دهن‌کجی نفتی

گروه انرژی- ترس از تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ بازار جهانی را تحت‌تاثیر گذاشت و در نخستین ساعات معاملات این هفته، همه بازارها دستخوش ریزش شدید شدند. هرچند واکنش بازار نفت به تهدیدهای ترامپ خنثی بوده و قیمت‌ها در بازار جهانی افزایش یافتند، با این حال برخی تحلیلگران براین باورند که افزایش تعرفه‌ها می‌تواند بازار نفت را هم متاثر کند. البته این نظریه مخالفان سرسختی هم دارد.
بانک آمریکایی گلدمن ساکس در اولین واکنش به تاثیر تعرفه‌های آمریکا بر واردات کالا از کانادا، مکزیک و چین بر قیمت‌های نفت و گاز اعلام کرد که این تاثیر محدود خواهد بود. این بانک آمریکایی در یادداشتی نوشت: احتمال می‌رود اثر تعرفه‌های اعمال‌شده از سوی دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، بر واردات کالا از کانادا، مکزیک و چین بر قیمت‌های جهانی نفت و گاز محدود و کوتاه‌مدت باشد.
براساس برآوردهای این بانک آمریکایی، کاهش بالقوه تعرفه‌های واردات گاز آمریکا از کانادا برای افزایش قابل‌توجه قیمت گاز طبیعی ایالات متحده بسیار ناچیز است.
این تعرفه‌ها که قرار است از امروز، چهارم فوریه اعمال ‌شوند، شامل مالیات ۲۵‌درصدی بر بیشتر کالاهای وارداتی از مکزیک، تعرفه‌ ۲۵‌درصدی برای واردات کالا و ۱۰‌درصد برای انرژی از کانادا و تعرفه ۱۰‌درصدی برای واردات از چین خواهد بود.
براساس برآورد گلدمن ساکس، انتظار می‌رود تولیدکنندگان کانادایی سرانجام بیشترین بار تعرفه‌ها را با توجه به بازارهای صادراتی جایگزین محدود متحمل شوند و مصرف‌کنندگان آمریکایی همین وضع را برای فرآورده‌های نفتی خواهند داشت.
براساس یادداشت این بانک آمریکایی، واردات نفت از مسیر دریا از کانادا و مکزیک به دیگر بازارها منتقل می‌شود و ایالات‌متحده این عرضه را با نفت‌خام اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، آمریکای لاتین و فرآورده‌های نفتی از اروپا جایگزین می‌کند.
گلدمن ساکس برآورد خود درباره قیمت نفت در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ را بدون تغییر نگه داشت و پیش‌بینی کرد که به‌دلیل پایداری تولید و تقاضای جهانی نفت و تعرفه‌های نفتی کانادا که پیش‌تر قیمت‌گذاری شده است، کمترین تاثیر کوتاه‌مدت بر قیمت‌ها را داشته باشد.
هفته گذشته گلدمن ساکس پیش‌بینی قیمت نفت برنت را برای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ به‌ترتیب به ۷۸‌‌دلار (در مقابل برآورد پیشین ۷۶‌دلار ) و ۷۳‌دلار (از ۷۱‌دلار در برآورد پیشین) رساند.
تحلیلگران گلدمن ساکس در یادداشتی جداگانه نوشتند که تعرفه‌های آمریکا بر واردات کالا از مکزیک و کانادا کوتاه‌مدت خواهد بود.
پاسخ مخالف
اگرچه پس از اعمال تعرفه‌های گمرکی برای کانادا، مکزیک و چین از سوی دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا و به‌‌دنبال آن افزایش نگرانی‌ها درباره اختلال در عرضه نفت‌خام دو تامین‌کننده بزرگ به ایالات متحده، قیمت نفت در معامله‌های روز دوشنبه افزایش یافت اما تحلیلگران می‌گویند چشم‌انداز کاهش تقاضا برای سوخت این افزایش را محدود خواهد کرد.
براساس گزارش رویترز، قیمت نفت‌خام شاخص برنت دریای شمال پس از ثبت بالاترین رقم ۷۷‌دلار و ۳۴سنت برای هر بشکه در ساعات اولیه معامله‌های امروز، در ساعت ۶ و ۵۶ دقیقه به وقت گرینویچ با ۷۳سنت یا 96/‏0درصد افزایش به ۷۶‌دلار و ۴۰‌سنت برای هر بشکه رسید.
