روزمرگی پشت روزمرگی

الهه بيگي*
شمار رخدادهای پرشتاب در سپهر سياست و نیز تنش‌ساز بودن سیاست خارجی به اندازه‌ای رسیده است که مهار آن از توان خارج شده و به‌نظر می‌رسد بیشتر هم خواهد شد. برخی رخدادها با اینکه در مقیاس ملی کوچک و خرد به نظر می‌رسند اما دستپاچگی مقام‌ها و مدیران مرتبط، آن را به مساله‌ای بزرگ تبدیل می‌کند. به‌طور مثال به هر دلیل سیب‌زمینی عرضه‌شده به بازار با کمبود دوره‌ای روبه‌رو شده و قیمت آن از انتظارات مصرف‌کنندگان فراتر می‌رود. درحالی‌که برای پاسخ دادن به این پرسش که چرا قیمت سیب‌زمینی رشد بالایی دارد مدیرکل مرتبط با وزارت جهاد کشاورزی هم می‌تواند به میدان بیاید اما وزیر جهاد کشاورزی خود به صحنه می‌آید. مانند این داستان در وزارت صمت، در وزارت راه‌وشهرسازی، در وزارت نیرو و نیز در سطح بالاتر در بالاترین مقام نهاد ریاست‌جمهوری دیده می‌شود.
رفتار منتقدان دولت چهاردهم گونه‌ای است که دولت را به رخدادهای کوچک مشغول کند و اجازه ندهد نهاد دولت درباره مسائل مهم‌تر برنامه‌ریزی و راه‌های بسته‌شده را باز کند. دولتی که به این ترتیب و در واکنش‌هایی آمیخته به هراس سیاسی از رفتار منتقدان رفتار می‌کند به مرور به روزمرگی عادت می‌کند و دوره چهار‌ساله‌اش به پایان می‌رسد در حالی که حتی یک گره از گره‌های اصلی اقتصاد را باز نکرده است.
دولت چهاردهم که انتظار می‌رفت با طرح گفتمان وفاق بتواند با شهروندان و نیز با رقبای سیاسی به آشتي برسد و به جای روزمرگی به طرح مسائل کلان بپردازد شوربختانه به تله افتاده است.
واقعیت این است که کارنامه بیش از نیم‌سال سپری‌شده ریاست مسعود پزشکیان برنهاد دولت نمره قابل‌قبولي نمی‌گیرد و اگر در ماه‌هاي آتی رفتارها و تصمیم‌ها همین باشد که بوده است یکی از ضعیف‌ترین دولت‌ها خواهد شد. حالا چه باید کرد؟ دولت چهاردهم باید بتواند تعادل تازه در بازارهای کلان و در سیاست‌های کلی را پدیدار سازد و برای این راهبرد باید بازار ارز را نشانه بگیرد و این بازار را به ثبات برساند. شرط کامیاب بودن در این بازار نخست گفت‌وگوی کارشناسانه با شهروندان و سپس همکاری با فعالان اقتصادی و مهم‌تر از همه سازگار کردن نهادهای بالادستی با تصمیم کلان است. بازار ارز اگر به تثبیت کارشناسانه و سازگار با واقعیت‌ها برسد بخشی از گره‌ها در دیگر بازارها را باز می‌کند و دولت چهاردهم را به سرشوق می‌آورد تا از روزمرگی دور شود. در غیر این صورت روزمرگی روی روزمرگی سوار شده و هیچ گره‌ای باز نمی‌شود.
* سردبیر