سفر به هلند ایران

نادر نینوایی- آب و هوای دلپذیر و طبیعت مثال‌زدنی محلات این شهر زیبای استان مرکزی را به یکی از مقاصد پرطرفدار دوستداران طبیعت ایران بدل کرده است.
مهم‌ترین شاخصه و نماد محلات که آن را در ذهن دوستداران گردشگری جاودان کرده، گل‌های زینتی این شهر است. در مزارع بزرگ پرورش گل و گیاه محلات هر ساله حجم بالایی از گل‌های زینتی پرورش یافته و به سراسر ایران و حتی به خارج از کشور ارسال می‌شود. تنوع تمام‌نشدنی گل‌های محلات باعث شده که به این شهر لقب هلند ایران بدهند و گل‌های زینتی و رنگ و وارنگ آن به سوغات اصلی این شهر تماشایی تبدیل شوند.
محلات به جز طبیعت و گل‌های زینتی، با چشمه طبیعی آن که در بوستانی شهری و در دامنه بلندترین نقطه شهر جانمایی شده نیز شناخته می‌شود. آب این چشمه از میان بوستان عبور کرده و در استخری بزرگ که مملو از ماهی است جمع می‌شود تا جاذبه‌ای متفاوت را برای محلات ایجاد کند. در این بوستان می‌توان کنار آب نشست و به کوهستان‌ها، چشمه و گل‌های تماشایی پارک خیره شد.
بوستان سرچشمه محلات
مهم‌ترین منطقه گردشگری محلات، بوستان سرچشمه این شهرستان است؛ جایی که عبور آب چشمه از میان درختان و هوای دلپذیر کوهستان حال و هوا و چشم‌اندازی ویژه به آن داده است.
این نماد شهر محلات در دامنه رشته‌کوه هفتاد قله قرار گرفته و بیشتر فضای بوستان سرچشمه با درختان تنومند چنار احاطه شده است. فضای سرسبز چمن‌ها، وجود دریاچه‌ای تفریحی و البته گل‌هایی که در جای‌جای بوستان سرچشمه ریشه در خاک دارند، تصاویری زیبا از بوستانی شهری را به نمایش گذاشته‌اند.
گل‌های بوستان سرچشمه غالبا گل‌های پرورشی هستند که می‌توان نمونه آنها را در باغ‌های گل محلات نیز یافت.
دیگر جاذبه بوستان سرچشمه هوای پاکیزه و کوهستانی آن است. در استان مرکزی که شهرهای صنعتی همچون اراک با مشکلات آلودگی هوا روبه‌رو هستند وجود محلات و بوستان سرچشمه حکم ذخیره‌گاه اکسیژن را دارد و مردم استان سعی می‌کنند با رفتن به بوستان سرچشمه محلات اندکی از هوای آلوده و فضای شهرهای صنعتی دور شوند.
پارک سرچشمه با بهره‌مندی از استراحتگاه، فضاهایی جهت اطراق و امکانات تفریحی برای کودکان نظیر شهربازی می‌تواند محل خوبی برای سپری کردن اوقات خانواده‌ها باشد. اگر با خودروی شخصی به این بوستان می‌روید خیالتان از جای پارک راحت باشد، چون پارکینگ برای این مجموعه در نظر گرفته شده است.
چنانچه با بازدید از بوستان سرچشمه همچنان میل و عطش‌تان از دیدن گل و گیاه برطرف نشده است، می‌توانید سری هم به دهکده گل و گیاهان زینتی محلات بزنید. این دهکده ۱۱۰ هکتاری بزرگ‌ترین دهکده پرورش گل در کشور است و با بازدید از آن می‌توانید انبوهی از گل‌ها در رنگ‌ها و انواع مختلف را مشاهده و در صورت تمایل خریداری کنید. فضای سرپوشیده دهکده باعث شده که حتی در فصول سرد هم مکان بازدید از این مجموعه وجود داشته باشد.
چشمه‌های آب گرم محلات
افزون بر گل و گیاه، چشمه‌های آب گرم محلات نیز از‌جمله برندهای گردشگری این شهر محسوب می‌شوند. برای رفتن به آب گرم محلات کافی است به ۱۵ کیلومتری شمال ‌شرق این شهر بروید. مجموعه آب گرم محلات شامل ۶ چشمه آب گرم است. عمق این چشمه‌ها که در استخرهایی جانمایی شده‌اند متفاوت بوده و دمای آب گرم محلات نیز بسته به چشمه‌ای که از آن بازدید می‌کنید متغیر است.
امکان اجاره استخرهای خصوصی کوچک یا استفاده از استخرهای عمومی در آب گرم محلات وجود دارد. با توجه به اینکه برخی معتقد به خواص درمانی برای آب گرم هستند، گردشگران زیادی هر ساله برای بهره‌مندی از خدمات مجموعه آب گرم محلات به این شهر سفر می‌کنند.