نفت‌خام دبلیوتی‌آی آمریکا در اوایل معامله‌های روز دوشنبه پس از ثبت بالاترین رقم از 2۴ژانویه و رسیدن به قیمت ۷۵‌دلار و ۱۸ سنت برای هر بشکه، در ساعت ۶ و ۵۶ دقیقه به وقت گرینویچ با یک دلار و ۳۶‌سنت یا 88/‏1درصد افزایش ۷۳‌دلار و ۸۹‌سنت به ازای هر بشکه دادوستد شد. ترامپ روز شنبه دستور اعمال تعرفه‌های گسترده بر واردات کالاهای مکزیک، کانادا و چین به آمریکا را صادر و جنگ تجاری را آغاز کرد. این موضوع می‌تواند روند رشد جهانی اقتصاد را کند و تورم را دوباره شعله‌ور کند. به‌گفته مقام‌های کاخ سفید، واردات انرژی از کانادا تنها ۱۰‌درصد عوارض دارند اما واردات انرژی از مکزیک ۲۵‌درصد است. آمارپریت سینگ، تحلیلگر بانک انگلیسی بارکلیز در یادداشتی نوشت: موضع نسبتا نرم درباره واردات انرژی از کانادا احتمالا ریشه در احتیاط دارد. وی افزود: تعرفه‌های واردات انرژی از کانادا احتمالا برای بازارهای انرژی داخلی بیشتر از واردات مکزیک اختلال ایجاد می‌کند و ممکن است برای یکی از اهداف کلیدی رییس‌جمهوری آمریکا یعنی کاهش هزینه‌های انرژی مضر باشد.
یک پیش‌بینی امیدوارکننده
با وجودی که شاخص دلار در واکنش به تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ قدرت گرفته است و انتظار می‌رود با قوی‌شدن دلار، قیمت نفت به‌دلیل همبستگی با شاخص دلار، کاهش یابد، این اتفاق نیفتاده است به‌طوری‌که طبق پیش‌بینی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، هر بشکه نفت در هفته پیش‌‌رو تحت‌تاثیر عوامل مختلف بین ۷۱ تا ۷۸‌دلار معامله می‌شود.
تحلیلگران بر این باورند که افت قیمت نفت در بازارهای جهانی تحت‌تاثیر درخواست دو هفته قبل ترامپ از اوپک برای کاهش قیمت‌هاست که همچنان اثر خود را در بازار حفظ کرده است. همچنین از «آماده شدن بازارها برای اعمال تعرفه‌های پیشنهادی رییس‌جمهوری آمریکا برای تجارت با مکزیک و کانادا» (دو تامین‌کننده بزرگ نفت‌خام ایالات متحده) به‌عنوان دلیلی برای افزایش خفیف قیمت نفت در روزهای پایانی هفته گذشته یاد می‌شود.
براساس بررسی‌های انجام‌شده از سوی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، عواملی همچون «احتمال ایجاد جنگ تجاری با چین و اروپا و تعیین تعرفه بر کانادا و مکزیک در دوران ریاست جمهوری ترامپ»، «تداوم نگرانی‌ها نسبت‌به وضعیت رشد تقاضا در ماه‌های آتی»، «افزایش تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا» و «انتشار برخی گزارش‌ها از روند ضعیف اقتصاد چین، آمریکا و اروپا» سبب کاهش قیمت نفت در هفته پیش‌‌رو می‌شود.
افزون‌ بر این، «درخواست ترامپ از اوپک و عربستان برای کاهش قیمت نفت» و «عدم تشدید تحریم‌های نفتی علیه ایران و روسیه در هفته‌های آغازین دولت جدید آمریکا» از جمله عوامل تضعیف‌کننده قیمت نفت در هفته پیش‌ رو قلمداد می‌شوند. از طرف دیگر، «کاهش ذخایر و تولید نفت‌خام آمریکا»، «کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی اروپا» و «خوش‌بینی نسبت‌به ارائه مشوق‌های اقتصادی توسط دولت چین» به‌عنوان مهم‌ترین عوامل افزاینده قیمت نفت در نظر گرفته می‌شوند.
«سردی هوا در نیمکره شمالی و افزایش تقاضا برای سوخت‌های حرارتی» و «اثرگذاری وضع تحریم‌های شدید علیه روسیه بر وضعیت صادرات نفت این کشور» از دیگر عوامل تقویت‌کننده قیمت نفت به‌حساب می‌آیند.
تصمیم اوپک‌پلاس در 5دسامبر۲۰۲۴ مبنی‌‌بر تاخیر در افزایش تولید تا پایان فصل اول۲۰۲۵ و طولانی‌تر کردن زمان توافق برای افزایش تولید 2/‏2‌میلیون بشکه‌ای، از جمله مواردی به‌شمار می‌رود که بر بازار نفت سایه انداخته است. البته طبق گفته الماس آدم ساتکالیف، وزیر انرژی قزاقستان، اعضای اوپک‌پلاس قرار است درباره تلاش‌های دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، برای افزایش تولید نفت آمریکا گفت‌وگو و موضع مشترک اتخاذ کنند. گفتنی است نشست‌ کارگروه وزارتی نظارت بر توافق اوپک‌پلاس – که تنها می‌توانند تغییرات سیاستی را برای تصمیم‌گیری نهایی در نشست وزارتی با حضور تمام اعضا پیشنهاد دهند – دیروز (۱۵ بهمن‌) برگزار شد.
هرچند برخی تحلیلگران بر این عقیده هستند که جنگ قیمتی با ایالات‌متحده شامل به حداکثر رساندن تولید برای کاهش قیمت‌ها و کاهش تولید شیل می‌تواند به‌عنوان یکی از تصمیم‌های اوپک‌پلاس در دستور کار قرار گیرد، با این حال برخی دیگر، جنگ قیمتی آمریکا و اوپک‌پلاس را دور از انتظار می‌دانند چراکه این اوضاع ممکن است به هر دو آسیب برساند.