ضرورت افزایش کیفیت در بازار سیم و کابل مسی

گروه معدن- ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ مس در منطقه است که تولید قابل‌توجهی از مفتول مسی را در اختیار دارد، به نحوی که سالانه ده‌ها هزار تن مفتول مسی در کشور، تولید و بخشی از آن به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود. صنعت سيم و کابل سابقه‌ای بیش از نيم‌قرن در کشور ما دارد و باید گفت که بخش عمده نياز کشور به انواع سيم و کابل توسط شرکت‌های داخلی تامين می‌شود. اما معضلات و چالش‌های موجود در اين صنعت، در هر دو حوزه داخلی و بين‌‌المللی افزايش يافته و توليدکنندگان را با خسارت‌های سنگينی روبه‌رو کرده است. از جمله اين مشکلات می‌توان به نوسانات قيمت مواد اوليه، کمبود تکنولوژی و تجهيزات مدرن، عدم دسترسی به تکنولوژی‌های جدید، مشکلات زیست‌محیطی و استانداردهای بین‌المللی، مشکلات نقدینگی و تامین مالی، کمبود نیروی متخصص و مشکلات بازار داخلی اشاره کرد.
بسیاری از کارخانه‌های تولید سیم و کابل در ایران از تجهیزات قدیمی و فناوری‌های منسوخ استفاده می‌کنند که باعث کاهش بهره‌وری و افزایش مصرف انرژی شده است. این مشکل نه تنها هزینه‌های تولید را افزایش داده بلکه بر کیفیت نهایی محصولات هم تاثیر منفی گذاشته است. از طرف دیگر متاسفانه تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های تجاری، دسترسی ایران به تکنولوژی‌های پیشرفته و ماشین‌آلات مدرن در این صنعت را محدود کرده است و این موضوع باعث‌شده تولیدکنندگان داخلی نسبت به رقبا در سطح جهانی دچار ضعف تکنولوژیکی شوند. همچنین مشکلات نقدینگی و نبود حمایت‌های مالی از سوی بانک‌ها و دولت، تولیدکنندگان را در تنگنا قرار داده است. افزایش قیمت مواد اولیه و انرژی در کنار عدم دسترسی به منابع مالی ارزان، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده و بسیاری از آن‌ها با مشکلات نقدینگی روبه‌رو شده‌اند. به هر حال رفع این مشکلات نیازمند حمایت‌های دولتی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و بهبود زیرساخت‌ها برای افزایش رقابت‌پذیری و بهبود وضعیت تولیدکنندگان سیم و کابل و مفتول مسی در کشور است.
محمد باقری یک فعال صنعت کابل درخصوص مشکلات موجود در صنایع مفتول و سیم و کابل مسی ایران گفت: صنایع مفتول مس و سیم و کابل در ایران با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند که برخی از آنها ریشه در مسائل اقتصادی، تکنولوژیکی و بین‌المللی داشته و این مشکلات، تاثیر قابل‌توجهی بر تولید، کیفیت، قیمت و صادرات این صنایع گذاشته‌اند. برخی از مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات این صنایع شامل نوسانات قیمت مواد اولیه، کمبود تکنولوژی و تجهیزات مدرن، عدم دسترسی به تکنولوژی‌های جدید، مشکلات زیست‌محیطی و استانداردهای بین‌المللی، مشکلات نقدینگی و تامین مالی، کمبود نیروی متخصص و مشکلات بازار داخلی است.
مس تحت تاثیر قیمت‌های جهانی
باقری تصریح کرد: در حال حاضر مس به عنوان ماده اولیه اصلی در تولید مفتول و سیم و کابل، به شدت تحت تاثیر نوسانات قیمت جهانی قرار دارد و هرگونه افزایش قیمت مس، می‌تواند هزینه‌های تولید را به طور چشمگیری افزایش دهد؛ در حالی که کاهش قیمت به نفع صنایع پایین‌دستی است اما عدم پیش‌بینی دقیق نوسانات، تولیدکنندگان را با مشکلات تولید و فروش مواجه می‌کند. از طرفی، بسیاری از کارخانه‌های تولید سیم و کابل در ایران از تجهیزات قدیمی و فناوری‌های منسوخ استفاده می‌کنند که باعث کاهش بهره‌وری و افزایش مصرف انرژی می‌شود. این مشکل نه تنها هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد بلکه بر کیفیت نهایی محصولات نیز تاثیر منفی می‌گذارد. متاسفانه تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های تجاری، دسترسی ایران به تکنولوژی‌های پیشرفته و ماشین‌آلات مدرن در این صنعت را محدود کرده است و این موضوع باعث‌شده تولیدکنندگان داخلی نسبت به رقبا در سطح جهانی دچار ضعف تکنولوژیکی باشند.
