مجلس وارد میدان می‌شود

گروه اقتصاد- بانک مرکزی در جدیدترین اقدام خود و در ساعات پایانی سال ۹۰ برای دومین بار از حساب بانک‌ها مبالغ زیادی برداشت کرده است.
برداشت بانک مرکزی از حساب بانک‌ها در تاریخ ۲۹ اسفندماه سال گذشته، یعنی زمانی که بانک‌ها حساب‌های پایان سال خود را صفر کردند و تعطیلات آغاز شد و هیچ‌کس در بانک‌ها حضور نداشت، انجام شده است.
این اقدام بانک مرکزی که برای دومین بار اتفاق افتاده است واکنش‌های بسیاری را در پی داشت و برخی از مدیران بانک‌ها در تماس‌هایی با نمایندگان مجلس خواستار رسیدگی به این موضوع شدند.
در همین حال علی لاریجانی، رییس مجلس پیگیری برداشت شبانه و بدون اطلاع بانک مرکزی از حساب بانک‌ها را از کمیسیون اقتصادی مجلس خواستار شد.
مصطفی رضا حسینی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز‌ با انتقاد شدید از اقدام دولت و بانک مرکزی در برداشت غیر قانونی از حساب بانک‌ها گفت: متاسفانه این اقدام برای اولین بار نیست که توسط دولت صورت می‌گیرد، این اقدام به منزله قانون‌گریزی، فرار از قانون و استفاده از راه‌های غیر قانونی است.
با تاکید بر اینکه اینگونه اقدامات اعتماد مردم را به دولت از بین می‌برد و مجلس با آن به شدت مخالف است، عنوان کرد: پیش از این دولت یک‌بار از حساب بانک‌ها برداشت کرده بود که با پیگیری‌های مجلس ۹۰ درصد پول بازگشت داده شد‌ اما در واپسین ساعات سال گذشته این برداشت توسط دولت و بانک مرکزی انجام شده است.
وی ادامه داد: وقتی این برداشت بدون اجازه و اطلاع صاحب مال صورت گرفته باشد، دستبرد محسوب می‌شود‌ این در حالی است که بانک‌ها نسبت به این اقدام بانک مرکزی اعتراض دارند.
حسینی با اشاره به اینکه بیشتر بانک‌هایی که از حساب آنها برداشت شده است‌ خصوصی هستند، اظهار داشت: برداشت شبانه و بدون اجازه از حساب بانک‌ها سرمایه‌گذاری در کشور را به خطر می‌اندازد و سرمایه‌گذاران خارجی که خواستار همکاری برای ایجاد و تاسیس بانک در کشورمان هستند را با خطر مواجه کرده و وادار به عقب‌نشینی خواهد کرد.
این نماینده مجلس هشتم اقدام اخیر بانک مرکزی را باعث فرار سرمایه و وارد کردن ضرر و زیان به اقتصاد کشور دانست و تصریح کرد: دولت باید این پول را به حساب بانک‌ها بازگرداند.
وی با تاکید بر اینکه کمیسیون اقتصادی مجلس این موضوع را پیگیری خواهد کرد، گفت: این‌گونه اقدامات در پی تصمیم‌گیری‌های کمیته پنج نفره ارزی است که در دولت تشکیل شده است که باعث ضرر رساندن به مردم و تضعیف بخش خصوصی می‌شود‌ این در حالی است که امسال سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی است.
به گفته حسینی، برخی از بانک‌هایی که از حساب آنها پول برداشت شده است‌ در حوزه‌های صنعت و معدن پروژه‌های عظیمی را اجرا می‌کنند اما اینگونه اقدامات باعث تضعیف تولید و فرار سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاران می‌شود. در عین حال‌ این اقدام مغایر با برنامه پنجم و چشم‌انداز است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به نگرانی رییس مجلس و نمایندگان اشاره کرد و گفت: رییس مجلس از کمیسیون اقتصادی پیگیری این موضوع را خواستار شده است و کمیسیون اقتصادی به شدت موضوع را بررسی و پیگیری می‌کند.
وی عنوان کرد: برخی از مدیران بانک‌ها طی تماس‌هایی با نمایندگان مجلس خواستار همکاری و کمک آنها و رسیدگی این موضوع بودند‌ بنابراین مجلس برای حل و فصل و کمک وارد عمل خواهد شد.
وظایف بانک مرکزی
از سوی دیگر یک مقام مسوول در نظام بانکی کشور که خواست نامش ذکر نشود، در خصوص برداشت شبانه بانک‌ها از حساب بانک مرکزی به مهر گفت: یکی از وظایف اصلی و اساسی بانک مرکزی نظارت بر مجموعه بانک‌های خصوصی و دولتی و نهادهای مالی و اعتباری است.
وی با اشاره به نقش آفرینی نهادهای مالی و اعتباری در بازار پولی و بانکی کشور که با تلاش خود به حضور مردم اعتماد می‌ورزند، افزود: بانک مرکزی با این‌گونه اقدامات به جای سوق دادن سرمایه‌ها به سمت بازارهای مالی و پولی واقعی، آنها را به سمت بازارهای کاذب سوق می‌دهد.
