۲۰هزار خودرو در انتظار ورود به کشور

وزارت صنعت، معدن و تجارت از برنامه‌ریزی این وزارتخانه برای واردات ٢٠٠هزار دستگاه خودرو تا پایان خرداد‌ماه ۱۴۰۲ خبر داده بود و تاکید کرده بود که حدود ۱۰۰هزار دستگاه تا پایان سال ۱۴۰۲و حدود ۱۰۰هزار دستگاه هم در بهار ۱۴۰۲ وارد کشور خواهد شد؛ وعده‌ای که هیچگاه عملیاتی نشد و زمانی که پس از گذشت حدود شش ماه بعد از موعد مقرر (خرداد ماه) در بهمن‌ماه، از عباس علی‌آبادی (وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت) در مورد آن سوال کردیم، عملی کردن وعده‌ وزیر قبلی را در حیطه‌ وظایف خود ندانست و پاسخ داد:
«بنده نمی‌توانم پاسخگوی وعده مسوولان قبلی باشم اما خوشبختانه در حال حاضر واردات خودرو آزاد است؛ محدودیت و مشکلاتی وجود دارد که قابل انکار نیست اما با وجود همه این مشکلات، روندها روبه جلو و امیدوارکننده است. ما هم خواهان این هستیم که روند واردات‌ آنقدر شتاب بگیرد که چند برابر وعده‌ها عملی شود و همه اقدامات مثبت به سرعت انجام شوند اما باید شرایط را در نظر گرفت.»
روند واردات خودروهای خارجی از دی ماه سال ۱۴۰۱ آغاز و تا همین لحظه نیز ادامه دارد، به گفته‌ وزیر صمت، هر روزه، خودرو وارد کشور می‌شود. ضمن اینکه همچنان روند ثبت سفارش، بارگیری از کشور مبدا، حمل از مبدا تا مقصد ادامه دارد و تعداد زیادی خودروی وارد شده هم در کشور وجود دارد.
زمانی‌که مقرر شد شیوه فروش خودروها از عرضه در بورس به شیوه‌ای دیگر تغییر پیدا کند، همانطور که اشاره شد، وزارت صمت تصمیم گرفت با راه‌اندازی سامانه مشابه سامانه عرضه‌ خودروهای وارداتی و با همکاری و نظارت سازمان توسعه تجارت، خودروهای وارداتی را در این سامانه عرضه کنند؛ بر این اساس زمانی برای ثبت‌نام متقاضیان خودروهای وارداتی در نظر گرفته شده تا افراد درخواست خود را ثبت کنند و همچون فروش خودروهای داخلی در «نوبت‌دهی برای دریافت خودرو» قرار بگیرند. البته پیش‌شرط این ثبت‌نام، تعریف حساب وکالتی و مسدود کردن وجه ۵۰۰میلیون تومانی در این حساب، نداشتن پلاک انتظامی فعال، داشتن گواهینامه، عدم امکان انتقال سند به مدت یک‌سال و… در نظر گرفته شد.
پس از افتتاح حساب وکالتی و واریز وجه ۵۰۰میلیون تومان، ثبت‌نام خودروهای وارداتی از ششم اسفندماه ۱۴۰۱ از طریق سایت سامانه تخصیص خودروهای وارداتی آغاز و مقرر شد که تعداد خودروهای عرضه‌ای براساس تعداد ثبت‌نام‌ها باشد اما به گفته مدیر وقت طرح واردات خودرو وزارت صمت، حداقل فروش ۱۰۰هزار خودرو در یک بازه شش ماهه دیده شده بود.
همان زمان تصمیم گرفته شد که متقاضیان خودروهای وارداتی پس از اتمام مهلت ثبت‌نام نوبت‌دهی شوند و براساس آمار ثبت شده خودروها وارد شوند و در بازه‌های زمانی مختلف (به‌مرور) خودروهای وارد شده، برای ثبت درخواست مشتریان دارای نوبت عرضه شوند. پس از انتخاب خودرو توسط متقاضی در بازه‌ای که تعریف می‌شد، روند تخصیص بررسی و اطلاع‌رسانی می‌شد (روندی که تا حدود اسفندماه سال ۱۴۰۲) هم انجام می‌شد و نوبت‌دارها می‌توانستند برای انتخاب «نوع خودرو» اقدام کنند.
