پیامدهای تعلیق معاهده استارت میان روسیه و آمریکا

«جهان‌صنعت»- خبرگزاری رویترز با اشاره به تصمیم ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه برای تعلیق معاهده کنترل تسلیحات هسته‌ای بین مسکو و واشنگتن موسوم به پیمان استارت جدید نوشت: به نظر می‌رسد تعلیق این معاهده، تهدید رقابت هسته‌ای را افزایش می‌دهد.
این گزارش می‌افزاید: آخرین معاهده باقی‌مانده که سلاح‌های هسته‌ای آمریکا و روسیه را محدود می‌کرد، حتی تا قبل از اعلام ولادیمیر پوتین برای تعلیق عضویت کشورش در پیمان استارت جدید در معرض خطر جدی قرار داشت و اکنون به نظر می‌رسد که امکان بازگرداندن این پیمان وجود ندارد؛ موضوعی که خطر رقابت هسته‌ای جدید را به موازات جنگ اوکراین افزایش داده است و هیچ‌یک از طرف‌ها نمی‌توانند بر چارچوب ثابت و قابل پیش‌بینی تکیه کنند که توافقات هسته‌ای پی‌در‌پی در بیش از ۵۰ سال گذشته فراهم کرده‌اند. تحلیلگران مسائل امنیتی می‌گویند که تعلیق این پیمان می‌تواند محاسبات ظریفی را که زیربنای بازدارندگی متقابل بین دو کشور را تشکیل می‌داد، پیچیده‌تر کند و در عین حال قدرت‌های دیگری مانند چین، هند و پاکستان را ترغیب به ایجاد زرادخانه‌های هسته‌ای خود کند.
پوتین روز سه‌شنبه تقریبا یک سال پس از حمله به اوکراین، در یک سخنرانی مهم گفت که کشورش معاهده استارت جدید را کنار نمی‌گذارد اما آن را تعلیق می‌کند. این توافق که در سال ۲۰۱۰ امضا شد، تعداد کلاهک‌های هسته‌ای راهبردی مستقر‌شده روسیه و آمریکا را محدود می‌کند.
پوتین گفت که روسیه تنها زمانی گفت‌وگو بر سر این پیمان را از سر می‌گیرد که تسلیحات هسته‌ای فرانسه و انگلیس نیز مورد توجه قرار گیرد اما به گفته تحلیلگران این شرط پوتین عملی نیست، زیرا واشنگتن با آن مخالفت می‌کند و مستلزم بازنویسی کامل این پیمان است.
کارشناسان هسته‌ای می‌گویند در این پیمان شرطی وجود ندارد که به موجب آن یکی از دو طرف بتوانند مشارکت خود را به حالت «تعلیق» در آورند و آنها فقط یک گزینه دارند و آن خروج از پیمان است.
به نوشته این رسانه، بر اساس گزارش فدراسیون دانشمندان آمریکایی، تخمین زده می‌شود که روسیه در مجموع ۵ هزار و ۹۷۷ و آمریکا ۵ هزار و ۴۲۸ کلاهک هسته‌ای دارد.
پوتین که تصمیم خود را برای تعلیق پیمان استارت جدید موجه می‌داند گفته است درخواست واشنگتن درباره حق بازرسی از سایت‌های هسته‌ای روسیه، بر اساس مفاد این پیمان، درحالی که ناتو به اوکراین برای حمله به آنها کمک می‌کند، «غیرمنطقی» است.
به نظر می‌رسد رییس‌جمهوری روسیه به حملات اوکراین در ماه دسامبر به فرودگاه «انگلس» نزدیک شهر ساراتوف، در ۷۳۰ کیلومتری جنوب‌شرقی مسکو اشاره داشت که هواپیماهای بمب‌افکن استراتژیک روسیه مستقر هستند. براساس این گزارش، پوتین بدون ارائه مدرک گفته است که متخصصان ناتو، هواپیماهای بدون سرنشین را برای انجام این حملات «تجهیز و مدرن کرده‌اند».
جیمز کامرون عضو پروژه هسته‌ای اسلو گفت که اگر استارت جدید کنار گذاشته شود، این به منزله بازگشت به گمانه‌زنی‌ها در دوران جنگ سرد در مورد توانایی‌ها و نیات کشورهای دشمن خواهد بود. این کارشناس در یک مصاحبه تلفنی گفت: بنابراین شما یک بی‌ثباتی بزرگ را در روابط دو طرف خواهید داشت که در آن هر یک از آنها بر اساس بدترین سناریو عمل خواهند کرد و سامانه‌ها و برنامه‌های دقیق‌تری را برای استفاده از آنها اضافه می‌کنند، و این در نهایت منجر به وضعیت بسیار ناپایدارتر بین دو طرف خواهد شد و خطر بیشتری برای نوعی از استفاده هسته‌ای خواهد بود.
در بخش پایانی این گزارش تاکید شده است: در صورتی که پیمان استارت جدید نابود شود، یا دو طرف نتوانند آن را قبل از انقضا در فوریه ۲۰۲۶ تمدید کنند، این به منزله پایان بیش از نیم قرن پیمان کنترل تسلیحات بین دو طرف خواهد بود و سیگنالی را به دیگر طرف‌های موجود و قدرت‌های هسته‌ای احتمالی ارسال خواهد کرد.