وام مسکن راهگشا یا مایه دلخوشی

زمانی که متقاضی خرید خانه‌ای با شرایط مطلوب در مکانی مناسب و با قیمتی ایده‌آل هستید، حتما علاوه بر داشته‌های خود روی مبلغ وام مسکن نیز حساب می‌کنید. به بانک عامل مراجعه می‌کنید و با سپرده‌گذاری مشخص مبلغ ۱۸ یا ۲۰ میلیون تومان را پس از گذشت چند ماه دریافت می‌کنید.
بازار مسکن روزهای شلوغی را سپری می‌کند. هر سال با نزدیک شدن به خردادماه دغدغه جابه‌جا شدن‌ها از یک طرف و دغدغه تامین منابع مالی برای خرید و پرداخت ودیعه و اجاره‌بها از سوی دیگر مطرح می‌شود.
خرید مسکن امروز کمی سخت‌تر از قبل است و پای حرف هر خریداری که می‌نشینی تامین منابع مالی خرید مسکن را بزرگ‌ترین دغدغه خود می‌داند.
هر خریدار مسکن که از قشر متوسط و پایین جامعه باشد هنگام خانه خریدن روی وام کمک خرید خانه حساب می‌کند ولی آیا به راستی این وام‌ها با مبالغ ۱۸ و ۲۰ میلیون‌ تومانی قیمت یک خانه را تا چه حد پوشش می‌دهد؟!
احمدرضا سرحدی، کارشناس اقتصاد مسکن معتقد است در کلانشهرهایی نظیر تهران که مسکن با قیمت هر متر کمتر از دو میلیون تومان یافت نمی‌شود، عرضه وام‌های ۱۸ و ۲۰ میلیون تومانی در خوشبینانه‌ترین حالت تنها ۱۰ درصد از قیمت مسکن را پوشش می‌دهد.
به گفته وی، درحالی که این وام‌ها در ایران از پوشش‌‌دهی کمتری برخوردار هستند در سایر کشور‌هایی که مشکل مسکن خود را حل کرده‌اند وام‌ها ۹۰ تا ۹۵ درصد از میزان قیمت یک خانه را شامل می‌شود.
البته گرچه به اعتقاد این کارشناش میزان وام‌های مسکن در ایران باید افزایش یابد، ولی این سوال پیش می‌آید که آیا ممکن است افزایش مبلغ وام بر افزایش قیمت خانه نیز تاثیر بگذارد؟!
محمد عدالتخواه در این‌باره به صراحت اعلام کرد افزایش سطح وام موجب افزایش قیمت مسکن می‌شود.
به اعتقاد وی، در حالی که وام‌های ۱۸ و ۲۰ میلیون تومانی مسکن تنها ۲۰ تا ۲۵ درصد قیمت خانه را پوشش می‌دهد، افزایش آن نیز موجب افزایش قیمت مسکن در بازار آزاد است.
استدلالی عجیب
به گفته‌ عدالتخواه با افزایش قدرت خرید متقاضیان خرید مسکن، رقابت بیشتری برای واحدهای مسکونی به وجود می‌آید که این خود عاملی برای بالا رفتن قیمت خانه است.
این کارشناس اقتصاد مسکن درحالی که عرضه مسکن را کشور محدود می‌داند، این راهکار را موجب افزایش تقاضا و در نهایت بالا رفتن قیمت مسکن و کاهش تعداد خریداران بالقوه می‌داند.
زمانی که قرار است میزان پوشش‌دهی وام‌ها بر قیمت مسکن را بررسی کنیم باید این نکته را مورد توجه قرار داد که این وام برای خرید چه خانه‌ای در کدام منطقه از شهر مصرف می‌شود.
قطعا با توجه به تفاوت چشمگیر قیمت خانه در نقاط مختلف شهر تهران، بررسی میزان پوشش‌دهی تغییر می‌کند. به‌طور مثال تاثیر این وام در یک خانه یکصد متری با قیمت هر متر چهار میلیون تومان در منطقه سهروردی به میزان ۲۰ درصد است. این پوشش‌دهی به مراتب در خیابان‌های شمال شهر کمتر و در مناطق پایین‌تر شهر بیشتر می‌شود.
