چالش‌های پیش‌روی سکاندار جدید بورس

«جهان‌صنعت»‌- بازار سرمایه با چالش‌های متنوع و متعددی روبه‌رو است که رییس جدید سازمان بورس با آن مواجه خواهد بود. چالش‌هایی که لزوما همگی آنها به طور مستقیم به وضعیت بورس مربوط نمی‌شود و عمدتا ریشه در فضای اقتصاد کلان کشور دارد. به نظر می‌رسد که رییس سازمان بورس در دوران جدید باید ارتباط موثرتری با سایر دستگاه‌های اقتصادی کشور داشته باشد و از ظرفیت‌های شورای عالی بورس به نحو بهتری بهره ببرد.
ضرورت متنوع‌سازی ابزارهای سرمایه‌گذاری
سرور قاراخانی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» عنوان کرد: با انتخابات جدید ریاست‌جمهوری و برگزیده شدن دکترپزشکیان کابینه جدید معرفی شدند که شاهد این بودیم تمام وزیران پیشنهادی رای اعتماد را به دست آوردند. وقتی کابینه جدید معرفی می‌شود ترکیب شورای عالی بورس هم تغییر پیدا می‌کند که در راس آن وزیر اقتصاد و دارایی است که بعد از آن رییس سازمان بورس هم تغییر خواهد کرد. او افزود: مهم‌ترین و اساسی‌ترین معیار برای انتخاب ریاست سازمان بورس این است که آن فرد مورد نظر تا چه مقدار با ساختار بازار سرمایه ما آشنایی دارد و میزان تجربه او در مورد بازار تا چه حدی است یا میزان فعالیت وی در بازار و پیرامون بازار چقدر بوده و تا چه میزان سابقه داشته است. همچنین از آن مهم‌تر این است که چه تغییر و تحولی در جهت بهتر شدن حال بازار در برنامه خود دارد و اینکه دستورالعمل‌هایی را برای بازار تنظیم کند که باعث برهم خوردن تعادل و مکانیزم عرضه و تقاضا نشود، مانند محدودیت دامنه نوسان که باعث آسیب به ساختار بازار سرمایه می‌شود. مدیر جدید باید قیمت‌گذاری دستوری را کنترل و تا حدودی از دستور کار خارج کند چرا‌که قیمت‌گذاری دستوری خود آفتی برای صنایع است. قاراخانی ادامه داد: مدیر جدید همچنین باید منافع تولید‌کنندگان و همچنین حمایت از تولید‌کنندگان را در نظر داشته باشد و بتواند تعادل در مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار را براساس قوانین ایجاد کند و چه بهتر که موافق با اقتصاد بازار آزاد باشد و به بازار‌های اولیه و ثانویه در کنار هم توجه داشته باشد. همچنین باید مشکلات موجود در تامین مالی دولت و تولید‌کنندگان را حل و فصل کند. در این بازار بیش از پیش به یک مدیر توانمند و مدبر برای پیش بردن بهتر و کارآمدی بهتر برنامه‌ها نیاز است. کسی که بتواند عمق مسائل در بازار را شناسایی و در‌صدد رفع مشکلات بازار سرمایه و سهامداران بپردازد‌. بورس آینه‌ تمام‌نمای اقتصاد هر کشور است، پس باید تلاش کند که راهکار‌هایی مناسب در جهت رونق بازار و رونق اقتصاد ارائه دهد. این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: سازو‌کار‌های شورای عالی بورس تا به امروز به نظر می‌آید که مناسب و استاندارد با توجه به شرایط سرمایه‌گذاری شرایط بازار نبوده است. امیدواریم که با تعیین رییس سازمان بورس جدید و افرادی که منتصب می‌کند بتواند تا حدودی ساز‌و‌کار‌های متعادل و استاندارد را بر بازار حاکم کند و همچنین بتواند در شرایطی که ریسک‌های سیستماتیک بر بازار زیاد می‌شود کنترل اوضاع را با اتخاذ تصمیم‌های درست در دست بگیرند. از سوی دیگر مدیر این بازار باید بتواند تنوع سرمایه‌گذاری در بازار را زیاد کند، مثلا گسترش ابزارهای معاملاتی مشتقه یا تنوع در نوع صندوق‌ها مثلا صندوق‌های کالایی و مختلط که بازار به آن نیاز اساسی دارد تا صندوق‌های اهرمی که روز‌به‌روز بیشتر می‌شود . چالش‌های بازار سرمایه فراتر از انتخاب رییس‌سازمان است
امیر‌حسین جنانی، ‌دیگر کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» می‌گوید مهم‌ترین چالش این روزهای بازار سرمایه فقط انتخاب رییس جدید سازمان بورس نیست، بلکه چالش اقتصاد و چالش بازار نیز خواهد بود و آن هم موضوع مهم سیاست خارجی و روابط اقتصادی است. تحریم‌ها با اثر عملیاتی و روانی بیشترین آثار منفی را در اقتصاد بر جا گذاشته و بازار سرمایه نیز از این موضوع مستثنا نیست‌. وقتی موضوع فروش نفت و عدم فروش آن یا تخفیف‌های عجیب و غریب و عدم کسب درآمدهای لازم به وقوع پیوست، دولت برای جبران هزینه‌ها و کسری بودجه سراغ بازار سرمایه و شرکت‌های آن آمد‌. وقتی نتوان ارز را به واسطه تحولات روانی و اقتصادی کنترل کرد، سراغ نرخ ارز ترجیحی و زدن جیب شرکت‌ها و گرفتن دلار آنها با قیمت ارزان می‌کنند و وقتی توهم کنترل تورم را داشته باشیم نرخ سود را افزایش می‌دهیم. او ادامه داد: تحریم‌ها یکی از جدی‌ترین و خاص‌ترین و شاید بتوان گفت مهم‌ترین موضوعی است که دولت در دستور کار خود دارد، اگر دولت نتواند فضای تحریم و سیاست فعلی را بشکند خیلی زود به درد دولت‌های قبل دچار می‌شود تا این موضوع حل نشود نه خیلی امیدی به کم شدن تورم وجود دارد و نه دخالت‌های دولت در اقتصاد و بازار کاهش خواهد یافت. رییس جدید سازمان بورس باید اقتدار حرفه‌ای و تجربه مرتبط با بازار سرمایه داشته باشد. همچنین ارتباطات قوی با سایر ارکان و قدرت چانه‌زنی با مسوولان و دیگر تصمیم‌گیرندگان اقتصادی از جمله مهم‌ترین خصوصیت‌هایی است که رییس سازمان بورس و اوراق بهادار باید با کمک آنها بتواند به اهداف تعیین شده در سازمان بورس برسد. استقلال و قدرت تصمیم‌گیری دو ویژگی دیگری است که می‌تواند سازمان بورس و اقتصاد را در بزنگاه‌ها نجات دهد. رییس جدید سازمان بورس باید به مشکلات بازار سرمایه توجه کند. مهم‌ترین مشکلات امروز بورس ایران، نبود نقدینگی کافی در بازار سرمایه، فروش اوراق‌، نقص در معاملات الگوریتمی، آسیب دیدن اعتماد مردم، تعارض در سخنان دولتمردان اقتصادی کشور در مورد قیمت‌گذاری دستوری و مهار تورم است.