شایان ذکر است که پس از مشخص شدن نتایج نوبت‌دهی متقاضیان، وجه مسدود شده مشتریان با حفظ اولویت، قابل برداشت بود.
همچنین گفتنی است که حدود ۱۲۰هزار نفر در مرحله‌ اول ثبت‌نام خودروهای وارداتی ثبت‌نام کردند که برای ۳۰هزار نفر، تعهد تحویل خودرو ایجاد شد و این ۳۰هزار نفر نوبت‌دهی شدند.
پس از تایید تخصیص به مشتریان و واریز وجه توسط آن‌ها، مقرر شد که طی سه ماه، خودروی مشتری تحویل شود؛ این سه ماه هم برای انجام امور اداری توسط شرکت واردکننده در نظر گرفته شده، وگرنه که تمامی خودروهایی که در لیست عرضه قرار می‌گرفتند، همگی وارد کشور شده و موجود بودند و تمام فرآیندهای قانونی آنها توسط شرکت‌های واردکننده طی شده بود.
البته در اواسط سال، یک‌بار هم سامانه برای ثبت‌نام متقاضیان جدید از محل مازاد خودروهای وارداتی بازگشایی و ثبت‌نام صورت گرفت. ضمن اینکه واریز وجه به دو صورت تمام وجه خودرو یا بخشی از خودرو (برای خودروهای با قیمت قطعی و قیمت علی‌الحساب) ممکن بود.
در نهایت در تشریح تعداد خودروهای وارداتی باید گفت که طی سه ماه اول واردات خودروهای خارجی، تا اواخر بهمن‌ماه بالغ بر ۸۰هزاردستگاه خودرو وارد کشور شد. بدین‌ترتیب به گفته‌ مسوولان، رسیدن به هدف‌گذاری واردات ۱۰۰هزار دستگاه تا پایان ۱۴۰۱، دور از انتظار نبود؛ هرچند که روند واردات خودرو به کشور، با سرعت مناسب و طبق روالی در حال انجام بود اما وعده ۲۰۰هزار دستگاه تا پایان بهار ۱۴۰۲ محقق نشد و البته عمر سکانداری سیدرضا فاطمی‌امین بر وزارت صمت هم تا آن زمان به طول نینجامید که بتوان مورد پیگیری قرار داد.
۲۰هزار خودرو در مرحله ورود به گمرکات کشور
به‌ هر روی اما آن‌طور که آمار گمرک نشان می‌دهد، تا ۲۱ اسفند‌ماه سال گذشته، واردات حدود ۱۱هزار و ۸۷۴ دستگاه خودروی سواری به ارزش ۲۳۴میلیون و ۵۶۰هزار دلار در سال ۱۴۰۲ به گمرکات اظهار شده که از این تعداد ۹۷۰۹دستگاه از طریق گمرکات کشور ترخیص قطعی شده است.
نیمی از این خودروها پلاک و تحویل مشتریان شده‌است.
طبق آخرین اعلام وزارت صمت حدود ۲۰هزار خودرو دیگر در مرحله ورود به گمرکات کشور است.
در سال جدید نیز همچنان روند واردات خودرو ادامه دارد ضمن اینکه باتوجه به اینکه قرار است سقف ثبت سفارش سال ۱۴۰۳ بین وزارت صمت و بانک مرکزی تعیین شود، این میزان به‌زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد.
علاوه‌ بر این به گفته رییس سازمان توسعه تجارت، عرضه خودروهای برقی احتمالا از اردیبهشت امسال کلید خواهد خورد و این در حالی است که شنیده‌ها حاکی از آن است که تا به امروز قریب به ۲۰۰۰دستگاه خودروی برقی وارد کشور شده است (این موضوع در حد شنیده است و منبعی برای آن در دست نیست).