بزرگ‌ترین اقتصادهای نوآور جهان در سال ۲۰۲۲

گروه بین‌الملل- برآوردها نشان می‌دهد که از سال ۲۰۰۰ میلادی، سرمایه‌گذاری جهانی در تحقیق و توسعه (R&D) با افزایشی سه برابری به ۴/۲ تریلیون دلار رسیده است. گفتنی است در سال ۱۹۶۰، ایالات متحده نزدیک به ۷۰ درصد از هزینه‌های تحقیق و توسعه جهانی را تشکیل می‌داد، در حالی که تا سال ۲۰۲۰ این میزان به ۳۰ درصد کاهش یافته است.
این امر از آنجا اهمیت دارد که از ایجاد شغل و سلامت عمومی گرفته تا امنیت ملی و رقابت صنعتی، موضوع تحقیق و توسعه نقشی حیاتی در رشد اقتصادی و نوآوری در کشور ایفا کرده و تقریبا تمامی بخش‌های جامعه را به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت ‌تاثیر قرار می‌دهد. در این رابطه سوال اصلی این است که چه عواملی منجر به ایجاد یک اقتصاد نوآور می‌شود؟ از میان ۱۸ شاخصی که از سوی سازمان ملل برای این منظور در نظر گرفته شده است، میزان پیچیدگی کسب‌و‌کار و بازار، بهره‌وری زیرساخت‌ها، سرمایه انسانی و تحقیقات، خروجی خلاقانه و دانش‌بنیان از مهم‌ترین فاکتورهای خلاقیت در یک اقتصاد هستند.
۱۰ اقتصاد نوآور جهان
طبق گزارشی که «ویژوال کاپیتالیست» منتشر کرده، سوییس در سال ۲۰۲۲ برای دوازدهمین سال متوالی نوآورترین اقتصاد جهان معرفی شد. این امر برای سوییس به لطف قوانین مالکیت معنوی، همکاری گسترده میان صنعت و دانشگاه، جذب استعدادهای برتر و نیز کیفیت بالای زندگی رقم خورده است.
در رتبه دوم ایالات متحده قرار دارد که با بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار در سال بزرگ‌ترین بودجه تحقیق و توسعه را اختصاص می‌دهد؛ به طوری که آمازون ۷/۴۲ میلیارد دلار، آلفابت ۶/۲۷، مایکروسافت ۳/۱۹ و اپل ۸/۱۸ میلیارد دلار در سال هزینه تحقیق و توسعه کرده‌اند.
از سوی دیگر سوئد، انگلستان و هلند در مکان‌های سوم تا پنجم نوآورترین اقتصادها قرار داشته و کره‌جنوبی هم مقام ششم را کسب کرده است. کسب این مقام توسط کره‌جنوبی در حالی صورت گرفته که غول‌های صنعتی این کشور یعنی سامسونگ، ال‌جی و هیوندای بیشترین همکاری را با دانشگاه‌ها دارند. همچنین مقام‌های بعدی متعلق به سنگاپور، آلمان، فنلاند و دانمارک است. از سوی دیگر در حالی چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان در رتبه یازدهم این فهرست قرار گرفته که امارات در مقام سی‌ویکم، ترکیه در مقام سی‌و‌هفتم و ایران نیز جایگاهی در میان ۵۰ کشور اول ندارد.
آمریکای شمالی
در آمریکای شمالی، ایالات‌متحده بالاترین رتبه اقتصاد نوآور را دارد. این کشور مدت‌هاست که به عنوان پیشرو در نوآوری جهانی مطرح بوده و در معرفی ایده‌ها و فناوری‌های جدید، شیوه‌های زندگی و کار را متحول کرده است. همچنین کانادا در این منطقه رتبه دوم را دارد.
نمونه جالب در قاره آمریکای شمالی، کشور هندوراس است. این کشور هر چند در رتبه ۱۱۳ اقتصادهای نوآور قرار دارد، اما اخیرا توانسته با یک محرک نوآوری به نام منطقه‌بندی توسعه اقتصادی و اشتغال حدود ۲۵۰ میلیون دلار سرمایه خصوصی جذب کرده و هزاران شغل جدید ایجاد کند.