وام برای چه کسانی مناسب است
بر همین اساس بیت‌الله ستاریان معتقد است در واحدهای مسکونی با قیمت هر متر ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان، ۲۰ میلیون وام مسکن می‌تواند به خریدار کمک کند ولی در دهک‌های دو، سه و چهار این مبلغ وام هیچ پوشش‌دهی نداشته و بی‌ارزش است.
این کارشناس اقتصاد مسکن می‌گوید: در آپارتمان‌های متری حداقل یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، ۲۰ میلیون، وام تنها ۱۰ درصد پوشش قیمت مسکن را می‌دهد، این درحالی است که در سایر کشورها وام خرید مسکن برای رونق و تولید بیشتر در این بخش ۹۰ تا ۹۵ درصد از قیمت آن را پوشش می‌دهد.
به گزارش ایسنا، می‌توان گفت در مسکن‌هایی که مورد تقاضای طبقه متوسط به بالای جامعه است و در بخش‌های شمالی شهر تهران قرار دارند، وام‌ها هیچ پوشش‌دهی ندارند. عرضه این مسکن‌ها با قیمت بالا صورت می‌گیرد و تابع عرضه و تقاضا نیست.
در نتیجه قطعا وام ۱۸ و ۲۰ میلیونی تاثیر چندانی در پوشش‌دهی قیمت این مسکن‌ها ندارد و اغلب نیز شاهدخالی و بدون سکنه بودن آنها هستیم.
بر این اساس کارشناسی می‌گوید اغلب طبقات آسیب‌پذیر و کارگر از این وام‌های استفاده می‌کنند زیرا گرانی، قدرت خرید طبقات جامعه مخصوصا طبقه متوسط و زیرمتوسط را کاهش داده است. حتی اگر وام ۲۰ میلیونی بخشی از قیمت مسکن را پوشش دهد، این طبقه قادر به باز‌پرداخت اقساط آن نیست.
بنا بر اظهارات جام‌ساز با این وام کسی صاحب‌خانه نمی‌شود، مگر اینکه متقاضی، خودش استطاعت پرداخت بقیه پول مسکن را داشته باشد.
با توجه به اینکه این روزها شواهد حکایت از افزایش قیمت مسکن و رکود بازار دارد همچنان میزان وام‌های مسکن ثابت است. شاید همین موضوع است که باعث افزایش خرید فروش وام‌ها در بازار شده‌ است. امروزه وام‌های مسکن با نرخ‌هایی متفاوت خرید و فروش می‌شوند هرچند که رییس اتحادیه کشوری مشاوران املاک خرید و فروش وام در بازار آزاد را ممنوع اعلام کرده و هشدار برخورد با متخلفان را داده‌ است.
اتخاذ سیاست‌های جدید
وام کمک هزینه مسکن از آن دسته موضوعاتی است که باید بیش از پیش مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گیرد و در نحوه و میزان پرداخت آن سیاست‌های جدیدتری اتخاذ شود.
این در حالی است که مقامات وزارت مسکن معتقدند با مسکن مهر و طرح‌های دیگری که در دست بررسی و اجرا دارند توانسته‌اند تا بار مشکل مسکن را به دوش بکشند اما واقعیت حداقل در کلانشهر‌ها چیز دیگری است.
افزایش بی‌رویه اجاره‌بها این روزها دست مستاجران را از همه سو
بسته است.
از طرف دیگر مالکان نیز با توجه به اینکه تورم و گرانی هر روز بیشتر می‌شود نسبت به شرایط مالی یک‌سال آینده خود هیچ چشم‌انداز روشنی ندارند و ترجیح می‌دهند از همین حالا که قرار است قرارداد اجاره یک‌سال را ببندند میخ را محکم بکوبند.