ضعف سیاستگذاری در صنایع فولادی

گروه معدن- صنعت برق در ایران در سال‌های نه چندان دور نه‌تنها تامین نیاز داخل را به طور کامل در اختیار داشته بلکه در حوزه صادرات نیز فعال بوده اما امسال با ناترازی‌های جدی در این زمینه روبه‌رو هستیم که به دلایلی از جمله رشد تقاضا، عدم رشد زیرساخت‌ها، کاهش شدید سرمایه‌گذاری‌ها، فرسودگی، عدم تعمیرات و نگهداری تجهیزات ایجاد شده است. چنین وضعیتی گویای آن است که بدون اصلاحات عمیق و سیاستگذاری مدبرانه نمی‌توان مشکل را حل کرد و تنها شاهد آن خواهیم بود که شرایط بحرانی‌تر می‌شود. مساله مهم این است که مشکل صنعت برق باید در کشور مورد توجه جدی‌تری قرار گیرد. تا زمانی که این معضل حل نشود، قطعا در همه حوزه‌ها با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد. ضروری است که سیاستگذاران و مدیران مربوطه به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند تا در فصول سرد سال و شرایط بحرانی، فشار کمتری بر بخش صنعت و معدن وارد شود؛ مساله‌ای که نیازمند مدیریت دقیق توزیع انرژی و همکاری میان وزارتخانه‌های مختلف از جمله صنعت، نیرو و نفت است.
مساله‌ای که کارشناسان در این باره تاکید می‌کنند این است که نباید شاهد بی‌عدالتی در قطعی منابع بین صنایع فولادی کشور باشیم چراکه عدم توازن در میزان قطعی برق و گاز، این صنایع را دچار اختلال جدی در فرآیند تولید و فعالیت‌های اقتصادی کرده و اعتماد سرمایه‌گذاران را متزلزل می‌کند.
در این رابطه نماینده استان هرمزگان در مجلس گفت: عدم توازن در میزان قطعی برق و گاز، برخی صنایع را دچار اختلال جدی در فرآیند تولید و فعالیت‌های اقتصادی می‌کند و ضروری است که متولیان محدودیت‌های گاز و برق را برای صنایع به صورت عادلانه اعمال کنند.
سیدعبدالکریم هاشمی در مورد مساله قطعی برق و گاز بیان کرد: مطالبه ما این است همان‌گونه که رییس‌جمهور تاکید کردند، اولویت با صرفه‌جویی و مدیریت منابع است، بنابراین ضروری است تا تامین گاز و برق صنایع مادر و اساسی به شکل صحیح و منظم مدیریت شود. نباید شاهد بی‌عدالتی در قطعی منابع بین صنایع فولادی کشور باشیم. عدم توازن در میزان قطعی برق و گاز، این صنایع را دچار اختلال جدی در فرآیند تولید و فعالیت‌های اقتصادی کرده و اعتماد سرمایه‌گذاران را متزلزل می‌کند.
وی افزود: پیشنهاد می‌دهیم در صورت اجبار به قطعی برق و گاز، توزیع منابع به‌ گونه‌ای انجام شود که همه صنایع به شکل عدالت‌محور دچار محدودیت شوند. به طور مثال استان هرمزگان منطقه‌ای است که کمترین مصرف گاز را دارد و این میزان نیز عمدتا مربوط به صنایع فولاد است، بنابراین محدودیت و قطع گاز نباید به خسارت مضاعف برای این منطقه و صنایع فولادی موجود منجر شود. صنایع فولادی باید مورد حمایت قرار گیرند تا چرخه تولید ادامه یابد و موجب رونق اقتصادی، حفظ اشتغال و توسعه پایدار در کشور شود چراکه این صنایع مادر تامین‌کننده مواد اولیه صنایع نوردی و پایین‌دستی هستند که عدم تولید آنها می‌تواند بر فعالیت کل زنجیره تاثیر منفی بگذارد.
نماینده استان هرمزگان در مجلس خاطرنشان کرد: ضروری است که سیاستگذاران و مدیران مربوطه به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند تا در فصول سرد سال و شرایط بحرانی، فشار کمتری بر بخش صنعت وارد شود. این امر نیازمند مدیریت دقیق توزیع انرژی و همکاری میان وزارتخانه‌های صنعت، نیرو و نفت است.
لزوم استفاده از همه ظرفیت‌های داخلی و خارجی برای تامین برق
در ادامه رییس انجمن صنفی نیروگاهی ایران گفت: از ظرفیت نامی تولید نیروگاه‌های برق در ایران بالغ بر ۵۸‌هزار مگاوات نیروگاه‌های گازی و سیکل ترکیبی در حال استفاده است.
علی نیکبخت، رییس انجمن صنفی نیروگاهی ایران (اصنا) اظهار کرد: برق نه‌تنها روشنایی بخش خانه‌ها و شهرهای ما بوده بلکه نمادی از پیشرفت و آبادانی در جوامع مدرن و به عنوان یکی از اساسی‌ترین زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی هر کشور است.
