قدرت‌نمایی نظامی در «تیان‌آن‌من»

گروه جهان- همزمان با بالا گرفتن تنش‌ها میان واشنگتن و پکن، دیروز میدان «تیان‌آن‌من» در هفتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین میزبان رژه عظیم ارتش این کشور بود. چین بر آن است تا در یکصدمین سالگرد تاسیس کشور خود، سال ۲۰۴۹، به موازات آمریکا تبدیل به یک ابرقدرت نظامی جهان شود. جشن هفتاد سالگی تاسیس چین در حالی برگزار شد که خیابان‌های هنگ‌کنگ مملو از معترضان سیاه‌پوش همچنان ملتهب است.
هفتاد سال از تاسیس دولت جمهوری خلق چین می‌گذرد. چین ظرف این هفت دهه تبدیل به یک قدرت اقتصادی بزرگ شده است. اکنون شی جین‌پینگ، رهبر حزب کمونیست و رییس‌جمهور این کشور بر آن است تا این کشور را از منظر نظامی نیز به یک ابرقدرت تبدیل کند.
روز اول اکتبر، سالروز تاسیس جمهوری خلق چین است. ۷۰ سال از روزی که مائو تاسیس جمهوری خلق چین را اعلام کرد، می‌گذرد. شی‌جین‌پینگ در سالروز تاسیس این کشور یک رژه نظامی گسترده برپا کرده است. هدف از این رژه نمایش قدرت نظامی چین است، این بزرگ‌ترین رژه‌ای است که تاکنون در تاریخ چین برگزار شده است و بسیاری از تجهیزات حاضر در آن برای اولین بار به صورت عمومی به نمایش درآمده‌اند.
شی جین‌‌پینگ، رهبر چین به ایجاد یک ارتش قدرتمند به عنوان یکی از ارکان اصلی تحول این کشور می‌نگرد. براساس اطلاعاتی که منتشر شده، بودجه نظامی چین ظرف ده سال گذشته افزایشی بالغ بر ۸۰ درصد داشته است. هیچ رهبر دیگری در چین همچون شی جین‌‌پینگ در راستای تقویت ارتش این کشور اقدام نکرده است. از زمان قدرت‌گیری شی جین‌پینگ، بودجه نظامی افزایش یافته و ارتش این کشور مدرن شده است.
شی جین‌پینگ در سر خود رویای تبدیل شدن به یک ابرقدرت نظامی را می‌پروراند. سیاست حزب کمونیست چین بر این محور استوار است که این کشور تا سال ۲۰۴۹، یعنی در یکصدمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین، تبدیل به یک ابرقدرت نظامی شود. به باور رهبران چین، سرنوشت جهان در سال ۲۰۴۹ در اختیار دو ابرقدرت و چند قدرت کوچکتر خواهد بود. براساس این سیاست، چین و آمریکا این دو ابرقدرت خواهند بود.
رونمایی از سلاح‌های پیشرفته
تسلیحات جدید، شامل یک پهپاد مافوق صوت و یک موشک بالستیک که قادر به هدفگیری آمریکاست، در رژه‌ای نظامی به مناسبت هفتادمین سالروز تاسیس جمهوری خلق چین رونمایی شد. چین هفتادمین سالروز حاکمیت کمونیسم و ظهورش در جایگاه ابرقدرت جهانی را با یک رژه نظامی در پکن که نمایشی از تازه‌ترین دستاوردهای فناوری است و وعده شی جین‌پینگ، رییس‌جمهوری چین مبنی بر اینکه «هیچ قدرتی نمی‌تواند اساس این کشور عظیم را متزلزل کند» گرامی داشت.
