بین‌المللی شرکت داشتند، اما از سوی اسراییل و فلسطین نماینده‌ای در کنفرانس حضور نداشت.
جان مارک آیرو، وزیر امور خارجه فرانسه در سخنان خود در افتتاحیه این نشست با تاکید بر اهمیت حضور تعداد زیادی از مسوولان کشورهای مختلف جهان و نهادهای بین‌المللی در این نشست گفت: دست ما به سوی دو طرف اسراییلی و فلسطینی دراز شده است. هدف ما ایجاد زمینه‌ای مناسب برای آغاز گفت‌وگوها برای پایان دادن به مناقشان اسراییل- فلسطین است.
آیرو گفت: نتایج و دستاوردهای نشست پاریس را خیلی زود در اختیار جامعه جهانی قرار خواهیم داد. خواسته همه ملت‌ها از جمله مردم اسراییل و فلسطین پایان خشونت و برقراری صلح است. همه ما امیدواریم که روزی منطقه شاهد صلح باشد.
وی در ادامه اهداف و برنامه‌های نشست پاریس را در سه مورد خلاصه کرد و گفت: تشکیل دو کشور مستقل در کنار هم تنها راه ایجاد صلح میان فلسطین و اسراییل است و این اولین اصلی است که ما در نشست پاریس به آن تاکید داریم. اصل دوم و هدف دوم ما این است که به دو طرف فلسطینی و اسراییلی بگوییم، جامعه جهانی آماده کمک برای پایان دادن به مناقشه ده‌ها ساله در منطقه است و سوم اینکه نقشه راهی برای هفته‌ها و ماه‌های آینده با مشارکت جامعه جهانی ترسیم شود که باعث به جریان انداختن مذاکرات صلح خاورمیانه باشد و ما بیش از این شاهد اشغالگری و خشونت نباشیم.نشست پاریس که چندین بار تشکیل آن به تعویق افتاده قرار بود ابتدا در سطح سران کشورهای حاضر برگزار شود اما عدم اجماع جهانی و ناتوانی فرانسه در ایجاد تفاهم در سطح بین‌المللی و همچنین مخالفت شدید اسراییل با آن، باعث شد این نشست در سطح نمایندگان کشورها و نهادهای بین‌المللی برگزار شود.
نکته جالب توجه این نشست غیبت هر دو طرف اصلی نزاع در فلسطین یعنی اسراییل و گروه‌های فلسطینی است که هر دو آن را تحریم کرده‌اند. در این کنفرانس که پشت درهای بسته برگزار می‌شود، نزدیک به ۴۰ وزیر خارجه از جمله جان کری و وزرای چند کشور عربی و نمایندگانی از سازمان ملل، اتحادیه اروپا، اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه آفریقا و گروه بریکس حضور خواهند داشت.
هشدار قدرت‌های جهانی به ترامپ
به گزارش رویترز، به نظر می‌رسد قدرت‌های جهانی در این نشست پیام روشنی را برای دولت ترامپ ارسال خواهند کرد که راهکار تشکیل دو دولت تنها راه پیش رو خواهد بود و طرح ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس به ضرر تلاش‌های مربوط به برقراری صلح خواهد بود.
در حالی که تنها چند روز به برگزاری مراسم تحلیف ترامپ باقی مانده است، به نظر می‌رسد کنفرانس پاریس زمینه مناسبی را برای قدرت‌های جهانی فراهم خواهد کرد تا برای رهبر آمریکا پیام روشن و قاطعی ارسال کنند.
ترامپ قول داده است سیاست‌هایی را در حمایت از اسراییل دنبال کند‌ و سفارت آمریکا را از تل‌آویو به شهر بیت‌المقدس منتقل کند. در ۶۸ سال گذشته سفارت آمریکا در شهر تل‌آویو بوده و این اقدام می‌تواند تغییر ساختاری بزرگی در سیاست‌های واشنگتن در قبال اسراییل تلقی شود.
یک دیپلمات ارشد فرانسوی تاکید کرد: این می‌تواند یک تصمیم یکجانبه باشد که موجب تشدید تنش خواهد شد. پنج روز قبل از اینکه او رییس‌جمهور آمریکا شود، حدود ۷۰ کشور جهان بر لزوم راهکار تشکیل دو دولت تاکید خواهند کرد، آن هم در شرایطی که دولت ترامپ ممکن است اقدامات جنجالی را انجام دهد که شرایط را بدتر کند.
فرانسوا اولاند، رییس‌جمهور فرانسه هم پیش از این درباره برگزاری این نشست تاکید کرد: هدف اصلی از برگزاری این کنفرانس، تاکید بر حمایت جامعه بین‌المللی از راهکار تشکیل دو دولت است و تضمین دادن نسبت به این مساله که این راهکار هنوز منبع اصلی است. وی گفت: البته نسبت به چیزی که این کنفرانس می‌تواند به آن دست یابد، واقع‌بین هستم. صلح تنها توسط اسراییلی‌ها و فلسطینی‌ها حاصل خواهد شد نه هیچ‌کس دیگری. تنها مذاکرات مستقیم می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.