وی با بیان اینکه امروز صنعت برق در کنار همه موفقیت‌ها و دستاوردهای ارزشمند سالیان گذشته با چالش‌های متعددی روبه‌رو است، ادامه داد: ما و همه دست‌اندرکاران این صنعت دردمندیم که در صنعت برق در سال‌های نه چندان دور نه‌تنها تامین برق داخل را به طور کامل داشتیم بلکه در حوزه صادرات برق نیز فعال بودیم اما امروز با ناترازی‌های جدی در این زمینه روبه‌رو هستیم که به دلایلی همچون رشد فزاینده تقاضا، عدم رشد متناسب زیرساخت‌ها، کاهش شدید سرمایه‌گذاری‌ها، فرسودگی، عدم تعمیرات و نگهداری تجهیزات ایجاد شده است.
رییس انجمن صنفی نیروگاهی ایران با بیان اینکه در این شرایط تامین برق حتی برای نیاز داخل با دشواری روبه‌رو شده است، ابراز کرد: چنین وضعیتی هشدار جدی است که نشان می‌دهد بدون اصلاحات عمیق و سیاستگذاری مدبرانه ممکن است این ناترازی‌ها به شرایط بحرانی‌تری برسد.
وی اضافه کرد: اقتصاد صنعت برق با مشکلات زیادی مانند عدم تعادل درآمد و هزینه، بدهی‌های انباشته، نبود مکانیسم‌های قیمت‌گذاری منصفانه و در نهایت کمبود منابع مالی مواجه است. وی افزود: این شرایط نه‌تنها بهره‌برداری پایدار از نیروگاه کشور را ایجاد کرده، بلکه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های جدید و استفاده از فناوری‌های روز را نیز به شدت محدود کرده است.
نیکبخت تصریح کرد: مشکلات اقتصادی صنعت برق به ویژه در بخش تولید باعث شده این صنعت به جای تمرکز روی برنامه‌های استراتژیک و توسعه‌ای صرفا به رفع نیازهای روزمره خود بپردازد. این وضعیت نه‌تنها موجب کاهش توانمندی در اجرای پروژه‌های نوسازی و بهسازی شده بلکه تلاش برای افزایش راندمان و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی که در برنامه‌های توسعه به صورت منظم به آنها اشاره شده را به تاخیر انداخته است.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت بحرانی گاز سوخت‌های جایگزین در کشور ضروری است که به طور همزمان هم در حوزه سرمایه‌گذاری در ساخت نیروگاه‌های تجدید‌پذیر و هم در بازسازی و بهسازی نیروگاه‌های موجود و بعضا قدیمی اقدامات جدی انجام شود.
رییس انجمن صنفی نیروگاهی ایران با بیان اینکه از ظرفیت نامی تولید نیروگاه‌های برق در ایران بالغ بر ۵۸‌هزار مگاوات نیروگاه‌های گازی و سیکل ترکیبی و در حال استفاده است، ادامه داد: امید است علاوه بر بررسی چالش‌ها و محدودیت‌ها به راهکارها و روندهای نوین بهره‌برداری و تعمیرات از نیروگاه‌های گازی به ویژه توربین‌های کلاس F که با راندمان بالا و تطبیق‌پذیری با مسائل زیست‌محیطی و اقتصادی نمادی از پیشرفت در تولید برق به شمار می‌رود نیز پرداخته شود.
وی افزود: از آنجا که توربین‌های گازی و اقتصاد سرویس و خدمات در این حوزه مطابق با استانداردهای جهانی حداقل بالغ بر ۳۰۰‌میلیون دلار بودجه می‌خواهد، بررسی راهکارهای محدودیت‌های موجود در نگهداری، تعمیرات و سرویس‌های ناوگان گازی کشور از اهم موضوعات است.
نیکبخت بررسی تحولات و پیشرفت‌های مهم در حوزه‌های ساخت و تامین قطعات اصلی به ویژه قطعات داغ مرتبط با سرویس‌های دوره‌ای و تعمیرات اساسی نیروگاه‌ها و واحدهای گازی را دیگر رویکردهای این همایش دانست و ادامه داد: انتظار داریم با طرح مباحث ارزشمندی که توسط شرکت‌های فعال در این حوزه صورت خواهد گرفت، بهره کافی ببریم.
وی گفت: در این میان اهمیت انجمن صنفی نیروگاهی ایران که از سال ۸۶ به عنوان بازوی عملیاتی، مشورتی و تخصصی در صنعت برق بیش از پیش نمایان می‌شود.
حل چالش‌های صنعت برق و نیروگاهی نیازمند استفاده از همه ظرفیت‌های داخلی و خارجی است و باید از انحصارطلبی در این صنعت دوری کنیم.