تابستان ناترازی به 25 مگاوات می‌رسد

گروه انرژی- هرچند عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو وعده داده که ناترازی برق در تابستان پیش‌رو حل می‌شود، پیش‌بینی تولیدکننده‌ها به خصوص نیروگاه‌داران این است که به طور قطع کشور با 25‌هزار مگاوات کسری برق روبه‌رو خواهد شد.
وزیر در هفته‌های گذشته بارها اعلام کرده که تابستان پیش‌رو ناترازی حل خواهد شد. او برنامه حل این مشکل را در سه سطح اعلام کرده و گفته است که در کوتاه‌مدت عبور از تابستان آینده هدف‌گذاری شده و برنامه‌ این است که این ناترازی کاهش یابد. این بخش کوتاه‌مدت از تعمیرات نیروگاهی شروع شده و قرار است با این تعمیرات خروج اضطراری کم شود. این تعمیران که حدود ۱۲۰‌هزار مگاوات خواهد بود، به گفته وزیر نیرو دو بار نیاز به تعمیر دارند، برخی واحد‌های نیروگاهی تعمیرات دوره‌ای و برخی دیگر به تعمیرات اساسی نیاز دارند.
در میان‌مدت برنامه وزارت نیرو افزایش ظرفیت نیروگاه‌ها و گسترش طرح تولید برق انرژی‌های تجدیدپذیر است. در بلندمدت هم جذب سرمایه برای احداث نیروگاه‌های جدید پیش‌بینی شده است.
ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در دولت چهاردهم در حال حاضر به بیش از ۱۳۰۰مگاوات رسیده و طبق اعلام وزیر نیرو، نیروگاه‌های نیمه‌کاره قرار است به سرعت تکمیل شوند و تا پایان سال به بیش از ۲‌هزار مگاوات برسند.
براساس وعده وزیر نیرو تا اوج مصرف تابستان، ظرفیت نیروگاه‌های تجدید‌پذیر از ۳‌هزار مگاوات عبور می‌کند و تا پایان تابستان به رقم ۵‌هزار مگاوات می‌رسد.
در حالی که وزیر نیرو وعده حل ناترازی برق را در سه مرحله اعلام کرده است، علی نیکبخت، رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران می‌گوید: برای سال ۱۴۰۴ قطعا حدود ۲۵‌هزار مگاوات کسری داریم و این به آن معناست که نمی‌توانیم حدود یک‌سوم نیاز برق کشور را تامین کنیم. وی درباره اوضاع ناترازی برق در سال ۱۴۰۴ به ایلنا گفته است: سال آینده بین ۶ تا ۷‌درصد دیماند برق کشور افزایش پیدا می‌کند و باید سالانه حداقل ۶‌هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه کنیم که پیش‌بینی می‌شود برای سال آینده حتی یک‌سوم این ۶‌هزار مگاوات تحقق پیدا نمی‌کند و این بدان معناست که سال آینده علاوه بر کسری ۲۰‌هزار مگاوات که امسال داشتیم افزایش دیماند هم اضافه می‌شود و این در شرایطی است که هیچ مشکل جدیدی به وجود نیاید. به گفته او، اکنون حجم زیادی از نیروگاه‌ها به دلیل عدم تامین نقدینگی لازم مشکلات زیادی دارند و اورهال نیز عقب افتاده و امکان تولید در تابستان سال آینده را ندارند.
کسری یک‌سوم نیاز برق کشور
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران گفت: سال ۱۴۰۲ اعلام کردیم که امسال حداقل ۱۷‌هزار مگاوات ناترازی داریم و مورد اعتراض واقع شدیم اما دیدیم که در تابستان به ۲۰‌هزار مگاوات هم رسیدیم. برای سال ۱۴۰۴ قطعا حدود ۲۵‌هزار مگاوات کسری داریم و این بدان معناست که حدود یک‌سوم نیاز برق کشور را نمی‌توانیم تامین کنیم. البته مهم این است که الگوی مصرف را بهبود نبخشیدیم.