این مقام مسوول بانکی عنوان کرد: این در حالی است که بانک مرکزی باید به تقویت نظام مالی و پولی کشور مبادرت ورزد و آن را در سرلوحه برنامه‌های خود قرار دهد و در عین حال‌ مردم را تشویق به سرمایه‌گذاری در بانک‌ها کند، زیرا بانک‌ها محل امن برای سرمایه‌گذاری هستند و دارندگان سرمایه به آن اعتماد می‌کنند. این برنامه و شیوه در تمام بانک‌های دنیا اجرا می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: اگر بانک مرکزی بدون اطلاع قبلی بانک‌ها و بدون اعلام از حساب آنها پول برداشت کند، نقض غرض کرده است و جایگاه بانک مرکزی را به عنوان تقویت‌کننده نظام پولی قدرتمند و مورد اعتماد ضعیف می‌کند.این مقام مسوول در نظام پولی کشور با اشاره به اینکه برداشت شبانه از حساب بانک‌ها نقض یکسری از برنامه‌های بانک مرکزی است، عنوان کرد: این شیوه آموزش می‌دهد که دارندگان حساب در بانک‌ها دست‌بسته و بی‌اراده هستند و هیچ اراده‌ای در دارایی‌های خود ایفا نمی‌کنند.
وی‌ گرایش به سمت خصوصی‌سازی بانک‌ها و بانکداری خصوصی را به منزله اعتماد بیشتر به مدیران بانکی دانست و افزود: در این فضا اگر به سمتی برویم که هیچ ارزش و جایگاهی برای مدیران دولتی و خصوصی قائل نباشیم و بدون اطلاع قبلی به سرمایه‌ها و اندوخته‌های آنها دست‌درازی کنیم، چه بلایی بر سر خصوصی‌سازی خواهد آمد؟‌ این شیوه‌ها به جای ایجاد تقویت، موقعیت نظام بانکی را تضعیف می‌کند.
وی نکته مهم دیگر در این مساله را زمان و مقطع برداشت از حساب بانک‌ها ذکر کرد و گفت: گاهی این برداشت در شرایط مشخص و با اعلام قبلی صورت می‌گیرد. یک زمان در شرایط ملتهب پایان سال که نیاز است بانک‌ها مانور داده و نقدینگی مورد نیاز جامعه را فراهم کنند، صورت می‌گیرد که تاثیر منفی بر نظام پولی می‌گذارد.وی ادامه داد: برداشت بانک مرکزی از حساب بانک‌ها یک شب قبل از پرداخت یارانه‌های نقدی صورت گرفته است و این امر این شبهه را در اذهان عمومی مردم ایجاد می‌کند که دولت با کمبود بودجه برای پرداخت یارانه‌های نقدی مواجه است و محلی برای تامین نقدینگی یارانه‌های نقدی ندارد.
این مقام مسوول در نظام بانکی نکته دیگر را بی‌توجهی بانک مرکزی به نامه‌ها، گفته‌ها و مسایل مطرح شده توسط بانکی‌ها و اندیشمندان و کارشناسان بانکی نسبت به برداشت بدون اطلاع و یکباره و شبانه با دلایل حقوقی و کارشناسی و بانکی که آن را غیر‌قانونی اعلام می‌کند، دانست.
وی افزود: بانک مرکزی تاکنون بازتابی نسبت به این نوع نامه‌ها، یادداشت‌ها و نظریه‌ها نداشته است در حالی که این بانک تمام این مطالب را مطالعه می‌کند، بنابراین سکوت طولانی‌مدت بانک مرکزی نسبت به این انتقادها از بعد رسانه‌ای و اقناع رسانه و مخاطب و کارشناسان نکته مهمی است.
این کارشناس مسایل بانکی با اعلام اینکه برداشت بانک مرکزی از حساب بانک‌ها در تاریخ ۲۹ اسفندماه سال گذشته یعنی زمانی که بانک‌ها حساب‌های پایان سال خود را صفر کردند و تعطیلات آغاز شد و هیچ‌کس در بانک‌ها حضور نداشت، انجام شده است، گفت: بانک مرکزی به صورت رسمی اعلام کرده که این برداشت به عنوان مابه‌التفاوت نرخ ارزی است که در اختیار بانک‌ها قرار داده است.
نامه کانون بانکداران خصوصی
وی تصریح کرد: این در حالی است که بانک مرکزی زمانی که این ارز را در اختیار بانک‌ها قرار می‌داد، عنوان نکرده بود که پس از افزایش قیمت ارز سود حاصل و مابه‌التفاوت آن را از حساب بانک‌ها برداشت خواهد کرد و این امر غیر‌قانونی است و قانون عطف بماسبق نمی‌شود. در عین حال، کانون بانک‌های خصوصی طی نامه‌ای انتقاد خود را به عملکرد بانک مرکزی اعلام کرده است.
گفتنی است آخرین خبرها در سال ۹۰ نشان می‌داد که بانک مرکزی حدود ۹۰ درصد پول برداشتی از برخی بانک‌ها را ۲۸ اسفندماه به حساب‌های آنها برگشت داده اما جدیدترین اطلاعات رسیده حاکی از آن است که در پی تاکید بر اجرای دقیق کمیته پنج نفره ارزی دولت و در ساعات پایانی سال ۹۰‌، بانک مرکزی دوباره از حساب بانک‌ها پول برداشت کرده است.
در این میان، تلاش‌ها برای پیگیری این موضوع نتیجه داد و برهمین اساس، مبلغ برداشت دوباره دولت از حساب برخی بانک‌ها به این شرح است: بانک ملی حدود ۵۳۰ میلیارد تومان، بانک ملت حدود ۲۱۰ میلیارد تومان، بانک تجارت حدود ۱۸۰ میلیارد تومان، بانک سینا حدود ۳۰ میلیارد تومان، بانک پارسیان حدود ۱۱۰ میلیارد تومان و پاسارگاد حدود ۱۲۰ میلیارد تومان.