آمریکای جنوبی
در منطقه آمریکای جنوبی، شیلی توانسته به لطف بخش فناوری رتبه اول در منطقه و رتبه ۵۰ در جهان را کسب کند. در این کشور اکنون حدود ۸ هزار شرکت فناوری وجود دارد و بالاترین مقیاس اتصال تلفن همراه نیز در منطقه متعلق به شیلی است؛ به طوری که در سال ۲۰۲۱ اولین کشور در آمریکای لاتین بود که فناوری ۵G را در منطقه راه‌اندازی کرد. پس از شیلی، برزیل رتبه دوم آمریکای لاتین و جایگاه ۵۴ در جهان را دارد و توانسته در سال ۲۰۲۱ بیشترین میزان عرضه اولیه‌های عمومی به ارزش ۷ میلیارد دلار را به خود اختصاص دهد.
خاورمیانه و شمال آفریقا
در منطقه خاورمیانه رژیم صهیونیستی رتبه نخست و در جهان مقام شانزدهم را داراست و توانسته بیش از ۵ درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه کند. همچنین در اسراییل تراکم سرانه استارت‌آپ‌ها ۱۶ برابر میزان اروپاست.
از سوی دیگر، قبرس در خاورمیانه جایگاه دوم را داشته و استارت‌‌آپ‌های این کشور به میزان قابل‌توجهی توسط بودجه دولتی حمایت می‌شوند. همچنین جایگاه سوم منطقه و سی‌وهفتم در جهان متعلق به ترکیه است که ۶ شرکت تک‌شاخ را با استفاده از یک کریدور ابرفناوری از استانبول به ازمیر توسعه داده است. گفتنی است، تک‌شاخ‌ها استارت‌آپ‌هایی هستند که ارزش آنها به بالای یک میلیارد دلار می‌رسد.
اروپا
اروپا با داشتن ۱۵ اقتصاد از ۲۵ اقتصاد برتر جهان، مکانی مناسب و ایده‌آل برای تقویت اکوسیستم‌های نوآورانه است. این قاره همچنین در پیشرفت اجتماعی، برابری و رضایت از زندگی پیش‌رو محسوب می‌شود. لازم به ذکر است تنها در سال ۲۰۲۱ میلادی میزان سرمایه‌گذاری‌های ریسک‌پذیر در اروپا بیش از ۵۳ درصد افزایش یافته و شهرهای لندن، برلین و پاریس مکان‌های اصلی برای سرمایه‌گذاری‌های ریسک‌پذیر بودند.
آسیای شرقی و اقیانوسیه
کره‌جنوبی در آسیا اولین اقتصاد نوآور و در جهان نیز جایگاه ششم را به خود اختصاص داده است. پس از این کشور، چین در رتبه دوم و جایگاه یازدهم جهانی قرار دارد. گفتنی است در چین تولید اقتصادی به ازای هر کارگر شاغل به طور متوسط سالانه ۲/۴ درصد از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ افزایش یافته است.
آفریقا
در قاره آفریقا بالاترین رتبه برای اقتصادهای نوآور متعلق به جزیره موریس است که در دنیا نیز رتبه چهل‌و‌پنجم را دارد. این مقام در حالی برای جزیره موریس به دست آمده که در این کشور موسسات خصوصی و پیچیدگی بازار از قدرت و مطلوبیت مناسبی برخوردار است. همچنین دولت به سرعت به دنبال سرمایه‌گذاری در بخش فناوری، همکاری تحقیقاتی و مشوق‌های مالیاتی برای تحقیق و توسعه است.
از سوی دیگر رتبه دوم در قاره آفریقا متعلق به آفریقای جنوبی است. این کشور در حالی در جهان حائز رتبه ۶۱ است که شرکت آمازون در شهر کیپ‌تاون سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون دلاری انجام داده و در سال ۲۰۱۸ نیز پاناسونیک دفتر مرکزی خود را به این شهر منتقل کرد. همچنین شرکت‌هایی مانند اوراکل، IBM، گوگل و مایکروسافت نیز دفاتری در مرکز فناوری این کشور احداث کرده‌اند.