اما به نظر می‌رسد اعتراضات هنگ‌کنگ بر چشم‌انداز وحدت ملی مدنظر پکن سایه انداخته است. هنگ‌کنگ در نخستین ساعات دیروز نزدیک به ۶ هزار مامور پلیس را در میان تدابیر شدید امنیتی در خیابان‌ها مستقر کرد. بنا بر گزارش‌ها، یک برنامه آتش‌بازی لغو و مراکز خرید بسته شد. رهبری چین و مقام‌های ارشد پکن برای تماشای این رژه نظامی با ۱۵ هزار نیرو و تسلیحاتی شامل پهپادهای مافوق صوت و موشک‌های بالستیک جدید در میدان تیان‌آن‌من گردهم آمدند. رژه میدان تیان‌آن‌من در مرکز پکن از جمله بزرگ‌ترین رژه‌ها در تاریخ این کشور است. این مراسم پس از یک رژه غیرنظامی در پکن برگزار ‌شد که ادای احترامی به مائو تسه‌تونگ بود که در روز اول اکتبر ۱۹۴۹ پس از پیروزی کمونیست‌ها در یک جنگ خونین داخلی تاسیس جمهوری خلق چین را اعلام کرد.
نمایش موشک قاره‌پیما
مراسم سالگرد تاسیس حکومت کمونیستی چین با رژه یگان‌های بی‌شمار سربازان، نمایش هواپیماها و نیز رژه جدیدترین جنگ‌افزارهای چین همراه بود. موشک‌های قاره‌پیما و بالستیک «دی اف ۴۱» از جمله سلاح‌هایی بود که در این رژه به نمایش در آمد. این موشک‌ که قابلیت حمله چند کلاهک هسته‌ای را دارد می‌تواند مسافت بین چین تا آمریکا را طی کند.
نیروی دریایی
چین یک کشور وارد‌کننده تسلیحات بود. زمانی که این کشور درگیر جنگ با ژاپن شد، صاحب جنگ‌افزارهایی فرسوده بود. چین برای دفاع از خود نیازمند واردات جنگ‌افزار از کشورهای دیگر و در دوره‌هایی از اتحاد شوروی بود. اکنون چین تبدیل به یک قدرت نظامی شده است. نه تنها این کشور نیازی به وارد کردن تسلیحات ندارد، بلکه تبدیل به یکی از صادرکنندگان اصلی سلاح و جنگ ‌افزار در جهان شده است. چین همه چیز می‌فروشد؛ از توپ و تانک گرفته تا موشک و سامانه‌‌های پدافند هوایی و همچنین پهپادهای جنگی. این کشور در حال حاضر سرگرم تولید سومین رزمناو بزرگ هواپیمابر خود است. دو رزمناو دیگر این کشور، با مختصات ناوهای جنگی مدرن فاصله زیادی داشت و براساس الگوهای دوران حکومت شوروی ساخته شده بودند.
توجه اصلی چین به تقویت نیروی هوایی و دریایی این کشور است. رهبران حزب کمونیست چین به این نظر رسیده‌اند که وظیفه نیروی زمینی تنها تامین امنیت در خاک چین است. حال آنکه برای حضور سریع و گسترده نظامی در جهان، این کشور نیاز به تقویت نیروی دریایی و هوایی خود دارد.
چین متوجه شده است که تقویت نیروی دریایی یکی از ارکان اصلی ناظر بر داشتن یک ارتش مدرن و قدرتمند است. ۷۰ درصد زمین را آب فرا گرفته است. از این رو، داشتن یک نیروی دریایی قدرتمند برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت نظامی، امری اجتناب‌ناپذیر است.
شی جین‌پینگ بر آن است تا چین در کنار بریتانیا و آمریکا تبدیل به سومین قدرت دریایی بزرگ جهان شود. رهبری چین بر این باور است که چین از ظرفیت به مراتب بالاتری نسبت به رقیبان خود و به‌ویژه آمریکا به‌مثابه ابرقدرت دیگر جهان برخوردار است. چین اعلام کرده است که این کشور در حال حاضر تنها از ۱۵ درصد از توان تولیدی خود بهره می‌گیرد. تبدیل شدن به یک ابرقدرت نظامی، به باور شی جین‌پینگ در سایه بهره گرفتن از ظرفیت تولیدی بالقوه این کشور امری ممکن است.