این فعال صنعت کابل تاکید کرد: فرآیندهای استخراج و تولید مس می‌توانند اثرات زیست‌محیطی شدیدی به همراه داشته باشند. از این رو با افزایش فشارهای بین‌المللی و قوانین سخت‌گیرانه زیست‌محیطی، تولیدکنندگان باید هزینه‌های بیشتری را برای رعایت استانداردها و کاهش آلاینده‌ها صرف کنند؛ ضمن اینکه برخی از تولیدات داخلی مانند کاتدهای لیچینگی به دلیل ناتوانی در رعایت استانداردهای بین‌المللی و کیفیت پایین محصولات، توان رقابت با محصولات خارجی و حتی محصولات شرکت ملی مس ایران را ندارند. امروزه به دلیل وضعیت اقتصادی ناپایدار و عدم اطمینان از آینده بازار، بسیاری از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی از سرمایه‌گذاری در این صنعت اجتناب می‌کنند؛ همچنین مشکلات نقدینگی و نبود حمایت‌های مالی از سوی بانک‌ها و دولت نیز تولیدکنندگان را در تنگنا قرار داده است. افزایش قیمت مواد اولیه و انرژی در کنار عدم دسترسی به منابع مالی ارزان، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد می‌کند و بسیاری از آنها با مشکلات نقدینگی روبه‌رو هستند. در حالی که توسعه صنایع سیم و کابل و مفتول مسی نیازمند نیروی کار متخصص و آموزش‌دیده است اما به دلیل کمبود آموزش‌های فنی مناسب و عدم دسترسی به دانش نوین، این صنایع با کمبود نیروی انسانی ماهر مواجه شده‌اند. در برخی مواقع نیز تولیدات داخلی به دلیل کاهش تقاضای داخلی و رکود در صنعت ساختمان و زیرساخت‌ها، بیش از حد مورد نیاز بازار بوده که منجر به افت قیمت‌ها و حاشیه کم سود و حتی زیان برای تولیدکنندگان می‌شود. ما معتقدیم که رفع این مشکلات نیازمند حمایت‌های دولتی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و بهبود زیرساخت‌ها برای افزایش رقابت‌پذیری و بهبود وضعیت تولیدکنندگان سیم و کابل و مفتول مسی در ایران است.
راهکارهای پیشنهادی
باقری در پاسخ به این سوال که راهکارهای پیشنهادی برای حل مشکلات موجود در صنایع مفتول و سیم و کابل مسی ایران چیست، اظهار کرد: برای حل مشکلات موجود در صنایع مفتول مس و سیم و کابل کشور، باید به یک رویکرد چند‌جانبه توجه کرد که شامل حمایت‌های دولتی، سرمایه‌گذاری در تکنولوژی، بهبود مدیریت و استراتژی‌های تجاری است. راهکارهای اساسی موجود در این راستا شامل سرمایه‌گذاری در فناوری و تجهیزات مدرن، بهبود مدیریت مالی و اقتصادی، توسعه صادرات و ورود به بازارهای جدید، بهبود شرایط قانونی و حمایت‌های دولتی، آموزش و توسعه نیروی انسانی متخصص و پایداری و بهبود زنجیره تامین می‌شود. استفاده از تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته به تولیدکنندگان کمک می‌کند که بهره‌وری خود را افزایش و مصرف انرژی را کاهش دهند؛ این نوسازی می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری داخلی یا جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی صورت گیرد. از طرفی، ایجاد همکاری‌های بین‌المللی با شرکت‌های خارجی می‌تواند به انتقال تکنولوژی‌های پیشرفته به ایران کمک کند؛ اگرچه تحریم‌ها یک مانع بزرگ است اما همکاری با کشورهایی که روابط دوستانه‌تری با ایران دارند، می‌تواند در این مسیر موثر باشد.
