نفت ۳۵ دلاری در راه است؟

گروه انرژی- در حالی که هلدینگ بزرگ بانکی جی‌پی‌مورگان از افزایش قیمت نفت در ماه‌های آتی خبر می‌دهد، برخی تحلیلگران می‌گویند در صورت فروپاشی اتحاد اوپک‌پلاس، قیمت هر بشکه نفت به ۳۵ دلار سقوط خواهد کرد.
هلدینگ بزرگ بانکی «جی‌پی‌مورگان» در تازه‌ترین گزارش تحلیلی خود می‌نویسد: کاهش تولید نفت از سوی اوپک منجر به کاهش ذخایر نفتی و منابع سوختی در جهان شده و این موضوع می‌تواند علاوه بر قیمت نفت، بر ارزش و تقاضای دلار آمریکا نیز تاثیر بگذارد، چراکه با توجه به تحریم‌های وضع‌شده علیه روسیه، این کشور نفت خود را با روبل و نه دلار به فروش می‌رساند.
در پی تصمیم عربستان سعودی و دیگر اعضای اوپک برای کاهش تولید نفت، زنجیره تامین نفتی جهان با اختلال مواجه شده که گمان می‌رود این موضوع طی ماه‌های آتی منجر به افزایش قیمت در بازارهای جهانی شود. در پی تصمیم عربستان سعودی و دیگر اعضای اوپک برای کاهش تولید نفت، زنجیره تامین نفتی جهان با اختلال مواجه شده که گمان می‌رود این موضوع طی ماه‌های آتی منجر به افزایش قیمت در بازارهای جهانی شود.
سناریوی نفت ۳۵ دلاری
یک مدیر سرمایه‌گذاری آمریکایی به تازگی پیش‌بینی کرده در صورت فروپاشی اتحاد اوپک‌پلاس، قیمت هر بشکه نفت به ۳۵ دلار سقوط خواهد کرد.
پِر لکاندر از شرکت «کلین انرژی ترانزیشن» در مصاحبه اخیری به شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفت: کاملا مطمئن است که اتحاد اوپک‌پلاس دچار فروپاشی می‌شود. اگر اوپک‌پلاس که در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از نفت جهان را کنترل می‌کند، دچار فروپاشی شود، قیمت نفت ممکن است تا رکود اندک ۳۵ دلار در هر بشکه سقوط کند.
در مقابل کریستوفر ‌هاینز تحلیلگر ارشد بازار نفت درخصوص پیش‌بینی‌های مربوط به این بازار به اویل پرایس گفته است که انتظار می‌رود روند قیمت‌ها تا پایان ماه آگوست همچنان صعودی باشد. ما شاهد نضعیف زنجیره تامین هستیم و کاهش تولید نفت عربستان سعودی نیز این وضعیت را تسریع می‌کند.
اویل پرایس در این رابطه می‌نویسد: برای اوپک، بهترین زمان و بدترین زمان، بستگی به این دارد که از کدام عضو این گروه پرسیده می‌شود. با وجود درآمد نفتی بالایی که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ و افزایش قیمت نفت حاصل شد، اعضای اوپک درآمدهای کاملا نابرابری از یک سبد کوچک‌شده، به دست آوردند. در حقیقت، این گروه به دلیل ضعیف شدن تقاضا برای نفت و عدم هماهنگی میان اعضای خود، تحت فشار شدیدی قرار دارد و بعضی از کارشناسان بر این باورند که اوپک‌پلاس در آینده نزدیک، در معرض فروپاشی قرار دارد.
بر اساس برخی معیارها، سال ۲۰۲۲، سال خوبی برای اوپک‌پلاس بود. طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، درآمد اسمی اوپک‌پلاس به ۸۸۸ میلیارد دلار رسید که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۳ بود و ۵۴ درصد در مقایسه با سطح درآمد سال ۲۰۲۱، افزایش داشت و تنها اندکی بالاتر از مجموع درآمد سال ۲۰۱۴ بود که روند نزولی طولانی‌مدت قیمت نفت آغاز شد. با این حال، آمار واقعی چندان امیدوارکننده نیست. وقتی تورم در نظر گرفته می‌شود، قیمت‌ها در واقع یک‌پنجم در مقایسه با سال ۲۰۱۴ کاهش پیدا کرده است. با این حال، رشد نسبت به سال گذشته، ۴۳ درصد است که قابل ملاحظه است.
هر چند به نظر می‌رسد درآمدهای اوپک به مدد قیمت بالای نفت، در یک سیر صعودی پساکرونایی قرار دارد، آمار واقعی بشکه‌هایی که به فروش رفته، به شکل نگران‌کننده‌ای اندک است. هر چند این میزان در سال گذشته افزایش یافت، اما پایین سطح پیش از دوران پاندمی ماند و یکی از پایین‌ترین نرخ‌های سالانه از ابتدای قرن معاصر تاکنون بود. با در نظر گرفتن همه عوامل، درآمد سرانه واقعی صادرات در سال ۲۰۲۲، کمتر از سال ۲۰۰۹ است که طی آن، تولید ناخالص داخلی جهانی رشد منفی پیدا کرد و قیمت نفت اسمی ۴۰ درصد کاهش یافت.