شعار محوری ارتش چین این است: «سربازان ما به سوی خورشید حرکت می‌کنند.» سایت رادیوی دویچلند فونک در آلمان با انتشار گزارشی درباره فرارویی چین به یک قدرت نظامی تاکید می‌کند که در حال حاضر سربازان این کشور گوش به فرمان شی جین‌پینگ هستند که خود را فرمانده کل قوای این کشور می‌داند.
رژه نظامی عظیم
این مراسم‌ با سخنرانی رییس‌جمهوری چین آغاز شد که بر ظهور اقتصادی چین و نقش حزب کمونیست در تحکیم آن تمرکز کرد. او گفت: هیچ نیرویی وجود ندارد که بتواند اساس این کشور عظیم را متزلزل کند. هیچ نیرویی نمی‌تواند جلوی پیشرفت مردم چین و ملت چین را بگیرد.
شی که قدرتمندترین رهبر چین از زمان مائو است، تاکید کرد: دیروز چین در تاریخ نوشته شده است، فردای چین بهتر هم خواهد بود. کل حزب ما برای وحدت می‌کوشد و ماموریت‌مان را از یاد نمی‌بریم. هفتاد سال قبل مائو تسه‌تونگ پس از پیروزی حزب کمونیست مقابل حزب حاکم کومینتانگ یا «حزب ملی» تولد جمهوری خلق چین را اعلام کرد. دو طرف از دهه ۱۹۲۰ بعد از فروپاشی نظام امپراتوری درگیر جنگی پرهزینه بودند.
رژه نظامی دیروز با پرواز بالگردهای حامل پرچم حزب کمونیست، کشور و ارتش چین آغاز شد تا بار دیگر اولویت‌های رهبری چین را به نمایش بگذارد. سخنرانی شی جین‌پینگ بر شادی و خوشحالی تمامی گروه‌های اقلیت در چین تاکید داشت و برای نگهداری از شکوفایی بلندمدت و ثبات در هنگ‌کنگ و ماکائو وعده داد.
حکومت کمونیستی چین اما به فقدان دموکراسی، سرکوب حقوق و خفه کردن هرگونه صدای مخالف و یک نظام غیرعادلانه قضایی، متهم است و به طور گسترده مورد انتقاد قرار می‌گیرد. منتقدان از جمله به بازداشت گسترده مسلمانان قوم اویغور در شین‌جیانگ و سایر گروه‌ها در سال‌های اخیر اشاره می‌کنند. رییس‌جمهوری چین در پایان همچنین گفت: باید توسعه مسالمت‌آمیز و روابط بین کشوری را در نظر داشته باشیم و به تلاش برای اتحاد کامل کشورمان ادامه دهیم.
وضعیت قرمز در پارلمان هنگ‌کنگ
پارلمان هنگ‌کنگ یا شورای قانونگذاری آن تخلیه فوری کارمندانش را همزمان با ادامه راهپیمایی‌ها و اعتراضات اعلام کرده است.
دبیر شورای قانونگذاری هنگ‌کنگ دیروز در بیانیه‌ای اعلام کرد: پارلمان این دولتشهر در ساعت ۱۵:۵۵ به وقت محلی وضعیت قرمز اعلام کرد. تمامی کارمندان باید ساختمان پارلمان را تحت شرایط امن هرچه سریع‌تر ترک کنند. اوایل دیروز اپراتور خط ‌آهن هنگ‌کنگ در مجموع ۱۹ ایستگاه را به دلیل ناآرامی‌های عمومی تعطیل کرد. در چند ماهه گذشته هنگ‌کنگ با موجی از راهپیمایی‌ها علیه دولت این منطقه روبه‌رو بوده که علت اصلی آن مطرح شدن لایحه استرداد مظنونان به چین برای محاکمه و دادگاهی است و در نهایت به درخواست‌هایی برای برکناری کری لام، رییس اجرایی این دولتشهر منجر شده است.