روزنه‌های امید برای احیای بورس

«جهان‌صنعت»‌- بازار سرمایه با ریسک‌های متعددی روبه‌رو است. بیشترین ریسک وارده در ماه‌های اخیر از ناحیه سیاست پولی و تعیین نرخ بازده بدون ریسک به بورس بوده است. طبیعتا این اتفاق در ماه‌های اخیر سبب ایجاد فضای رکودی و خروج پول حقیقی از این بازار شده است، با این وجود همچنان وضعیت شرکت‌ها و قیمت سهام آنها در وضع ارزنده قرار دارد و این می‌تواند نقطه امیدی برای حرکت آتی بورس به مدار صعود در میان‌مدت و بلند‌مدت باشد.
رسیدن قیمت‌ها به سطح معقول
امیر‌علی امیر‌باقری کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: به طور کلی بازار سرمایه ایران بازار سنتیمنت‌محور است، یعنی بیشتر از آنکه تحت تاثیر متغیرهای فاندامنتال قرار بگیرد، تحت تاثیر روندهای موجود، قیمت‌ها به حرکت خودشان ادامه می‌دهند و از آنجایی که ادامه سنتیمنت گذشته را داریم، نباید انتظار شکست روند گذشته را داشته باشیم؛ اینکه بازار بخواهد روند صعودی را داشته باشد. او بیان کرد: در عین حال با توجه به متغیرهای تکنیکال، قیمت‌ها به حمایت‌های معقولی رسیدند که اصول فاندامنتال هم این نقاط را حمایت می‌کند. می‌توان این ادعا را داشت که به مرور زمان بازار وارد فضای ثبات خواهد شد و بعد حرکت میان‌مدت و بلند‌مدت خود را شروع خواهد کرد.
او افزود: چند نکته را باید در نظر گرفت. ماه گذشته یک ریسک بزرگ سیاسی در عرصه داخلی بر بازار تحمیل شد و ابهام ناشی از این ریسک و عواقب آن هنوز متوجه بازار است، چراکه سرمایه‌گذاران دیدگاه واضحی نسبت به دولت آینده به ویژه در مورد سیاست پولی آن ندارند چراکه دولت فعلی یکی از مهم‌ترین اهرم‌هایی که به بازار سرمایه تحمیل کرد، متغیر پولی از طریق نرخ بهره و نرخ بازده بدون ریسک بود، در واقع بازده بعضی از اوراق مشارکت تا محدوده 40درصد هم افزایش پیدا کرد و در نتیجه p/e بازار به شدت کم شد
. اگر بخواهیم در مورد ارزندگی بازار اظهار نظر کنیم با توجه به مقولات تورمی و دارایی شرکت‌ها و چشم‌انداز آنها در میان‌مدت و بلند‌مدت و همینطور یک تحلیل گذشته‌نگر، می‌توان به این نتیجه رسید که بازار در بسیاری از سهام و صنایع ارزشمند است و اینکه صرفا روند صعودی ندارد و با حجم کم بازار منفی می‌خورد، نباید این را به حساب بی‌ارزش بودن قیمت‌ها و ضعیف بودن متغیرهای اقتصادی شرکت‌ها گذاشت بلکه این اتفاق صرفا مربوط به امور تکنیکال و سنتیمنتال بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: جریان نقدینگی هوشمند تا وقتی روند کلی در بازار شکل نگیرد، وارد کلیت بازار نخواهد شد. البته باید توجه داشت وقتی که جریان هوشمند نقدینگی وارد بازار سرمایه شود، طبیعتا می‌تواند بازده مطلوبی را در سه فریم کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت به دنبال داشته باشد.
تحلیل روزهای اخیر بازار
وضعیت بورس تهران در مقطع فعلی، با کلیدواژه‌های انتخابات، نرخ بازدهی اخزا و احتمال یک روند نوسانی مثبت گره خورده است. در دل این کلیدواژه‌ها اما چه سرنوشتی برای بازار سرمایه ترسیم شده است؟ بورس تهران در هفته‌های گذشته، شاهد شرایط خوبی نبوده است. این گزاره در حجم و ارزش معاملات و همچنین شاخص‌های سهامی نمود پیدا کرده است.
عمر دولت فعلی رو به اتمام است و کارشناسان معتقدند بازار به این دلیل که نمی‌تواند روی سیاست‌های اتخاذ شده فعلی حساب باز کند، در چنین شرایطی قرار گرفته است. از سوی دیگر انتخابات بعدی در پیش است و گمانه‌زنی اهالی بازار در رابطه با رییس‌جمهوری جدید آغاز شده است.
دولت سیزدهم وعده‌هایی را به بورسی‌ها داده بود که در عمل، هیچ‌یک تا این لحظه اتفاق نیفتاده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با نزدیک شدن به روزهای انتخابات و شروع مناظرات آن، یک شمای کلی از ذهنیت کاندیداهای انتخاباتی در رابطه با رویکرد آنها در موضوعاتی چون تولید، صنایع، بورس و سیاست‌های خارجی در ذهن اهالی بازارها ترسیم شود. دولت فعلی شاید بتواند در دو حوزه صنعت خودروسازی و اخبار پیرامون آن و همچنین صنعت پالایشی، اقدامی انجام دهد. اگر بازار شاهد حرکت مثبتی از دولت در دو صنعت یادشده باشد، می‌توان انتظار یک حرکت مثبت را در فاصله باقیمانده تا انتخابات داشت.
در رابطه با اوراق خزانه باید توجه داشت، این اوراق نوعی پرداخت بدهی به صورت تنزیل شده و به وسیله اوراق بدهی از طرف دولت به پیمانکاران و بخش خصوصی است. مشکل تامین نقدینگی که اکثر شرکت‌ها در بخش خصوصی با آن مواجه هستند، باعث رشد نرخ بازدهی اخزا طی دو ماه اخیر شده است.
از سویی بخش زیادی از فعالان بازارها، نرخ بازدهی اوراق خزانه را به ‌عنوان مرجع نرخ بازدهی بدون ریسک به رسمیت می‌شناسند، از همین رو طی مدت 5/1ماه گذشته، فشار مضاعفی از این بخش به بازار سهام وارد شده است.
اگر دولت اراده‌ای مبنی بر مدیریت ریسک تحمیل شده به بازار سرمایه از جانب اوراق خزانه‌داری داشته باشد، باید از کانال بانک مرکزی، سیاست‌هایی در راستای افزایش نرخ این اوراق و در نهایت کاهش بازدهی آنها اتخاذ شود.
کاهش نرخ بازدهی موثر اخزا، فرصت تنفس به قیمت سهام خواهد داد اما در صورتی که حجم و ارزش معاملات در روزهای آینده افزایش یابد و همچنین اهالی تالار شیشه‌ای شاهد یک کندل سبز برگشتی در پایان معاملات یکشنبه روی نمودار شاخص کل باشند، می‌توان حرکت نوسانی رو به بالا را تایید کرد. از این رو، سرنوشت بازار سرمایه در دو هفته پایانی خردادماه 1403 وابستگی زیادی به چگونگی سپری شدن دو روز معاملاتی پیش‌رو دارد. در همین حال نباید از محدودیت دامنه نوسان نیز غافل شد. در صورتی که روند فعلی با محدودیت 2درصدی ادامه یابد، حرکت بازار سهام همچنان کم‌رمق خواهد بود.