این فعال صنعت کابل تاکید کرد: در شرایط کنونی، دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی و وام‌های کم‌بهره به تولیدکنندگان، به آنها کمک کند تا سرمایه لازم برای نوسازی تجهیزات و تامین مواد اولیه را به دست آورند؛ همچنین، حمایت‌های مالی می‌تواند نقدینگی شرکت‌ها را تقویت کند. در حال حاضر به دلیل نوسانات نرخ ارز و قیمت مس در بازار جهانی نیاز به سیاست‌های حمایتی از سوی دولت برای تنظیم قیمت مس داخلی احساس می‌شود. در واقع این سیاست‌ها می‌تواند شامل مشوقات صادراتی یا حمایت از تولیدکنندگان در خرید مواد اولیه باشد. به علاوه، افزایش صادرات می‌تواند راه‌حلی برای حل مشکلات نقدینگی و کمبود تقاضای داخلی باشد. با بهره‌گیری از مزیت‌های نسبی مانند نیروی کار ارزان و منابع غنی مس، ایران می‌تواند با هدف‌گذاری بر بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی، سهم بیشتری از بازار جهانی مفتول و سیم و کابل مسی به دست آورد.
باقری با اشاره به اهمیت توجه به استانداردها تصریح کرد: باید در نظر داشت برای رقابت در بازارهای جهانی، ارتقای استانداردهای کیفی محصولات و مطابقت با استانداردهای بین‌المللی امری ضروری است. این موضوع می‌تواند با تمرکز بر کیفیت مواد اولیه، فناوری‌های تولید و همچنین تست و ارزیابی محصولات حاصل شود. در این بین کاهش زمان و بروکراسی‌های مربوط به صدور مجوزهای تولید، واردات و صادرات می‌تواند به افزایش کارایی در بخش تولید کمک کند و از این رو دولت باید فضای کسب‌و‌کار را برای تولیدکنندگان این صنعت ساده‌تر و رقابتی‌تر سازد. اصلاح تعرفه‌های گمرکی برای واردات تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته به منظور کاهش هزینه‌های واردات و همچنین ارائه تخفیف‌های مالیاتی به تولیدکنندگان می‌تواند به توسعه صنعت کمک کند.
لازم به ذکر است که ارائه مشوق‌ها و تسهیلات به صنایع پایین‌دستی مانند تولیدکنندگان سیم و کابل که از مفتول مسی به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند، می‌تواند تقاضا برای مفتول مسی را افزایش دهد و تولیدکنندگان بالادستی را تقویت کند. افزایش سطح دانش و مهارت‌های نیروی کار از طریق آموزش‌های فنی و تخصصی در زمینه‌های مختلف صنعت مفتول مس و سیم و کابل می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش بهره‌وری کمک کند؛ ضمن اینکه تقویت همکاری بین دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و صنایع می‌تواند منجر به توسعه تحقیقات نوآورانه و بهبود فرآیندهای تولید و کاهش هزینه‌ها شود.
این فعال صنعت کابل تصریح کرد: در دنیای امروز با توجه به توسعه فرآیندهای بازیافت مس مانند شرکت‌های مفتول‌سازی به روش آپکست(UPCAST)، می‌توان از این فلز به طور کارآمدتر استفاده کرد و هزینه‌های تولید را کاهش داد. این رویکرد همچنین باعث کاهش وابستگی به استخراج مس جدید و حفظ منابع طبیعی می‌شود. در این بین، تقویت همکاری میان تولیدکنندگان مس، تامین‌کنندگان مواد اولیه و صنایع پایین‌دستی به ایجاد یک زنجیره تامین پایدار کمک می‌کند و این همکاری‌ها می‌تواند موجب کاهش نوسانات قیمت و افزایش بهره‌وری شود.
باید توجه داشت بهبود مدیریت مواد اولیه و موجودی از طریق استفاده از سیستم‌های مدرن و هوشمند نیز می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی در تولید یاری رساند. در یک نگاه کلی، اجرای این راهکارها می‌تواند باعث بهبود شرایط صنایع مفتول مس و سیم و کابل کشور شود و به رقابت‌پذیری بیشتر در سطح منطقه‌ای و جهانی کمک کند.