به نظر می‌رسد اوپک به طور قابل درکی مضطرب است. پس از درآمدهای هنگفت زمان جنگ که سال گذشته حاصل شد، عربستان سعودی کاهش تولید عمیقی را برای بالا نگه داشتن قیمت نفت، اعمال کرده است، اما افت بیشتر میزان بشکه‌هایی که تولید و فروخته شده‌اند، نتیجه منفی برای دولت سعودی داشته است.
صندوق بین‌المللی پول هفته گذشته با اشاره به کاهش تولیدی که این کشور در ماه‌های آوریل و ژوئن در راستای توافق اوپک‌پلاس اعلام کرد، پیش‌بینی خود از نرخ رشد اقتصاد عربستان سعودی را از ۲/۳ درصد، به ۹/۱ درصد تنزل داد. این کاهش، یک چرخش کامل برای عربستان سعودی است که در سال ۲۰۲۲، رکورددار سریع‌ترین نرخ رشد در میان اقتصادهای گروه بیست بود.
واقعیت ناخوشایند این است که اوپک برای حفظ توانایی کنترل قیمت نفت، به روسیه نیاز دارد. ظرفیت بهره‌وری تعداد زیادی از اعضای اوپک دستخوش عوامل متعددی شامل جنگ، تحریم و سوءمدیریت شده است، اما تغییر قدرت از عربستان سعودی به سوی روسیه، به منزله دردسر بزرگ برای همبستگی و احتمالا دوام این گروه است.
هر دو سازمان مرتبط با نفت یعنی اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده‌اند که میزان تقاضا برای نفت از عرضه آن طی ماه‌های آتی بیشتر خواهد شد. همین موضوع منجر به کسری ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت در روز برای نیمه دوم سال جاری میلادی خواهد شد.
از سوی دیگر، افزایش بهای نفت از جمله افزایش میزان تورم و قیمت مصرف‌کننده محصولات در کشورهای صنعتی به ویژه ایالات‌متحده، چین و ژاپن خواهد شد که وقوع چنین رخدادی می‌تواند منجر به افزایش احتمال شکل‌گیری رکود در بازارهای جهانی شود.
تکرار رکوردزنی قیمت‌ها
قیمت نفت در معاملات بی‌توجه به این تحلیل‌ها در اولین روز معاملات هفته جاری کاهش پیدا کرد. با این حال هنوز نزدیک به بالاترین رکورد سه ماهه گذشته قرار دارد و تحت تاثیر احتمال تداوم کاهش تولید داوطلبانه عربستان سعودی، به سوی ثبت بزرگ‌ترین رشد قیمت ماهانه در بیش از یک سال گذشته پیش می‌رود.
روز گذشته بهای معاملات نفت برنت با ۴۵ سنت کاهش، به ۸۴ دلار و ۵۴ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۳۳ سنت کاهش، به ۸۰ دلار و ۲۵ سنت در هر بشکه رسید.
نفت برنت و وست‌تگزاس اینترمدیت روز جمعه در بالاترین سطح از آوریل بسته شدند و تحت تاثیر نشانه‌های محدودتر شدن عرضه و انتظاراتی که برای نزدیک شدن به پایان سیکل تحکیم سیاست پولی آمریکا وجود دارد، پنجمین رشد هفتگی متوالی را به ثبت رساندند.
تحلیلگران گلدمن ساکس در یادداشتی در ۳۰ ژوییه نوشتند: قیمت نفت از اواسط ژوئن، ۱۸ درصد رشد کرده، زیرا تقاضای بالا و کاهش عرضه عربستان سعودی، باعث بازگشت کمبود عرضه شده و بازار بدبینی نسبت به رشد را رها کرده است. ما همچنان انتظار داریم که کاهش تولید یک میلیون بشکه در روز عربستان سعودی در سپتامبر، ادامه پیدا کند و در اکتبر، نصف شود.
این بانک پیش‌بینی خود از قیمت هر بشکه نفت برنت در دسامبر را ۸۶ دلار حفظ کرد و انتظار دارد قیمت‌ها در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴، به ۹۳ دلار افزایش پیدا کند.
گلدمن ساکس برآورد کرد که تقاضای جهانی برای نفت در ژوییه، به رکورد ۸/۱۰۲ میلیون بشکه افزایش پیدا می‌کند و به دلیل برآورد رشد اقتصادی قوی‌تر در هند و آمریکا که تنزل مصرف چین را جبران می‌کند، تقاضای سال ۲۰۲۳ را به میزان حدود ۵۵۰ هزار بشکه در روز بالا می‌برد.