اصلاح راهنمای کنوانسیون میراث جهانی پرونده ماسوله

مهر- یکی از اعضای هیات ایرانی حاضر در اجلاس ریاض گفت: در زمان بررسی پرونده ثبت جهانی ماسوله راهنمای اجرایی کنوانسیون میراث جهانی طوری اصلاح شد که حفظ سهمیه پرونده‌هایی با وضعیت ماسوله (وضعیت دیفر) فراهم شود.
مصطفی پورعلی کارشناس میراث فرهنگی که یکی از اعضای هیات ایرانی حاضر در اجلاس ریاض کمیته میراث جهانی یونسکو بود بیان کرد: در زمان بررسی پرونده ثبت جهانی ماسوله در صحن کمیته میراث جهانی یونسکو و مذاکرات هیات ایرانی با اعضای کمیته پیش از جلسه و همچنین مذاکرات با دبیرخانه مرکز میراث جهانی و ایکوموس، موضوع حفظ سهمیه پرونده‌های دیفر و ریفر به طور جدی مطرح شد و با توجه به همراهی دیگر کشورها بند A ماده ۶١ راهنمای اجرایی کنوانسیون میراث جهانی به شکلی اصلاح شد که حفظ سهمیه پرونده‌هایی با وضعیت ماسوله (وضعیت دیفر) فراهم شود. بنابراین سهمیه بررسی ماسوله برای امسال از بین نخواهد رفت.
این کارشناس حوزه ثبت گفت: با توجه به حفظ سهمیه ماسوله، جلسه رفع اشکالات پرونده مناظر فرهنگی ماسوله به زودی تحت نظارت اداره کل ثبت آثار برگزار می‌شود تا موارد و ابهامات آن سریعا برطرف شود. چون با توجه به محدودیت زمانی، پرونده ماسوله پس از تکمیل اطلاعات همراه با دیگر پرونده ایران که معاونت میراث فرهنگی کشور آن را تعیین خواهد کرد برای یونسکو ارسال خواهد شد.
وی گفت: ایرادی که به پرونده مناظر فرهنگی ماسوله گرفته بودند این بود که می‌گفتند تعداد ارزش‌های ذکر شده برای آن زیاد است و ارزش برجسته آن مشخص نیست و تصریح نشده است. در پرونده مناظر فرهنگی، ارزش‌های زیادی وجود دارد و این متاسفانه می‌تواند برای ارزیاب ناآشنا ابهام ایجاد کند. البته از نظر ما، ایکوموس می‌توانست ابهامات را صریحا از ایران بپرسد نه اینکه به دلیل ابهام، رای منفی به ثبت ماسوله بدهد.
پورعلی بیان کرد: هرچند ایکوموس کلیات مدیریت و حفاظت ماسوله را تایید کرده‌‌، ولی به دلیل ابهامات در شناسایی ارزش برجسته ماسوله مشکل برای ثبت ماسوله ایجاد شده است. ما در مورد پرونده کاروانسرا با چنین رویه‌ای از ایکوموس مواجه نبودیم. تقریبا ایران همان نظر نهایی ایکوموس در فرآیند ارزیابی را متوجه شده بود، اما در مورد ماسوله این‌گونه نبود. مثلا همین ایراد ایکوموس به صفت ایرانی برای پرونده «کاروانسرای ایرانی» در فرآیند ارزیابی میدانی هم پرسیده شده بود. بنابراین ایران در طول ارزیابی پرونده به آنها پاسخ‌هایی داده بود، اما در مورد ماسوله چنین وضعیتی پیش نیامد و ایکوموس شفاف مسائلش را مطرح نکرده بود.
این کارشناس بیان کرد: یک نکته خیلی مهم که کمتر بدان پرداخته شده است، گزارش فاکچال ارورز نظریه ایکوموس است. فاکچال ارورز یا اشتباهات گزارش ایکوموس، دفاعیات ایران در برابر گزارش ایکوموس راجع به ماسوله است. این گزارش در سایت اجلاس ریاض قابل دستیابی است. بعد از ارائه دفاعیات ایران، ایکوموس نیز در حاشیه آن، مجددا نظریه داده است. ایکوموس در نظریه دوم، نسبت به بسیاری از موارد نظر مثبت داده است.
وی ادامه داد: این گزارش و نظر مثبت ایکوموس و مذاکرات هیات ایرانی در پاریس و ریاض بسیار در تغییر سرنوشت پرونده ماسوله موثر بود. البته در همین اجلاس، آلمان و ایتالیا، دو پرونده با وضعیت مشابه ماسوله و عدم ثبت داشتند و هر دو کشور از پیگیری موضوع انصراف دادند، ولی با اهتمام هیات ایرانی، وضعیت پرونده ماسوله به شرایط حفظ سهمیه انجامید.