فاکتورهای سیم و کابل استاندارد
باقری در پاسخ به این سوال که چه عوامل و فاکتورهایی می‌توانند به وجه‌تمایز سیم و کابل مسی استاندارد تبدیل شوند، اظهار کرد: در بازاری که از انواع سیم و کابل اشباع شده، تمایز سیم و کابل مسی از سایر محصولات نیازمند تمرکز بر کیفیت، کارایی و ارزش‌های افزوده‌ای است که بتوانند تولیدکنندگان را از رقبا متمایز کنند. سیم و کابل‌های مسی که مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC یا BSI تولید شوند، به عنوان محصولاتی با کیفیت بالا شناخته می‌شوند. تطابق با این استانداردها تضمین می‌کند که محصول از نظر عملکرد، ایمنی‌ و دوام، بهترین کیفیت را ارائه می‌دهد. استفاده از مس با خلوص بالا و بدون ناخالصی‌های اضافه، می‌تواند رسانایی بهتری را فراهم کند که به طور مستقیم بر کارایی و طول عمر کابل تاثیرگذار است. مصرف‌کنندگان و خریداران حرفه‌ای به دنبال کابل‌هایی هستند که کارایی الکتریکی بهینه و اتلاف انرژی کمتری داشته باشند. تولید کابل‌هایی با مقاومت بالا در برابر شرایط سخت مکانیکی و حرارتی «مانند کابل‌های مقاوم در برابر دماهای بالا یا تحت فشارهای مکانیکی سنگین» می‌تواند وجه‌تمایزی مهم برای کاربردهای صنعتی یا زیرساختی باشد. تولید کابل‌هایی با عایق‌های خاص که در برابر حرارت، آتش، آب و مواد شیمیایی مقاوم هستند، به ویژه برای پروژه‌های صنعتی یا ساختمانی با نیازهای خاص، می‌تواند یک وجه‌تمایز کلیدی باشد. سیم و کابل‌های مسی با گارانتی‌های بلندمدت و مطمئن، اعتماد مشتریان را جلب می‌کنند. این امر به مشتریان اطمینان می‌دهد که محصول از کیفیت بالایی برخوردار است و در صورت بروز هرگونه مشکل، خدمات مناسبی ارائه خواهد شد. ارائه خدمات پشتیبانی فنی و مشاوره به مشتریان برای انتخاب بهترین نوع کابل و سیم متناسب با نیازهای پروژه‌های خاص نیز می‌تواند یک مزیت رقابتی مهم باشد. توانایی تولید کابل‌ها و سیم‌های مسی در انواع مختلف و متناسب با نیازهای خاص پروژه‌های ساختمانی، صنعتی، مخابراتی و زیرساختی می‌تواند تقاضای بازار را به خوبی پاسخ دهد. همچنین ارائه محصولات مطابق با نیازهای خاص بازارهای صادراتی با رعایت استانداردهای بین‌المللی می‌تواند مزیتی برای توسعه صادرات باشد.
باقری اظهار کرد: قیمت‌گذاری رقابتی بدون کاهش کیفیت، یکی از کلیدی‌ترین عوامل موفقیت است. ارائه سیم و کابل‌های مسی با کیفیت بالا و قیمت مناسب می‌تواند تولیدکنندگان را از سایر رقبا متمایز کند. همچنین، ارائه محصولات در دسته‌های قیمتی مختلف برای برآوردن نیازهای متنوع مشتریان، اهمیت دارد. ایجاد یک برند معتبر و قابل اعتماد که با کیفیت، دوام و خدمات پس از فروش قوی شناخته شود، می‌تواند باعث ایجاد تفاوت در بازاری شود که ممکن است محصولات مشابه بسیاری در آن وجود داشته باشد. استفاده از تبلیغات هدفمند و بازاریابی موثر که مزایای سیم و کابل‌های مسی را به درستی به مشتریان منتقل کند، می‌تواند به تمایز محصولات کمک کند.
بسته‌بندی مقاوم که از محصول در برابر آسیب‌های حمل‌ونقل و ذخیره‌سازی محافظت کند، یک عامل مهم در تمایز محصولات است؛ همچنین، بسته‌بندی‌هایی که اطلاعات فنی دقیق و مورد نیاز مشتریان را به طور شفاف ارائه دهند، در تصمیم‌گیری سریع‌تر و بهتر مشتریان موثر خواهد بود. استفاده از سیستم‌های کنترل کیفیت جامع (TQM) و تست‌های دقیق در هر مرحله از تولید می‌تواند به بهبود کیفیت و کاهش خرابی‌ها یاری رساند و تولید کابل‌هایی با حداقل نقص و خرابی، به اعتمادسازی و رضایت بیشتر مشتریان کمک خواهد کرد.
بنابراین می‌توان گفت که با تمرکز بر این عوامل و فاکتورها، تولیدکنندگان سیم و کابل مسی می‌توانند خود را از رقبا متمایز و جایگاه خود را در بازار تقویت کنند.