ماجرای تخفیف‌های نفتی چه بود؟

گروه انرژی- تولید نفت ایران به سه میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. این خبر را سیدحمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی اعلام کرده است.
«سیدحمید حسینی» درباره افزایش تولید نفت خام کشور در دولت سیزدهم به ایرنا گفت: آخرین گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهد تولید نفت ایران به سه میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش پیدا کرده است، در حالی که تا چند وقت پیش تولید نفت ایران روزانه حدود ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه بود.
وی گفت: پیش‌تر این تولید را داشتیم، اما تعدادی از چاه‌ها را بسته بودیم، زیرا امکان فروش نفت را نداشتیم. اکنون چاه‌ها باز و تعمیر شده‌اند و دوباره به چرخه تولید برگشته‌اند و می‌توانیم تولید را تا سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه افزایش دهیم. اگر بخواهیم صادرات نفت را طبق برنامه هفتم توسعه از سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز به چهار میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز برسانیم، باید برای هر بشکه نفت به صورت متوسط ۲۵ هزار دلار سرمایه‌گذاری کنیم، اما اکنون به دلیل اینکه این چاه‌ها پیش‌تر مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت، این فرصت را داریم تا تولید نفت را سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهیم.
حسینی درباره تولید نفت از میدان «سپهر» و «جفیر» هم گفت: به تازگی با برداشت نفت از میدان سپهر و جفیر حدود ۴۰ هزار بشکه به تولید اضافه شده که خبر خوبی است و می‌توانیم امیدوار باشیم که با افزایش تولید نفت به رشد اقتصادی کشور کمک شود.
به گفته وی امسال بیشترین نرخ رشد اقتصادی مربوط به حوزه نفت بوده است؛ هم میزان تولید و صادرات افزایش پیدا کرده و هم با افزایش قیمت‌ها ارزش صادرات افزایش یافته است و توانسته رشد اقتصادی کشور را مثبت کند.
در همین حال، گزارش‌هایی که موسسه کپلر منتشر کرده هم نشان می‌دهد صادرات نفت ایران به چین در ماه جاری میلادی به بیش از ۸/۱ میلیون بشکه در روز رسیده است.
ایران در ماه اکتبر پس از روسیه بزرگ‌ترین صادرکننده نفت به چین بوده و حتی با اختلاف چشمگیری عربستان را نیز پشت سر گذاشته است. این جهش صادرات عمدتا به خاطر حجم عظیم ذخایر نفت روی آب ایران انجام شده است.
پیش‌تر موسسه کپلر در گزارشی از صفر شدن ذخایر نفتی شناور روی آب ایران خبر داده بود، این در حالی است که در ابتدای دولت سیزدهم حدود ۶۰ میلیون بشکه نفت ایران روی آب‌ها شناور باقی مانده بود و خریداری نداشت.
طبق آمار موسسه کپلر، متوسط صادرات روزانه نفت ایران به چین در ۱۰ ماهه سال جاری میلادی، یک میلیون و ۲۳۵ هزار بشکه بوده که ۸۴ درصد بیشتر از دوره مشابه پارسال است.
رژیم تحریم‌های نفتی فرو ریخت
افزایش صادرات نفت ایران در شرایطی که تقاضا برای نفت تحت تاثیر بحران در خاورمیانه بالا گرفته، موضوعی است که نشان می‌دهد تحریم‌های نفتی ایران هم چندان «سفت و سخت» اجرا نمی‌شود. همایون فلکشاهی عضو موسسه کپلر در صفحه ایکس (توئیتر) خود نوشت: ایران در ماه اکتبر به لطف کاهش گسترده ذخایر نفت‌خام از انبارهای شناور، از عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین تامین‌کننده نفت دریایی چین پیشی گرفته است. روسیه با احتساب جریان‌های انتقال نفت از خط لوله در رتبه اول باقی مانده است. صادرات نفت ایران به چین به بیش از میلیون بشکه در روز یک رکورد جدید است. خاویر بلاس خبرنگار بلومبرگ نیز در این‌باره نوشت: ایران نه‌تنها تولید خود را افزایش می‌دهد، بلکه ذخایر عظیم ذخیره‌سازی نفت شناور خود را نیز منحل کرده و کاملا فروخته است. یا کاخ سفید اجازه صادرات نفت ایران را داد، یا نمی‌تواند جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد، در هر صورت، رژیم تحریم‌ها فرو ریخته است. پیش از اعلام رسمی گزارش کپلر، مایک لالر نماینده جمهوریخواه ایالات‌متحده، طرحی را برای پاسخگو کردن چین در قبال خریداری نفت از ایران ارائه کرده است. این طرح در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان تصویب شده و اکنون در انتظار بررسی در مجلس نمایندگان است. لالر اشاره کرد، همکاری ایران و چین به معنای نقض تحریم‌های آمریکاست. او گفت که چین یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران است و این خریدها به ایران کمک می‌کند تا تحریم‌ها را دور بزند.
آن سوی ماجرای تخفیف‌های نفتی
در همین حال فارس در این رابطه طی گزارشی می‌نویسد: همزمان با انتشار خبر افزایش صادرات نفت ایران به چین، برخی رسانه‌های داخلی به نقل از رویترز مدعی شده‌اند که تخفیف بالای ایران منجر به فروش نفت شده است و عدم‌النفع ایران از تخفیف در ۹ ماهه سال ۲۰۲۳ را معادل ۲/۴ میلیارد دلار اعلام کرده‌اند. رویترز در اعلام این ادعا به اطلاعات برخی معامله‌گران نفتی استناد کرده است که البته نام آنها مشخص نیست.
مجید شاکری کارشناس مسائل بین‌الملل در صفحه توئیتر خود با اشاره به این خبر رویترز نوشت: آمریکا در درک بخش مالى-حسابدارى فروش نفت ایران به چین عقب است و این شامل مقدار و قیمت فروش هم است. یک روش تکرارى که آمریکایی‌ها از سال ۹۷ بارها استفاده کرده‌اند، انعکاس اطلاعات فیک درباره قیمت و اندازه فروش در رسانه‌هایى مثل رویترز است.
شاکری افزود: این اخبار فیک به این امید منتشر می‌شود که موج شکل‌گرفته درباره آن در فضاى فارسى کسانی را در تهران وادار به پاسخ کند و این پاسخ اطلاعات طرف آمریکایى را به‌روز کند. خوشبختانه مدت‌هاست این روش از فرط تکرار و مشخص شدن هدف دیگر واکنش متقابلى را بر‌نمى‌انگیزد و تا حد قابل توجهى از کار افتاده است.