نیکبخت برخلاف نظر علی‌آبادی، وزیر نیرو احداث نیروگاه جدید را راهکار جبران کسری برق نمی‌داند و می‌گوید: افزایش تولید برای جبران کسری فقط صرف احداث نیروگاه نیست و راهکارهای مختلفی برای افزایش توان ارائه دادیم که ناترازی را جبران کند اما حتی یک‌پنجم این راهکارها هم عملیاتی نشد که بخش خصوصی متقاعد شود راهکارهایی را برای جبران کاهش تولید در تابستان سال آینده انجام دهد.
او اضافه کرد: به عقیده بنده نیروگاه تجدیدپذیر شعار است. اکنون همچنان بعد از ۲۰سال کمتر از ۱۰۰۰مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر خورشیدی داریم و نهایتا ۳‌هزار مگاوات هم با محدودیت‌های سرمایه‌گذاری از جمله نرخ بالای دلار و عدم تخصیص ارز که در کشور وجود دارد به ظرفیت تجدیدپذیر اضافه شود اما مشکل زیادی را حل نمی‌کند.
به گفته این فعال نیروگاهی، مشوق‌هایی که برای تجدیدپذیرها در نظر گرفته می‌شود هر سال کم‌رنگ‌تر از سال قبل است و دولت انتظار دارد وقتی طرحی
هفت سال انجام نشده مشوق‌ها را هم کم کند و پروژه اجرا شود اما واقعیت این است که قطعا اگر همه طرح‌های خورشیدی پنج سال آینده کشور هم اجرا شود باز هم چالش خواهیم داشت.
باید توان نصب شده نیروگاه خورشیدی را در نظر بگیریم که با ضریب ۲۵ تا ۳۰‌درصد تبدیل به توان عملی می‌شود، ضمن اینکه تابش در ساعات مشخصی است و امکان ذخیره‌سازی را هم نداریم، به این معنا که حتی اگر ۱۰‌هزار مگاوات خورشیدی با فوریت هم اجرا شود ۳ تا ۴‌هزار مگاوات توان عملی دارد، بنابراین باید ببینیم نیروگاه خورشیدی جایی از اعراب در محدودیت‌ها و ناترازی و کمبود برق دارد یا خیر؟
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران بر این باور است که در شرایط امروز مدیریت مصرف به مراتب مهم‌تر از افزایش تولید است. به گفته او، برق کالای وابسته به سوخت است نیاز به سرمایه‌گذاری درحوزه صنعت نفت و گاز بیشتر از ارقامی بوده که در صنعت برق مورد نیاز است و کشور به دلیل شرایط تحریمی و اقتصادی اصلا امکان اینکه این حوزه را توسعه دهد و نفت و گاز وجود داشته باشد که نیروگاهی روشن شود، ندارد. در نتیجه به نظر می‌رسد عاقلانه‌ترین کار تمرکز روی کنترل مصرف است.
به گفته او، به جای واردات فرآورده‌های نفتی که سوزانده می‌شود محوریت بر این باشد که روی بعد مصرف تمرکز کنیم، سیستم تامین انرژی در منازل اصلاح شود، در حوزه روشنایی و مصرف برق اقدامات جدی صورت گیرد و صنایع پرمصرف به دنبال راه‌حل‌هایی بروند که مصرف را کم کنند. متاسفانه اقتصاد مریض برق باعث شده و شدت مصرف انرژی در دهه گذشته کشور به سمت صنایعی رفته که مصرف بالایی دارند. به جای اینکه روی حوزه‌های استفاده از تکنولوژی روز تمرکز کنیم روی حوزه‌های پرمصرف برق سرمایه‌گذاری کردیم و نفع سوبسید برق نیز به جیب این صنایع پرمصرف وارد شده است.