لغو ناگهانی تحریم‌های برقی عراق

گروه انرژی- وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد معافیت تحریمی را که به عراق اجازه می‌داد در ازای واردات برق از ایران بهای آن را بپردازد، تمدید نکرده است.
آخرین تمدید این معافیت‌ تحریمی که از سال ۲۰۱۸ و از دولت اول «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا اعمال و هر ۱۲۰روز تمدید می‌شد، روز شنبه به پایان رسیده است. به دنبال لغو این معافیت سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که این تصمیم هدف «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه ایران است و افزود که واشنگتن اجازه نمی‌دهد ایران به هیچ درجه‌ای از تسهیل مالی یا اقتصادی دست یابد.
براساس اعلام کاخ سفید، هدف از سیاست فشار حداکثری، از بین بردن تهدید هسته‌ای ایران، ممانعت از توسعه برنامه موشک‌های بالستیک و توقف حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه اعلام شده است. همزمان آمریکا از دولت عراق خواسته که وابستگی خود به انرژی ایران را به حداقل برساند. پیش از این البته مقامات عراقی در روزهای اخیر و در میانه گمانه‌زنی‌ها مبنی بر عدم تمدید این معافیت تحریمی، از این تصمیم دولت ترامپ ابراز نگرانی کرده بودند.
تصمیم دولت جدید آمریکا برای لغو تحریم‌های برقی بغداد در شرایطی اجرا می‌شود که پیش از این طرح به صفر رساندن صادرات نفت ایران هم ابلاغ شده بود. دونالد ترامپ، رییس‌جمهور جدید آمریکا امیدوار است که بتواند در دوره دوم خود نیز اتفاقاتی مشابه سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ را رقم بزند.
آمریکا در راستای این فشار دست به دامن نفت اقلیم کردستان هم شد اما ماجرا به اینجا ختم نشده، آنطور که رویترز گزارش کرده، ترامپ در حال بررسی طرحی برای توقف و بازرسی نفتکش‌های ایرانی در دریا براساس یک توافق بین‌المللی با هدف مقابله با گسترش سلاح‌های کشتار جمعی است.
براساس گزارش رویترز، ترامپ تاکنون با دو موج تحریمی، ناوگان سایه ایران را هدف قرار داده و اکنون به دنبال راهی برای توقف و بازرسی کشتی‌هایی است که از طریق تنگه مالاکا در آسیا و سایر خطوط دریایی عبور می‌کنند. یکی از راه‌های انتقال نفت ایران به چین تنگه مالاکا بین کشورهای اندونزی، مالزی و سنگاپور است.
این تنگه راهبردی اقیانوس‌های آرام و هند را به یکدیگر متصل می‌کند و از نظر نظامی تحت سیطره هند و آمریکاست که به دلایل مختلف، انگیزه بالایی برای آسیب به تجارت نفت چین و ایران دارند. از تنگه مالاکا روزانه 7/‏‏‏23‌میلیون بشکه نفت خام عبور می‌کند که بیشترین حجم ترانزیت را در بین گلوگاه‌های مهم نفتی دنیا دارد، به طوری که حتی از تنگه هرمز با 9/‏‏‏20‌میلیون بشکه نفت خام پیشی گرفته است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از ۹۵‌درصد از صادرات نفت ایران از مسیر تنگه مالاکا عبور می‌کند و به مقصد چین صادر می‌شود. چینی‌ها نیز برای واردات ۸۰‌درصد از نفت مورد نیاز خود به این مسیر دریایی وابسته هستند، بنابراین نقشه ترامپ برای محدودیت در عبور نفتکش‌های حامل نفت ایران به چین، یک تهدید مشترک برای امنیت انرژی هر دو کشور ایران و چین محسوب می‌شود.
با تشدید فشار بر نفت ایران این سوال در مواجهه با نقشه جدید ترامپ مطرح است که دولت ایران باید چه سیاستی را پیگیری کند؟ تحلیلگران می‌گویند برای مقابله با این شرایط در دو فاز کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌توان راهکارهایی را پیشنهاد داد؛ در کوتاه‌مدت، قطعا پاسخ ایران باید از جنس نظامی و مشابه اقدامات آمریکا باشد، یعنی مابه‌ازای توقیف هر نفتکش حامل نفت ایران، باید نفتکش حامل نفت آمریکا و متحدانش توسط نیروهای مسلح ایران توقیف شود.
پاسخ بلندمدت ایران به تهدید آمریکا در تنگه مالاکا، می‌تواند در متنوع‌سازی مسیر صادرات نفت ایران به چین تعریف شود. چه آنکه تنگه مالاکا یک پاشنه‌آشیل مشترک برای چین و ایران است و چینی‌ها برای رفع این تهدید، کریدور CPEC از مسیر پاکستان را احداث کردند که از کاشغر چین به بندر گوادر پاکستان وصل می‌شود.