از‌جمله نکات مثبت مجموعه آب گرم محلات تمیز بودن و ظاهر امروزی و مرتب آن است. توجه داشته باشید چنانچه بیماری‌های قندی، فشار خون، بیماری‌های تنفسی یا هر نوع بیماری زمینه‌ای دیگری دارید حتما باید پیش از مراجعه به آب گرم با پزشک خود مشورت کنید. عوارضی همچون سرگیجه، سر‌درد یا افت فشار خون می‌تواند در هنگام استفاده از آب گرم برای بازدید‌کنندگان به وجود بیاید.
مجتمع‌های اقامتی در اطراف آب گرم محلات قرار دارند و اگر صرفا به دنبال استفاده از خدمات این چشمه‌های معدنی باشید می‌توانید در نزدیکی مجتمع آب گرم واحد اقامتی مورد نظر خود را اجاره کنید. از‌جمله امکانات مجموعه آب گرم می‌توان به استخر، دوش و وان‌هایی اشاره کرد که در هر دو بخش زنانه و مردانه
قرار گرفته‌اند.
پس از استفاده از آب گرم چنانچه قصد دارید در همان حوالی به گشت و گذار بپردازید می‌توانید سری هم به ستون‌های بنای تاریخی «خورهه» بزنید که گفته می‌شود مربوط به دوره سلوکیان است. تماشای معماری باستانی ایران که در این دوره تحت تاثیر تمدن یونانی قرار داشته است، می‌تواند برای بازدیدکنندگان جالب باشد.
در همین محدوده شمال شرق محلات، کاروانسرای «دو دهک» که از‌جمله بناهای دوران صفویه است نیز قرار گرفته و با بازدید از آن می‌توانید با فرهنگ و گذشته مردمان این خطه بیشتر آشنا شوید.
بناهای تاریخی محلات
نمی‌شود به گوشه‌ای از ایران سفر کرد و از دیدن بناهای تاریخی و میراث فرهنگی گذشتگان‌مان غفلت کرد. یکی از جاذبه‌های تاریخی محلات «آتشکده آتشکوه» است که در مسیر «نیم‌ور» قرار دارد. گفته می‌شود عمر این بنا به دوره ساسانیان می‌رسد و در گذشته ستون‌های سنگی و استوانه‌ای شکلی داشته که رو هم قرار می‌گرفته‌اند.
با وجود ارزش‌های بالای تاریخی اما در سایه بی‌توجهی‌ها، آتشکده آتشکوه با خطر جدی تخریب مواجه بوده و اکنون صرفا ستون‌های آن بر جای مانده است. در برخی منابع تاریخی آتشکده آتشکوه با ایوان کسری و معبد آناهیتا مقایسه شده است و با توجه به همین اظهارات می‌توان ارزش و جایگاه شاخص این بنا را در گذشته‌های دور ایران بهتر درک کرد. در شهرستان محلات و در بخش مرکزی شهر «نیم‌ور» یعنی درست در جایی میان خمین و دلیجان، سازه‌ای مخروطی‌شکل از جنس گل چشم‌های هر بیننده‌ای را به خود معطوف می‌کند؛ سازه‌ای که گویی گنبدی بزرگ و گلی است که یکباره سر از میان خاک برآورده است.
این سازه گلی در واقع یخچال «نیم‌ور» است که قدمت آن به دوره قاجاریه می‌رسد. ضخامت دیوارهای این بنا بیش از یک متر است و آجر‌کاری‌های بخش داخلی آن نشان از کار دقیق و هنرمندانه معماران دارد. در گذشته در فصل زمستان برای تهیه یخ، آب قنات را به حفره‌هایی که در نزدیکی بنای یخچال تاریخی شهر «نیم‌ور» بوده هدایت می‌کردند، سپس یخ‌های خرد‌شده روی بستری از کاه در چاله یخچال نگهداری می‌شد. در آخر هم با پر‌ شدن چاه یخچال در آن را با گل بسته و عایق‌کاری می‌کردند. در فصل تابستان درب بنای یخچال باز شده و یخ آن مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در گشت و گذار میان آثار تاریخی و باستانی محلات بد نیست سری هم به قلعه جمشیدی یا قلعه گبری بزنید. این بنای تاریخی و خشتی در طول سالیان دراز پناهگاه سربازان در برابر حملات و نفوذ دشمنان بوده است. قلعه جمشیدی از‌جمله آثار مربوط به عهد ساسانیان است و زمانی خندقی بزرگ و دروازه‌ای چوبی داشته و راه‌های پنهانی آن را به مناطقی در خارج از قلعه وصل می‌کرده‌اند. از طریق این مسیرهای مخفی در زمان محاصره امکان ارتباط زیرزمینی افراد ساکن در قلعه با اهالی شهر میسر می‌شده است. در نهایت باید گفت افزون بر آنچه ذکر شد جاذبه‌های متعدد طبیعی و تاریخی دیگری نیز در شهرستان محلات وجود دارد که غار شاه بلبل، غار آزاد خان، چنار دو هزار ساله و سد باستانی نیم‌ور از آن جمله‌ هستند.