انتقاد نخست‌وزیر اسراییل
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل‌ بارها با انتقاد از ابتکار فرانسه، از اینکه کنفرانس پاریس به محملی برای دیکته ‌کردن شرایط صلح به اسراییل تبدیل شود، ابراز نگرانی کرده است. او کنفرانس را دستکاری‌شده توصیف کرده که هدفش تصویب دیدگاه و مواضع ضداسراییلی است. نمایندگان فلسطین اما تلاش فرانسه را ستوده‌اند. عبدالله فرنجی، مشاور محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، در این باره گفته وقت آن رسیده که اروپا خود وارد عمل شود و در روند صلح خاورمیانه به طور فعال مشارکت کند.
کنفرانس دارای اهمیتی نمادین تلقی می‌شود که از تلاش دولت اوباما در آخرین روزهای کاری‌اش و همچنین سایر مدافعان ایجاد کشور مستقل فلسطینی در راستای فشار بر اسراییل و فلسطینی‌ها برای بازگشت به مذاکرات صلح حکایت دارد.
نتانیاهو گفته است این کنفرانس با تمرکز بر شهر‌ک‌سازی اسراییل در مناطق فلسطینی همچون ترورهای گروه‌های اسلام‌گرا امید صلح را بر باد می‌دهد. از نظر نتانیاهو نه شهرک‌سازی‌ها که در دوران زمامداری او به طور بی‌سابقه‌ای گسترش یافته، بلکه ترور فلسطینی‌ها مانعی در راه صلح است. او اعتقاد دارد که هیچ رابطه‌ای میان شهرک‌سازی اسراییل در مناطق اشغالی و افزایش تمایل به خشونت در میان فلسطینی‌ها وجود ندارد.
بنیامین نتانیاهو با انتقاد از اینکه کنفرانس پاریس ادامه شهرک‌سازی اسراییل در مناطق اشغالی را مانعی در برابر صلح می‌داند، در این کنفرانس شرکت نکرده است در خردادماه گذشته هم کنفرانس مشابه‌ای در پاریس برگزار شد که در آن هم اسراییل شرکت نکرد و دولت فرانسه برای برقراری توازن از فلسطینی‌ها هم دعوت به عمل نیاورد، این کنفرانس با موفقیتی توام نبود.
ابتکار برگزاری کنفرانس پاریس بعد از تصویب اخیر قطعنامه بی‌سابقه علیه شهرک‌سازی اسراییل در مناطق اشغالی قوت گرفت. در جریان تصویب این قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل در دسامبر گذشته (۲۰۱۶)، آمریکا در اقدامی کم‌سابقه قطعنامه را وتو نکرد، بلکه به آن رای ممتنع داد.
در پیش‌نویس قطعنامه پایانی کنفرانس پاریس نیز شرکت‌کنندگان از مصوبه شورای امنیت در محکوم‌کردن شهرک‌سازی‌های اسراییل در مناطق اشغالی استقبال کرده‌اند.
در این پیش‌نویس با تاکید بر لزوم دستیابی به یک راه‌‌حل عادلانه، فراگیر و دائمی برای پایان دادن به نزاع فلسطینی- اسراییلی از اهمیت التزام دو طرف به این راه‌‌حل و اقدامات فوری در راستای توقف رویکردهای منفی، از جمله اعمال خشونت‌آمیز و شهرک‌سازی گسترده‌ و آغاز مذاکرات مستقیم و معنادار سخن گفته می‌شود. در این پیش‌نویس همچنین آمده است که این مذاکرات باید خواست‌های دو طرف را تحقق بخشد که از جمله آنها حق ملت فلسطین در ایجاد دولت مستقل فلسطینی، پایان اشغالگری که از سال ۱۹۶۷ آغاز شده و حل تمام مسایل بر‌اساس قطعنامه‌های سازمان ملل از جمله قطعنامه ۲۴۲ سال ۱۹۶۷ و ۳۳۸ سال ۱۹۷۳ است.
کنفرانس پاریس در حالی برگزار می‌شود که سیاست دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ در زمینه مناقشه اسراییل و فلسطین چندان روشن نیست. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود قول داد که به انتقال بحث‌انگیز سفارت آمریکا در اسراییل به بیت‌المقدس جنبه عملی ببخشد. فلسطینی‌ها شرق بیت‌المقدس را از آن خود می‌دانند و اقدام احتمالی ترامپ در مغایرت با دیدگاه‌های فلسطینی‌ها و اعراب است. سفیر پیشنهادی ترامپ برای اسراییل نیز از حامیان شهرک‌سازی در مناطق اشغالی به شمار می‌رود. با وجود همه این دلایل، نتانیاهو امیدوار است که به قدرت رسیدن ترامپ با حمایت دولت او از ادامه شهرک‌سازی‌ها و عدم فشار بر اسراییل در این زمینه، استوار باشد. یکی از دلایل سر باز زدن اسراییل از شرکت در کنفرانس صلح پاریس همین امید عنوان می‌شود. ترامپ بعد از تصویب قطعنامه اخیر سازمان ملل در توئیتی نوشت که بعد از ورود او به کاخ‌سفید چنین اتفاقاتی نخواهد افتاد.